Nawet ten, kto jest już współwłaścicielem lokalu, będzie mógł skorzystać z „Mieszkania dla młodych”

Na jakie zainteresowanie programem dopłat ?do kredytów w ramach „Mieszkania dla młodych" liczy Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju? ?Czy program ma szanse na taką popularność jak „Rodzina na swoim"?

Piotr Popa: Liczba beneficjentów programu „Mieszkanie dla młodych" uzależniona jest między innymi od wysokości środków, które zostaną przeznaczone na wsparcie z budżetu państwa.

Zgodnie z ustawą z 27 września 2013 r. o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi, maksymalny limit środków, do wysokości których może być wypłacane finansowe wsparcie z tytułu dofinansowania wkładu własnego przez cały okres funkcjonowania MdM, wynosi 3 553 mln zł. Jeżeli zostanie on wykorzystany w całości, to do 2018 r. dofinansowanie wkładu własnego uzyska ok. 120–130 tys. beneficjentów – osób lub małżeństw. Liczba ta oczywiście może się zwiększyć w przypadku podjęcia decyzji o kontynuowaniu programu.

Dane te trudno porównywać z programem „Rodzina na swoim", w ramach którego – według stanu na koniec ubiegłego roku – udzielonych zostało ponad 192 tys. kredytów. RNS miał bowiem charakter otwarty, co oznacza, że wydatki przeznaczone na jego realizację nie podlegały limitowaniu budżetowemu. Ponadto musimy pamiętać, że w ramach programu budżet państwa dofinansowywał przez 8 lat dopłaty do odsetek, co sprawia, że wydatki na obsługę tego programu będą ponoszone jeszcze co najmniej do 2021 r.

Ile pieniędzy – w poszczególnych latach – zostanie przeznaczone na dopłaty w ramach MdM?

Maksymalny limit środków, do wysokości których może być wypłacane finansowe wsparcie z tytułu dofinansowania wkładu własnego w 2014 roku, wynosi 600 mln zł. W kolejnych latach rezerwa ustalana corocznie w ustawie budżetowej z przeznaczeniem na wypłaty finansowego wsparcia nie będzie mogła przekraczać 715 mln zł – w 2015 r., 730 mln zł – rok później, 746 mln zł – w 2017 r. i 762 mln zł – w 2018 r.

Musimy mieć także na uwadze to, że budżet państwa będzie równocześnie ponosił wydatki na zwrot osobom fizycznym części wydatków na zakup materiałów budowlanych w związku z budową systemem gospodarczym. Ich wysokość jest nielimitowana i będzie zależeć od liczby osób, które będą chciały skorzystać z pomocy.

Dwa banki: PKO BP i PKO SA, podpisały umowy z BGK i mogą sprzedawać kredyty w ramach MdM. Kiedy będą następne umowy?

Zgodnie z informacjami Banku Gospodarstwa Krajowego zainteresowane przystąpieniem do programu jest kolejne 15 banków. Umowy z nimi będą podpisywane w pierwszych miesiącach 2014 r.

Dla kogo przede wszystkim jest MdM? Jaki może być profil beneficjentów dopłat – raczej rodziny czy single, dwudziestoparolatki czy trzydziestoparolatki?

MdM adresowany jest zarówno do małżeństw, jak i do singli. Preferencje w postaci wyższego dofinansowania wkładu własnego przyznawane są małżeństwom i osobom posiadającym dzieci. Dofinansowanie wkładu własnego może zostać udzielone, jeżeli nabywca złożył wniosek najpóźniej do końca roku kalendarzowego, w którym ukończył 35 lat. W przypadku małżeństw liczy się wiek młodszego małżonka.

Jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z MdM?

Beneficjentem programu może być małżeństwo lub osoba spełniająca kryterium wiekowe. Nie mogą być one właścicielem lokalu mieszkalnego, domu jednorodzinnego lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub domu. W przypadku małżeństw powyższy warunek dotyczy obojga małżonków.

Jeżeli ubiegający się o wsparcie jest najemcą lokalu lub przysługuje mu spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, jest on zobowiązany w ciągu sześciu miesięcy od nabycia mieszkania objętego wsparciem do rozwiązania umowy najmu lub zrzeczenia się spółdzielczego lokatorskiego prawa.

