Jak długo umiera człowiek?
– Patrząc czysto fizjologicznie, w normalnych warunkach, w temperaturze pokojowej trwa to około czterech minut. Po ustaniu krążenia mózgowego zaczynają się wyczerpywać substancje odżywcze. Przy normalnym tempie metabolizmu zajmuje to właśnie cztery minuty. Potem w tkance nerwowej zachodzą nieodwracalne zmiany – komórki mózgu nie mogą się regenerować, więc nie ma tu szans na naprawę.
I nie ma już nadziei?
– Jeśli doszło do śmierci biologicznej, ten proces jest nieodwracalny. Później można nawet przywrócić krążenie i oddychanie, ale człowiek pozostaje w śpiączce poniedotlenieniowej i jego mózg już nie odzyska normalnej czynności. Taka osoba nigdy nie będzie przytomna, nigdy nie podejmie samodzielnej decyzji. Opracowano cały protokół dotyczący objawów śmierci mózgowej – takie procedury potrzebne są w transplantologii, gdy trzeba pobrać ograny w tym czasie, gdy mózg już umarł, ale żyją jeszcze narządy wewnętrzne człowieka. Sprawdza się, czy pacjent sam podejmuje czynność oddechową, czy reaguje na głębokie bodźce, czy przy wlaniu do kanału słuchowego zimnej lub ciepłej wody pojawia się reakcja, odruch gałek ocznych. Takich prób jest cały szereg, a wykonać je musi specjalny zespół fachowców.
Bardzo to skomplikowane.
