Testosteron nam niestraszny

– Chcieliśmy sprawdzić, jak testosteron wpływa na zachowania społeczne – powiedział dr Christoph Eisenegger, neurobiolog z Uniwersytetu w Zurychu. – Dowiedzieć się, co jest prawdą, a co mitem.

W tym celu badacze szwajcarscy i brytyjscy przeprowadzili eksperyment psychologiczny. Wzięło w nim udział ponad 120 kobiet. Badacze udowodnili, że testosteron, męski hormon płciowy o bardzo złej reputacji, może być motorem szlachetnych, akceptowanych zachowań społecznych.

Wyniki eksperymentu opublikowane zostały w najnowszym elektronicznym wydaniu magazynu „Nature”.

Zarówno literatura popularnonaukowa, sztuka, jak i media pełne są przykładów – często drastycznych – destrukcyjnej roli tego męskiego hormonu produkowanego głównie przez wyspecjalizowane komórki w jądrach. Potwierdzały to niektóre badania naukowe na zwierzętach. Samce gryzoni pozbawione jąder zupełnie traciły chęć do walki o pozycję w stadzie. Przekonanie o kluczowej roli testosteronu w agresywnych i ryzykownych zachowaniach społecznych było od wielu lat uznane za pewne.

[srodtytul]Gra handlowa [/srodtytul]

Dr Christoph Eisenegger, oraz ekonomista Ernst Fehr, także z Uniwersytetu w Zurychu, i Michael Naef z Royal Holloway w Londynie postanowili się dowiedzieć, czy ten hormon działa na ludzi podobnie jak na zwierzęta. Do gry z wykorzystaniem prawdziwych pieniędzy zaproszone zostały jedynie kobiety. Przedstawicielki płci pięknej z natury mają niższe stężenie męskiego hormonu. Zmienia się ono w trakcie cyklu menstruacyjnego. Przed eksperymentem każda z uczestniczek przeszła gruntowne badania psychologiczne oraz m.in. badanie stężenia męskiego hormonu.

Eksperyment polegał na grze handlowej. Badanym losowo przydzielono role. Reguły gry ustalono tak, aby pozwalały zarówno na czyste, uczciwe postępowanie, jak i na zagrania nie fair. „Partnerzy biznesowi” mogli ofertę przyjąć lub odrzucić. Jeśli nie doszło do porozumienia, również partner nie zarabiał.

Przed przystąpieniem do eksperymentu części uczestniczek podano 0,5 mg testosteronu, część otrzymała placebo.

– Polegając na ugruntowanej opinii, mogliśmy się spodziewać, że te kobiety, które otrzymały dodatkowy testosteron, powinny w negocjacjach przyjąć bardziej agresywną postawę, być bardziej egocentryczne i ryzykować częściej, nie zważając na przykre konsekwencje – wyjaśnił dr Eisenegger. Wyniki eksperymentu szybko rozwiały te oczekiwania.

[srodtytul]Legenda silniejsza niż hormon[/srodtytul]

Te uczestniczki, które dostały dawkę testosteronu, zachowywały się bardziej fair, rzadziej prowokowały konflikty, łatwiej wchodziły w interakcje społeczne. Wszystko po to, aby zredukować ryzyko odmowy transakcji.

– Z góry założone przekonanie, że testosteron wywołuje agresywne bądź egoistyczne zachowanie ludzi, zostało w naszym eksperymencie łatwo obalone – podsumował badania dr Eisenegger.

[wyimek]Przekonanie, że testosteron wywołuje agresję u ludzi, zostało obalone[/wyimek]

Wiedza o działaniu testosteronu okazała się znacznie silniejszym czynnikiem wpływającym na zachowanie agresywne niż sam hormon. Dlatego – według badaczy – uczestniczki eksperymentu, które otrzymały placebo, ale myślały, że dostały dawkę testosteronu, miały skłonności do zachowań agresywnych w większym stopniu niż te, które testosteron otrzymały. Skutki przypisywane działaniu hormonu biorą się raczej ze złej opinii o nim niż z jego działania.

Wyniki eksperymentu podsunęły badaczom myśl, że sam testosteron wzmaga wrażliwość na status społeczny. Wśród zwierząt, które tworzą proste systemy społeczne, zagrożenie pozycji może się objawiać agresją.– W skomplikowanej strukturze społeczeństwa ludzkiego pozycję gwarantują zachowanie i reguły, a nie agresja – powiedział Michael Naef z Royal Holloway, współautor artykułu w „Nature”.

– To nie hormon, ale wzajemne oddziaływanie pomiędzy testosteronem i zróżnicowanym środowiskiem społecznym powoduje zachowania fair lub agresywne.

[ramka][srodtytul]Regulator ciała i umysłu [/srodtytul]