Zamykana jednostka samorządowa zawsze zwalnia pracowników

Pracodawcą pracownika samorządowego jest zatrudniająca go samorządowa jednostka organizacyjna, np. urząd gminy, starostwo powiatowe, gminna jednostka budżetowa (np. szkoła oświatowa, żłobek), samorządowy zakład budżetowy (np. zakłady wodociągów, gospodarki mieszkaniowej, lokalnego transportu zbiorowego).

Potwierdził to SN np. w uchwale z 22 stycznia 2008 (II PZP 62/00) i w wyroku z 21 grudnia 1992 (I PRN 52/ 92), które wprawdzie zapadły pod rządami starych przepisów, ale są niemal identycznie skonstruowane. Czynności pracownicze za te jednostki podejmują natomiast:

- wójt/burmistrz/prezydent miasta  wobec swoich zastępców, sekretarza i skarbnika gminy, kierowników gminnych jednostek organizacyjnych oraz pozostałych pracowników urzędu,

- starosta i marszałek województwa – pracowników urzędu oraz kierowników powiatowych i wojewódzkich jednostek organizacyjnych,

- przewodniczący zgromadzenia związku jednostek samorządu terytorialnego – członków zarządu tego związku,

- kierownik jednostki organizacyjnej – za inne niż wymienione jednostki organizacyjne.

Wynika tak z art. 2 i 7 ustawy z 21 listopada 2008 o pracownikach samorządowych (kod nr 223, poz. 1458 ze zm.). W razie likwidacji pracodawcy inaczej wygląda pozycja mianowanych samorządowców i inaczej umownych. Przedstawiamy różnice.

Tylko do końca roku

Gdy samorządowa jednostka organizacyjna ulega likwidacji, kierownik rozwiązuje stosunki pracy z wszystkimi pracownikami zatrudnionymi na podstawie mianowania.

Dostają oni trzymiesięczne wypowiedzenia, niezależnie od długości zatrudnienia w likwidowanym podmiocie. Takie zerwanie współpracy z mianowanym samorządowcem wiąże jednak tylko do 31 grudnia 2011.

Ustawa o pracownikach samorządowych nie przewiduje już bowiem mianowania jako jednej z form kreowania stosunków pracy w jednostkach samorządu terytorialnego.

Wprawdzie w dniu jej wejścia w życie (co nastąpiło 1 stycznia 2009) pracownicy zatrudnieni w ten sposób zachowali prawa nabyte, ale tylko do końca br. Od 1 stycznia 2012  ich zatrudnienie przekształci się w umowę o pracę na czas nieokreślony (art. 54 i 55 ustawy o pracownikach samorządowych).

Według kodeksowych reguł

Do pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umów o pracę, których pracodawca podlega likwidacji, stosujemy powszechne regulacje z kodeksu pracy.

Nie obowiązują więc wówczas żadne zakazy wypowiadania angaży lub ich rozwiązywania, np. z tytułu wieku przedemerytalnego, pobytu na urlopie wypoczynkowym czy zwolnieniu lekarskim (art. 41

1

k.p.

i art. 7 ustawy o zwolnieniach grupowych). Jeśli angażujemy co najmniej 20 osób, nie ominie nas jednak procedura zbiorowych redukcji.

Nie musimy również przeprowadzać konsultacji związkowej określonej w art. 38 k.p. Wyjątkowo, chcąc w związku z likwidacją pracodawcy rozstać się z kobietą ciężarną bądź korzystającą z urlopu macierzyńskiego, ustalamy z reprezentującą ją zakładową organizacją związkową termin rozwiązania stosunku pracy (art. 177 § 5 k.p.).

Długość wypowiedzeń składanych zatrudnionym na stałych umowach o pracę jest jednak różna i wynosi odpowiednio dwa tygodnie bądź jeden lub trzy miesiące (art. 36 § 1 k.p.).

W razie likwidacji pracodawcy każda strona ma również prawo do rozwiązania okresowej umowy o pracę lub na czas wykonania pracy, za dwutygodniowym wymówieniem. Dotyczy to także angażu na czas określony opiewającego na maksymalnie sześć miesięcy i niedopuszczającego jego wcześniejsze zerwanie.

Przykład 2

Zakład oczyszczania miasta, działający w formie gminnego zakładu budżetowego i zatrudniający ponad 35 osób, ulega likwidacji.

Wszczął postępowanie w sprawie zwolnień grupowych. Większości pracowników kierownik wręczył miesięczne albo trzymiesięczne wypowiedzenia. Panu Arturowi, zatrudnionemu na zastępstwo podwładnego nieobecnego w związku z urlopem bezpłatnym, dał trzydniowe wymówienie, powołując się przy tym na art. 25 § 1 zdanie drugie k.p.

Postąpił nieprawidłowo. Umowa o pracę w zastępstwie jest rodzajem okresowego angażu (np. wyrok SN z 3 grudnia 2009, II PK 142/09) i dlatego dotyczące jej wypowiedzenie wręczone z powodu likwidacji pracodawcy liczy dwa tygodnie (art. 411 k.p. i art. 5 ust. 7 ustawy o zwolnieniach grupowych).