Naukowcy znaleźli ten zabytek 23 marca w Takalik Abaj w departamencie Retalhuleu graniczącym z Pacyfikiem (badaniami kieruje amerykański archeolog dr Richard Hansen z Uniwersytetu Idaho). Jednak ujawnili to odkrycie dopiero teraz, aby nie ściągnąć uwagi rabusiów.
Głowa spoczywała na ziemi w ceremonialnej budowli. Pod brodą umocowane były dwie kamienne płytki umożliwiające zawieszanie tego przedmiotu na pasku. Takie wizerunki spotykane są w sztuce Majów i wcześniejszych Olmeków. Głowa wykonana jest z precyzyjnie obrobionych kamieni, tak aby tworzyły układankę przypominającą puzzle.
Jadeit był niezwykle ceniony w kulturze Majów. W Gwatemali archeolodzy odkryli kamieniołomy, w których te kamienie szlachetne były wydobywane. Majowie wkładali je często zmarłym w usta. Jadeitowe amulety nosili konkwistadorzy.
Badacze nie ustalili jeszcze wieku odkrytego zabytku. Wiadomo jednak, że na ziemiach Majów powstało wiele ośrodków ceremonialnych o monumentalnej architekturze i że jednym z nich było centrum Takalik Abaj. Funkcjonowało bardzo długo, przez około 1700 lat, od 800 r. p.n.e. do 900 r. n.e. W początkowym okresie związane było z kulturą Olmeków. Według znawców dziejów przedkolumbijskiej Ameryki centrum to pełniło rolę protagonisty kultury Majów rozwijającej się po kulturze Olmeków. Badacze nie wykluczają, że odkryta głowa ma jakiś związek z tą cechą stanowiska.
Na stanowisku Takalik Abaj archeolodzy odkopali także ruiny centralnego kompleksu architektonicznego o charakterze obrzędowym. W nim także natrafili na przedmioty niezwiązane z życiem codziennym. Świadczy o tym rozmieszczenie i charakter tych zabytków. Są wśród nich: naczynia ceramiczne pozostawione na środku sal służących do celów rytualnych, kamienna rzeźba głowy na piedestale, specjalnie niszczone kamienne narzędzia, zwierciadło z wypolerowanego pirytu oprawione w ramę z jadeitu.
