Reklama

Akwarela Zygmunta Vogla wróciła do Łazienek Królewskich

Odzyskana strata wojenna „Widok Łazienek od strony północnej” Zygmunta Vogla 2 kwietnia została przekazana do kolekcji, w której znajdowała się w okresie międzywojennym.

Publikacja: 03.04.2025 05:09

Uroczystość przekazania akwareli Zygmunta Vogla w Łazienkach Królewskich

Uroczystość przekazania akwareli Zygmunta Vogla w Łazienkach Królewskich

Foto: Monika Kuc

Pierwotnie odzyskana właśnie akwarela była eksponowana na ścianach głównej klatki schodowej Pałacu na Wyspie. Dzieło udało się odzyskać dzięki działaniom restytucyjnym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego przy wsparciu Fundacji Zbiorów im. Ciechanowieckich w Zamku Królewskim w Warszawie. Akt przekazania akwareli do zbiorów Muzeum Łazienki Królewskie podpisała Hanna Wróblewska, minister kultury, prof. Andrzej Rottermund i dr Marianna Otmianowska, dyrektor Łazienek Królewskich.

Podczas uroczystości o jej losach mówił prof. Andrzej Rottermund, prezes Fundacji Zbiorów im. Ciechanowieckich w Zamku Królewskim w Warszawie i przewodniczący Rady Muzeum Łazienki Królewskie.

Praca powstała w latach 1801–1803/4. Należała do cyklu ośmiu akwarel, w większości z widokami Łazienek. Do Państwowych Zbiorów Sztuki została wpisana w 1926 roku, a w latach 30. do inwentarza łazienkowskiego. Wcześniej jej właścicielem był Stanisław Wilhelm Radziwiłł, adiutant Józefa Piłsudskiego, który zginął w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku. Do Państwowych Zbiorów została kupiona od jego żony Dolores.

Skoro po wojnie trzy z widoków Vogla pojawiły się na europejskim rynku sztuki, można postawić hipotezę, że wszystkie musiały wyjechać z Polski, więc możliwe, że jeszcze pozostałych pięć uda się odnaleźć.

prof. Andrzej Rottermund

Wraz z pozostałymi akwarelami cyklu została zagrabiona między wrześniem 1939 roku a marcem 1942 roku. W latach 60. XX wieku dwie inne akwarele z tej serii pojawiły się w antykwariacie w Paryżu i zostały zakupione do Muzeum Narodowego w Warszawie. W 1966 roku w antykwariacie monachijskim pojawiła się z kolei akwarela Widok Łazienek od strony północnej, która została zakupiona przez antykwariusza wiedeńskiego i do 2018 roku pozostawała w rękach jego spadkobierców. Wówczas jedna z fundacji założona przez Andrzeja Ciechanowieckiego – mecenasa sztuki i kolekcjonera – kupiła ją wraz z zestawem innych rysunków. Następnie fundacja przekazała tę kolekcję Skarbowi Państwa.

Reklama
Reklama

Poszukiwania kolejnych dzieł Vogla trwają. Czy uda się odnaleźć pozostałych pięć?

– Skoro po wojnie trzy z widoków Vogla pojawiły się na europejskim rynku sztuki, można postawić hipotezę, że wszystkie musiały wyjechać z Polski, więc możliwe, że jeszcze pozostałych pięć uda się odnaleźć. Myślę, że to jedno ze stojących przed nami zadań – podkreślał podczas wczorajszej uroczystości prof. Rottermund.

Minister Hanna Wróblewska przypomniała, że restytucja jest jednym z najważniejszych zadań Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W ostatnich latach odzyskaliśmy ponad 700 utraconych dóbr kultury, a aktualnie prowadzimy 180 spraw restytucyjnych w 20 krajach.

Do zbiorów Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie ostatnio powróciły: rzeźba Diana Jeana-Antoine’a Houdona, stolik do gry w karty z kolekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego, dwie apliki (świeczniki ścienne) z głową Meduzy oraz zespół flizów (kafli) z Pałacu na Wodzie.

Marianna Otmianowska, dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie, zaznacza, że nie ma wspanialszych momentów niż informacja, że do łazienkowskich wnętrz wraca obiekt ściśle związany z historią tego miejsca.

Czytaj więcej

Nagroda im. prof. Aleksandra Gieysztora dla Teresy i Andrzeja Starmachów

Zygmunt Vogel. Utalentowany weducista

Zygmunt Vogel (1764–1826) był wybitnym malarzem, akwarelistą i rysownikiem. W wieku 16 lat został przyjęty do Malarni Królewskiej w Warszawie, gdzie uczył się m.in. u Le Bruna i architekta Szymona Bogumiła Zuga. Miał tam również możliwość zapoznania się z pracami Bernarda Bellotta, zwanego Canaletto. Fascynacja pejzażami miejskimi zapoczątkowała jego przyszłą karierę wedutysty.

Reklama
Reklama

Młodego artystę dostrzegł sam Stanisław August Poniatowski. Zygmunt Vogel tworzył dla niego wiele pejzaży i widoków zamków, ruin, miast oraz rezydencji. Jego prace można nazwać kroniką, która pozwala zapoznać się z dawnymi widokami przełomu XVIII i XIX wieku.

Zygmunt Vogel "Widok Łazienek od strony północnej”

Zygmunt Vogel "Widok Łazienek od strony północnej”

Foto: Monika Kuc

Akwarela „Widok Łazienek od strony północnej” jest zachowana w doskonałym stanie. Artysta namalował ją z zachodniego brzegu stawu północnego. W centrum widać fasadę Pałacu na Wyspie, zaprojektowaną przez Jana Chrystiana Kamsetzera. Spośród drzew wyłania się Wielka Oficyna (obecnie Podchorążówka) oraz fragment Kordegardy. Na jednym z brzegów w stronę pałacu zmierza kareta, na drugim eleganckie towarzystwo w strojach z epoki spaceruje z psami, a na tarasie pałacu kilka osób szykuje się do wypłynięcia na staw łódkami.

Malarstwo
Podcast „Rzecz w tym”: Polska sztuka kiczem stoi
Malarstwo
„Sąd Ostateczny” Memlinga. Gdański wideofresk Lecha Majewskiego odkrywa go na nowo
Malarstwo
Dzieło Fridy Kahlo ze światowym rekordem sprzedaży. Inne dzieło w MSN w Warszawie
Malarstwo
Albrecht Dürer i Hans Holbein Młodszy na Wawelu
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Malarstwo
Świat na krawędzi: Maskarady Wojtkiewicza i Ensora
Materiał Promocyjny
Jak rozwiązać problem rosnącej góry ubrań
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama