Naukowcy wcześniej szacowali, że Arktyka nagrzewa się około dwa razy szybciej niż cały glob. Nowe badanie wskazuje, że jest to znaczne niedoszacowanie niedawnego ocieplenia. Autorzy raportu, opublikowanego w czasopiśmie "Communications Earth & Environment" stwierdzają, że w ciągu ostatnich 43 lat region ocieplił się 3,8 razy szybciej niż cała planeta.
Badanie obejmuje okres od 1979 roku, kiedy rozpoczęły się wiarygodne satelitarne pomiary globalnych temperatur, do 2021 roku.
- Arktyka jest bardziej wrażliwa na globalne ocieplenie niż wcześniej sądzono – mówi Mika Rantanen z Fińskiego Instytutu Meteorologicznego, który jest jednym z autorów badania.
W ostatnich latach pojawiły się wskazówki, że Arktyka nagrzewa się nawet szybciej niż przewidywały modele komputerowe. Fale upałów na dalekiej północy spowodowały pożary lasów i oszałamiające tempo topnienia lodu w regionie okołobiegunowym, który obejmuje Alaskę, Arktyczną Kanadę, Grenlandię, Skandynawię i Syberię.
Czytaj więcej
Wody z topniejących lodowców w Himalajach zalewają całe wioski. Zmiany klimatyczne na dachu świata zagrażają milionom ludzi, a także zasobom wody pitnej i wielu elektrowniom wodnym.
Jest wiele powodów, dla których Arktyka nagrzewa się szybciej niż inne części Ziemi. Pewną rolę prawdopodobnie odgrywają zmiany w ilości zanieczyszczeń powietrza pochodzących z Europy oraz naturalne, kilkudziesięcioletnie zróżnicowanie klimatu. Ale globalne ocieplenie spowodowane przez człowieka jest podstawowym powodem ogrzewania Arktyki i całej planety.
Jednym z najwyraźniejszych czynników ocieplenia Arktyki jest utrata lodu morskiego. Koło podbiegunowe to głównie ocean, który był zamarznięty przez większość lub cały rok. Jednak stały lód morski stale się kurczy, a lód sezonowy topi się wcześniej w ciągu roku i ponownie tworzy się później.
Oznacza to większą ilość otwartej wody. Ale podczas gdy lód jest jasny i odbija ciepło słoneczne, woda jest ciemniejsza i je pochłania. To ciepło pomaga stopić więcej lodu, co oznacza, że więcej wody zatrzymuje więcej ciepła - i tak pętla się zamyka, przyspieszając ocieplenie w Arktyce.
- Dlatego trendy temperaturowe są najwyższe w tych obszarach, w których ilość lodu morskiego zmniejszyła się najbardziej - mówi Rantanen
Szybkie ocieplenie Arktyki dotyka ludzi mieszkających daleko od koła podbiegunowego. Na przykład istnieją dowody na to, że w miarę topnienia lodu morskiego w Stanach Zjednoczonych i Europie zmieniają się wzorce pogodowe, a wiele gatunków morskich co roku migruje między tropikami a Arktyką.
Nowe badanie wykazało również, że zaawansowane modele komputerowe, których naukowcy używają do zrozumienia, jak globalny klimat zmienia się teraz i zmieni się w przyszłości, mają trudności z uchwyceniem względnej prędkości ocieplenia Arktyki. Sugeruje to, że przyszłe modele mogą wymagać dostosowania, aby lepiej uchwycić realia globalnego ocieplenia w regionach polarnych.
Naukowcy nie wiedzą jednak jeszcze, na czym polega błąd, ale wiadomo już, że modele klimatyczne mają tendencję do niedoceniania współczynnika ocieplenia między Arktyką a Ziemią jako całością.
- Czeka nas mnóstwo pracy, aby ustalić źródło tego błędu modelu – mówi Kyle Armour, klimatolog z University of Washington. - A ta praca jest coraz ważniejsza, ponieważ światowi liderzy wykorzystują modele klimatyczne, aby zrozumieć, co przyniesie przyszłość i jak uniknąć jeszcze bardziej katastrofalnego ocieplenia.
