Zeberki, małe ptaki z rodziny astryldowatych, obok papużek falistych najchętniej hodowane ptaki egzotyczne na świecie, w środowisku naturalnym stosują nietypową metodę, aby ich pisklęta wytworzyły odporność na wysokie temperatury.
Naukowcy z Macquarie University w Sydneyodkryli, że w ciepłe dni, z temperaturą powyżej 26 stopni Celsjusza, zeberki wydają dźwięki, które u jeszcze niewyklutych piskląt zmieniają funkcjonowanie mitochondriów.
Są to cząsteczki, które przekształcają energię z cukrów i tłuszczów w cząsteczkę zwaną trifosforanem adenozyny (ATP), która zasila komórki. Mogą również wykorzystywać energię z pożywienia do wytwarzania ciepła.
Wydawane przez ptaki dźwięki programują komórki piskląt tak, aby wykorzystywały energię z pożywienia bez wytwarzania nadmiernego ciepła. Jedną z konsekwencji jest mniejszy wzrost potomstwa w gorących gniazdach i większe zdolności reprodukcyjne w dorosłym wieku.
Naukowcy umieścili jaja ptaków w inkubatorach. W jednym z nich odtwarzali charakterystyczne "pieśni" zeberek codziennie przez 8 godzin, aż do wyklucia się piskląt.
W drugim inkubatorze odtwarzali inne dźwięki zeberek, niezwiązane z wysokimi temperaturami.
Gdy pisklęta się wykluły, naukowcy umieścili je w gniazdach z rodzicami zastępczymi, przy czym w każdym gnieździe umieścili ptaki wyklute i w jednym, i w drugim inkubatorze. Przez 12 dni umieszczali gniazda w różnych miejscach o temperaturze od 22 C do 34 C.
13 dni po wykluciu zespół pobrał próbki krwi od 46 piskląt i zmierzył, w jakim stopniu mitochondria w ich czerwonych krwinkach wytwarzają ATP i ciepło. We wszystkich temperaturach gniazd odkryli, że mitochondria ptaków, które w okresie prenatalnym były wystawione na dźwięki ostrzegające przed upałem, wytwarzały mniej ciepła, w stosunku do tych piskląt, które tych ostrzeżeń nie słyszały.
- Fakt, że sygnały akustyczne zmieniają funkcje mitochondriów, jest imponującym odkryciem – mówi Riccardo Ton z Macquarie University w Sydney. - Ale nie wiemy jeszcze, czy te zmiany mitochondrialne utrzymują się w stadium dorosłym i czy zmiany te zapewniają korzyści w zakresie przeżycia lub reprodukcji.
- Biorąc pod uwagę coraz bardziej hałaśliwy świat, w którym żyjemy my i dzika przyroda, zrozumienie wpływu dźwięku na fizjologię jest bardzo ważne – mówi z kolei Mylene Mariette z Deakin University w Geelong. - Biorąc pod uwagę bezprecedensowe tempo zmian klimatycznych, ważne i zachęcające jest również odkrycie specjalnych adaptacji, które zwierzęta stosują, aby radzić sobie z coraz wyższymi temperaturami.
