Podróż „Dziewczyny” Rembrandta z Warszawy do Wiednia

Jedno z największych arcydzieł w polskich zbiorach „Dziewczyna w ramie obrazu” Rembrandta jesienią gościć będzie w Kunsthistorisches Museum w Wiedniu.

Publikacja: 30.01.2024 22:40

Rembrandt  „Dziewczyna w ramie obrazu”, 1641, © Zamek Królewski w Warszawie

Rembrandt „Dziewczyna w ramie obrazu”, 1641, © Zamek Królewski w Warszawie

Foto: Andrzej Ring, Lech Sandzewicz

Zamek Królewski w Warszawie udostępni dzieło na wystawę „Rembrandt - Hoogstraten. Colour and Illusion” (Rembrandt – Hoogstraten. Kolor i iluzja), trwającą od 8 października do 12 stycznia 2025 roku.

„Dziewczyna w ramie obrazu” jest jednym z dwóch wspaniałych portretów holenderskiego mistrza prezentowanych na stałe w Galerii Arcydzieł Zamku Królewskiego. Drugi to „Uczony przy pulpicie”. Tworzą rzadko rozdzielaną parę. W Polsce mamy tylko trzy malarskie arcydzieła Rembrandta. Trzeci obraz, „Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem” znajduje się w Muzeum Czartoryskich, oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie.

Oba portrety z kolekcji Zamku Królewskiego w Warszawie powstały w 1641 roku, gdy Rembrandt był u szczytu sławy. Osobiście je sygnował. Podpis artysty w „Dziewczynie” znajduje się w tle po jej prawej ręce. To iluzyjne dzieło zachwyca wyrafinowaną gra światła i żywiołową energią w spojrzeniu i geście sportretowanej, opierającej ręce na krawędzi ramy, co sprawia wrażenie, że naprawdę z niej się wychyla, jakby chciała z niej wyjść.

Do Polski po raz pierwszy oba obrazy trafiły w II połowy XVIII wieku, gdy zostały zakupione na berlińskiej aukcji w dla króla Stanisława Augusta. W jego czasach zdobiły galerię Pałacu Na Wodzie w Łazienkach Królewskich. Po śmierci władcy odziedziczył je książę Józef Poniatowski, a po jego śmierci stały się własnością jego siostry, która je sprzedała. W ten sposób znalazły się w rękach Kazimierza Rzewuskiego, który podarował je córce Ludwice Lanckorońskiej. W XIX/XX wieku rodzina Lanckorońskich umieściła je w swej wiedeńskiej kolekcji.

Podczas II wojny, gdy naziści zajęli majątek Lanckorońskich, przeszły burzliwe losy, ale potem wróciły do Lanckorońskich. W 1994 roku prof. Karolina Lanckorońska, jedyna żyjąca spadkobierczyni rodu, podjęła decyzję o podarowaniu ich Zamkowi Królewskiemu w Warszawie wraz z kolekcją innych dzieł. W ten sposób po raz drugi znalazły się w jego zbiorach.

Mistrz i uczeń

Zapowiadana w Kunsthistorisches Museum będzie okazją do porównania mistrzowskich dzieł Rembrandta Harmensza van Rijna i jego ucznia Samuela van Hoogstratena. Inspiracją takiej koncepcji pokazu jest traktat o sztuce malarstwa van Hoogstratena z 1678 roku, w którym autor wspomina czas spędzony w pracowni Rembrandta. Jako bezpośredni świadek daje unikalny wgląd w jego metody kształcenia i warsztat.

Będzie to także okazja do zaprezentowania sztuki obydwu artystów na szerokim tle ówczesnych nurtów intelektualnych, jak i do udostępnienia najnowszych badań dotyczących analiz naukowych dotyczących innowacyjnego stosowania perspektywy, koloru, światła i cienia w sztuce obydwu artystów.

W sumie na wiedeńską wystawę złoży się 60 dzieł: obrazów, rysunków i grafik, wypożyczonych z wielu muzeów świata, m.in. z Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku, Luwru w Paryżu, Muzeum Narodowego w Szwecji, Museo Thyssen-Bornemisza w Madrycie, Muzeum Sztuk Pięknych w San Francisco, Armand Hammer Collection w Los Angeles, Leiden Collection w Nowym Jorku i ze zbiorów prywatnych.

Ekspozycja jest efektem projektu badawczego, podjętego przez Kunsthistorisches Museum z Domem - Muzeum Rembrandta w Amsterdamie. I w 2025 roku będzie tam także prezentowana.

„Dziewczyna z w ramie obrazu” jednak do Amsterdamu już się nie wybiera. Na Zamek Królewski w Warszawie powinna powrócić w drugiej połowie stycznia 2025 roku.

Zamek Królewski w Warszawie udostępni dzieło na wystawę „Rembrandt - Hoogstraten. Colour and Illusion” (Rembrandt – Hoogstraten. Kolor i iluzja), trwającą od 8 października do 12 stycznia 2025 roku.

„Dziewczyna w ramie obrazu” jest jednym z dwóch wspaniałych portretów holenderskiego mistrza prezentowanych na stałe w Galerii Arcydzieł Zamku Królewskiego. Drugi to „Uczony przy pulpicie”. Tworzą rzadko rozdzielaną parę. W Polsce mamy tylko trzy malarskie arcydzieła Rembrandta. Trzeci obraz, „Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem” znajduje się w Muzeum Czartoryskich, oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Malarstwo
Jego krzyż szokował. Caspar David Friedrich, drugi niemiecki malarz po Dürerze
Malarstwo
Wielka retrospektywa Roya Lichtensteina. Dzieła z Myszką Miki i Kaczorem Donaldem
Malarstwo
„Polski” Vincent van Gogh i plany przebadania następnych dzieł z kolekcji Porczyńskich
Malarstwo
Jan Matejko, jakiego nie znamy, na Zamku Królewskim w Warszawie
Malarstwo
Wilhelm Sasnal w Amsterdamie i szalony świat Roberta Walsera