Siedmiu wspaniałych polskiej nauki

Można mówić, że na badania przeznaczamy za mało pieniędzy. Narzekać, że wybitni polscy naukowcy nie mają dostępu do najnowszych urządzeń, że nie stać ich na wyjazdy na konferencje. Że laboratoria to ruina. Ale osiągnięć najwybitniejszych polskich badaczy podważyć nie sposób.

Publikacja: 22.03.2008 02:06

Siedmiu wspaniałych polskiej nauki

Foto: Rzeczpospolita

Od poszukiwań archeologicznych po obserwacje planet poza Układem Słonecznym nasi należą do światowej czołówki. Oto siedmiu wspaniałych – naszym zdaniem – wyróżniających się naukowców polskich. Warto pamiętać, że często za pojedynczymi badaczami stoją wieloosobowe zespoły i bez nich wielkie osiągnięcia, o których piszemy, nie mogłyby stać się rzeczywistością. To nie jest ranking, trudno bowiem porównywać tak odległe dziedziny, jak astronomia i medycyna. To raczej zestawienie dokonań, które dowodzi, że mimo narzekań na stan nauki w naszym kraju sami naukowcy nie mają się czego wstydzić.

Prof. Andrzej Udalski

Pracuje w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego. W 1992 roku stanął na czele programu OGLE stosującego metodę mikrosoczewkowania grawitacyjnego opracowaną przez nieżyjącego wybitnego astrofizyka Bohdana Paczyńskiego. Wykorzystując tę metodę, zespół OGLE odkrył nieznane globy w odległych układach planetarnych oraz otworzył drogę innym badaczom na świecie. Korzystając z polskiego teleskopu w Chile, prof. Udalski koncentruje się na poszukiwaniu planety pozasłonecznej podobnej do naszej Ziemi. Najnowsze odkrycie zespołu to układ OGLE-2006-BLG-109 – nazwanym Układem Słonecznym w miniaturze.

Prof. Aleksander Wolszczan

Chyba najbardziej znany polski astronom, odkrywca pierwszego pozasłonecznego układu planetarnego. W roku 1990 odkrył planety krążące wokół pulsara. Odkrycie Wolszczana zapoczątkowało światowe poszukiwania planet pozasłonecznych. Od tego czasu, współpracując m.in. z młodymi polskimi naukowcami, odkrywał następne planety wokół odległych gwiazd. Dzisiaj znanych jest już ponad 270 takich obiektów. Od 1992 roku Wolszczan jest profesorem astrofizyki na Uniwersytecie Stanowym w Pensylwanii w USA. Absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, do dziś jest najsłynniejszym profesorem tej szacownej uczelni.

Dr Tadeusz Lesiak

Fizyk, specjalista wysokich energii. Pracuje w Instytucie Fizyki Jądrowej w Krakowie. Międzynarodowy zespół, w którego pracach uczestniczył, odtworzył w laboratorium w Japonii proces unicestwiania antymaterii. Taki sam zachodził w początkowej fazie Wielkiego Wybuchu, u zarania istnienia wszechświata. Badania, w których uczestniczył dr Lesiak, dały odpowiedź na pytanie, dlaczego wszechświat: galaktyki, gwiazdy i planety, zbudowany jest z materii, a nie z antymaterii, choć w momencie powstawania wszechświata było ich tyle samo.

Dr Bogdan Żurawski

Pracuje w Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego, specjalizuje się w badaniach śladów starożytnej Nubii między III a IV kataraktą Nilu. Na terenie, który bada od lat (dzisiaj terytorium Sudanu), odkrył wiele fascynujących zabytków, m.in. wczesnochrześcijańską świątynię w Banganarti. Sukces został dostrzeżony: otrzymał medal brytyjskiego towarzystwa archeologicznego Society of Aniquaries.

Prof. Mariusz Z. Ratajczak

Światowej sławy hematolog, pracę naukową prowadzi w Polsce i USA. Od 2001 roku pracuje w Uniwersytecie w Louisville, w Polsce – w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego i Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie. Dzięki jego osiągnięciom medycyna zbliżyła się do stosowania komórek macierzystych w leczeniu. Prof. Ratajczak odkrył, w jaki sposób uzyskać te komórki ze szpiku kostnego.

Dr Maciej Wojtkowski

Pierwszy polski laureat Europejskiej Nagrody dla Młodego Naukowca, którą otrzymał za skonstruowanie tomografu do badania siatkówki oka, jedynego tego rodzaju urządzenia na świecie. Dzięki tej aparaturze lekarze mogą badać mikroskopijne struktury siatkówki, co pozwoli szybciej diagnozować choroby prowadzące do ślepoty. Otrzymał też na swoje badania grant w rekordowej wysokości 1,2 mln euro. Pracuje w Instytucie Fizyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Prof. Jan Antoni Lubiński

Pracuje w Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie. Zasłynął zidentyfikowaniem genu związanego z ryzykiem zachorowania na raka jelita grubego. Dzięki temu odkryciu można co roku uratować 1500 osób. Prof. Lubiński wraz ze współpracownikami w 1992 roku założył pierwszą w Polsce genetyczną poradnię onkologiczną. Opracował też test, który identyfikuje osoby zagrożone chorobami nowotworowymi.

Od poszukiwań archeologicznych po obserwacje planet poza Układem Słonecznym nasi należą do światowej czołówki. Oto siedmiu wspaniałych – naszym zdaniem – wyróżniających się naukowców polskich. Warto pamiętać, że często za pojedynczymi badaczami stoją wieloosobowe zespoły i bez nich wielkie osiągnięcia, o których piszemy, nie mogłyby stać się rzeczywistością. To nie jest ranking, trudno bowiem porównywać tak odległe dziedziny, jak astronomia i medycyna. To raczej zestawienie dokonań, które dowodzi, że mimo narzekań na stan nauki w naszym kraju sami naukowcy nie mają się czego wstydzić.

Pozostało 84% artykułu
Nauka
Pełnia Księżyca w grudniu. Zimny Księżyc będzie wyjątkowy, bo trwa wielkie przesilenie księżycowe
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nauka
W organizmach delfinów znaleziono uzależniający fentanyl
Nauka
Orki kontra „największa ryba świata”. Naukowcy ujawniają zabójczą taktykę polowania
Nauka
Radar NASA wychwycił „opuszczone miasto” na Grenlandii. Jego istnienie zagraża środowisku
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Nauka
Jak picie kawy wpływa na jelita? Nowe wyniki badań