Odpowiednie warunki musi również spełnić lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny. W przypadku tego pierwszego, jego powierzchnia użytkowa nie powinna przekroczyć 75 mkw., zaś w przypadku domu jednorodzinnego 100 mkw. Może być ona jednak powiększona o 10 mkw. w przypadku wychowywania przez nabywcę przynajmniej trojga dzieci.

Dodatkowo cena zakupu lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego nie może przekraczać określonych limitów cenowych. Poza tym dopłaty obowiązują tylko na rynku pierwotnym.

A gdy nabywca lokalu spełnia te warunki...

Składa wniosek o dofinansowanie wkładu własnego w banku komercyjnym, który przystąpił do programu, wraz z wnioskiem o udzielenie kredytu, który może zostać udzielony wyłącznie na zakup mieszkania w kwocie stanowiącej co najmniej 50 proc. ceny jego zakupu.

Ponadto kredyt musi być udzielony w złotych, na co najmniej 15 lat. Jeżeli nabywca nie będzie posiadał odpowiedniej zdolności kredytowej, do umowy kredytu mogą przystąpić najbliżsi członkowie rodziny.

Na jakie dofinansowanie można liczyć?

Wysokość wsparcia można obliczyć, posiłkując się następującym algorytmem: średni wskaźnik przeliczeniowy dla danej lokalizacji x liczba metrów kwadratowych nabywanego mieszkania (nie więcej jednak niż 50 mkw.) x 10 proc. (w przypadku osób lub małżeństw bezdzietnych) lub 15 proc. (w przypadku małżeństw lub osób wychowujących co najmniej jedno dziecko). Wysokość finansowego wsparcia jest różna dla poszczególnych lokalizacji.

Na jakie dodatkowe wsparcie będzie można liczyć, jeśli po zakupie mieszkania w urodzi się dziecko? Jakie są formalności?

Dodatkowe finansowe wsparcie w formie spłaty części kredytu może zostać przyznane nabywcy z tytułu urodzenia lub przysposobienia trzeciego lub kolejnego dziecka w ciągu 5 lat od dnia nabycia mieszkania.

Wysokość dofinansowania wynosi 5 proc. kwoty określonej jako iloczyn średniego wskaźnika przeliczeniowego oraz powierzchni użytkowej zakupionego mieszkania. Wniosek o dodatkowe wsparcie nabywca składa w instytucji kredytującej w ciągu sześciu miesięcy od dnia urodzenia lub przysposobienia dziecka. Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające prawo do wsparcia.

Czy dofinansowanie będzie traktowane przez bank jako wkład własny, bo wpływa na konto banku?

Z punktu widzenia ustawy wprowadzającej MdM finansowe wsparcie powinno być traktowane przez banki jako wkład własny. Takie stanowisko znajduje swoje potwierdzenie również w Rekomendacji S dotyczącej dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie, wydanej przez Komisję Nadzoru Finansowego 18 czerwca 2013 r.  Zgodnie z rekomendacją 10.3, „bank może dopuścić wniesienie wkładu własnego (całości lub części) w drodze realizacji programów wsparcia rozwoju budownictwa mieszkaniowego wynikających z przepisów prawa (np. programy rządowe i inne o podobnym charakterze".

Czy można ubiegać się o dofinansowanie wkładu własnego w związku z budową domu?

Dofinansowanie wkładu własnego może być przyznane tylko nabywcom kupującym lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny na rynku pierwotnym. W przypadku osób budujących dom jednorodzinny systemem gospodarczym ustawa przewiduje możliwość ubiegania się o zwrot części wydatków na zakup materiałów budowlanych.

Warunkiem skorzystania z tej możliwości jest uzyskanie pozwolenia na budowę wydanego po 1 stycznia 2014 r. Powierzchnia użytkowa budowanego domu nie może przekroczyć 100 mkw., a w przypadku gdy osoba fizyczna w dniu wydania pozwolenia na budowę wychowywała przynajmniej troje dzieci, nie może ona przekroczyć 110 mkw. Ubiegający się o dofinansowanie muszą spełnić kryteria wiekowe oraz kryterium pierwszego mieszkania, analogicznie jak w przypadku programu „Mieszkanie dla Młodych".

Czy o dofinansowanie można się ubiegać w związku z refinansowaniem kredytu?

Ustawa nie przewiduje możliwości ubiegania się o wsparcie w związku z refinansowaniem wcześniej zaciągniętego kredytu.

Czy współwłaściciel połowy mieszkania może skorzystać z MdM?