Historia próchnicy

Najstarsze ślady próchnicy u ludzi pochodzą z epoki kamienia. Zniszczone zęby mieli łowcy-zbieracze, którzy mieszkali na terenie dzisiejszego Maroka między 13.7 tys. a 15 tys. lat lat temu.

Publikacja: 07.01.2014 16:05

Ludzie mieszkający 14-15 tys. lat temu na terenie dzisiejszego Maroka cierpieli z powodu próchnicy.

Ludzie mieszkający 14-15 tys. lat temu na terenie dzisiejszego Maroka cierpieli z powodu próchnicy. Na jej leczenie wówczas nie było sposobu. Fot. Isabelle De Groote

Foto: materiały prasowe

W najnowszym wydaniu magazynu "Proceedings of the National Academy of Sciences" (PNAS) badacze twierdzą, że próchnica zaatakowała ludzi wtedy, kiedy w diecie pojawiło się sporo węglowodanów — spożywanych w orzechach i owocach.

— W pewnym momencie nerw zęba umiera. Do tego czasu ból jest bardzo intensywny, ale kiedy pojawia się ropień ból jest nie do zniesienia — wyjaśnia dr Louise Humphrey z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie. — W końcu ropień przebija się przez kość. Obserwujemy to w wielu kopalnych szczękach, które badaliśmy.

Sytuacja pogorszyła się znacznie, gdy ludzie zaczęli prowadzić osiadły tryb życia, zaczęli uprawiać rośliny i spożywać dużo węglowodanów.

Naukowcy zbadali stan zębów 52 czaszek wykopanych w kompleksie Grotte des Pigeons w Taforalt we wschodnim Maroku w ciągu ostatnich 10 lat.

Trzy z nich miały kompletnie przeżarte przez próchnicę uzębienie. Przeszło połowa miała dziury w zębach. W niektórych czaszkach badacze odkryli ślady ropni. Niektórzy ludzie musieli mieć wyjątkowo nieświeży oddech. Przyczyną takiej sytuacji była dieta — słodkie żołędzie, orzeszki piniowe i pistacjowe. Ich resztki pozostawały między zębami, sytuację pogarszał brak jakiejkolwiek higieny. Badaczy zdziwił fakt, że próchnica pojawiła się w społeczności myśliwych zbieraczy jeszcze przed upowszechnieniem się rolnictwa. Nawet we wcześniejszych społeczeństwach łowiecko- zbierackich bogate w cukier niektóre pokarmy roślinne były przyczyną próchnicy.

Ludzie z Taforalt prawdopodobnie praktykowali rytualne usuwanie zębów. W ponad 90 proc przypadków, jeden lub oba górne siekacze zostały usunięte.

— Próchnica w mniejszym stopniu atakuje górne siekacze, niż zęby trzonowe. Są położone centralnie więc były prawdopodobnie usunięte podczas jakiegoś rytuału. Dlaczego to robili, nie wiemy. Choć oczywiście wiedzieli, jak usunąć zęby, nie ma dowodów na to, że wyrywali także te niezdrowe — powiedziała dr Humphrey.

Krzysztof Urbański

 

W najnowszym wydaniu magazynu "Proceedings of the National Academy of Sciences" (PNAS) badacze twierdzą, że próchnica zaatakowała ludzi wtedy, kiedy w diecie pojawiło się sporo węglowodanów — spożywanych w orzechach i owocach.

— W pewnym momencie nerw zęba umiera. Do tego czasu ból jest bardzo intensywny, ale kiedy pojawia się ropień ból jest nie do zniesienia — wyjaśnia dr Louise Humphrey z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie. — W końcu ropień przebija się przez kość. Obserwujemy to w wielu kopalnych szczękach, które badaliśmy.

Nauka
Orki kontra „największa ryba świata”. Naukowcy ujawniają zabójczą taktykę polowania
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nauka
Radar NASA wychwycił „opuszczone miasto” na Grenlandii. Jego istnienie zagraża środowisku
Nauka
Jak picie kawy wpływa na jelita? Nowe wyniki badań
Nauka
Północny biegun magnetyczny zmierza w kierunku Rosji. Wpływa na nawigację
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Nauka
Przełomowe ustalenia badaczy. Odkryto życie w najbardziej „niegościnnym” miejscu na Ziemi