Nie zamykać się w walizce

Wyjazd na urlop jest jednym z 43 najbardziej stresujących zdarzeń życiowych na liście sporządzonej przez Thomasa Holmesa i Richarda Rahe, psychiatrów z Washington University w Seattle. Wakacje bywają traktowane jak kolejne zadanie do wykonania. Dla wielu podróż łączy się ze zmianą przyzwyczajeń, rytmu życia – więc albo się dostosowują, albo próbują oswoić sytuację, zabierając ze sobą przedmioty, które dają choćby namiastkę poczucia bezpieczeństwa.

[b]Rz: Zabierając do walizki ulubione przedmioty, poszerzamy swoją strefę komfortu?[/b]

Joanna Boj: Posiadanie bezpiecznej przestrzeni jest potrzebne do utrzymania dobrego samopoczucia. Warto tę przestrzeń poszerzać. Ale by to zrobić, trzeba ją najpierw opuścić. Nasze nawyki są silnym mechanizmem i nie jest łatwo pozostawić w domu przyzwyczajenia. Jednak warto spróbować. I nawet gdy nie wszystko jest idealnie, poczuć, że można spędzić miło czas, że ta nowa sytuacja jest bezpieczna. Jednocześnie mamy prawo do swoich przyzwyczajeń i dbania o siebie poprzez różne drobiazgi, które lubimy.

[b]Ale np. laptop już takim drobiazgiem nie jest. Czy to nie jest dodatkowa walizka, w której mamy „wszystko” i którą „musimy” zabrać na wakacje? Trudno nam się rozstać z e-mailami od rodziny i przyjaciół, ulubioną muzyką, a przede wszystkim dostępem w każdej chwili do świata.[/b]

Warto się zastanowić, czy kilkanaście dni bez komputera będzie czasem straconym. Wakacje są momentem, kiedy cały nasz system, ciało, umysł potrzebują odpoczynku. Daje go zmiana miejsca, ale też zmiana aktywności, zrobienie czegoś inaczej niż zawsze. Komputer redukuje aktywność fizyczną i odcina od realnych kontaktów z drugim człowiekiem. Kiedyś poznawanie nowych osób podczas urlopu było naturalnym elementem wyjazdu.

[b]Co mówi o pewnym mężczyźnie fakt, że zawsze zabiera ze sobą w podróż linę, na wypadek gdyby trzeba było ewakuować się z żoną i dziećmi przez okno? Czy to już jest zaburzone poczucie bezpieczeństwa?[/b]

Większość mężczyzn ma mocno rozwinięte poczucie odpowiedzialności za rodzinę, chcą maksymalnie zadbać o jej bezpieczeństwo. Wyjazd jest sytuacją, w której wizja nieprzewidzianych wydarzeń zwiększa poczucie zagrożenia. Co oczywiście aktywizuje w mężczyźnie postawę przewodnika i opiekuna stada. Może to być urocze i czasem trzeba dać mu przestrzeń, by się mógł wykazać. Ale jeśli wciąż zaprzątać go będą potencjalnie niebezpieczne sytuacje, wakacje staną się dla wszystkich koszmarem.

Sztuką jest umieć odróżnić sytuacje, na które mamy wpływ, od tych, na które wpływu nie mamy. Jeśli wpływu nie mamy, należy odpuścić. Wszystko zależy od naszego postrzegania świata – jeśli widzimy w nim zagrożenie, będziemy musieli walczyć o przetrwanie.

[b]Biała elegancka koszula, którą zawsze zabiera ze sobą pewien architekt, nie jest chyba niczym niezwykłym, gdy jedziemy do kurortu, ale w wędrówce przez pustynię raczej się nie przyda?[/b]

Sporo mówi to o nim jako o człowieku zapobiegliwym, którego nic nie zaskoczy. Będzie miał pewność, że nie ominie go ciekawe spotkanie, na które nie mógłby pójść w T-shircie. A może właśnie na pustyni grupa zamożnych dżentelmenów zorganizowała sobie ekskluzywne przyjęcie i zostanie zaproszony do ich obozowiska? A mówiąc serio: elegancki strój zapewne pomaga mu poczuć się swobodniej w nowych okolicznościach.

[b]Moja znajoma mieszkająca od lat w Anglii mówi, że osoba mająca duże bagaże czy więcej niż plecak uważana jest tam za niezaradną, niewiedzącą czego chce. W Polsce spory bagaż wciąż jest chyba normą?[/b]

Nadmiar, który ciągniemy za sobą, wynika z nieumiejętności rezygnacji albo choćby minimalizowania swoich potrzeb. Nie dokonujemy świadomych wyborów, nie chcemy z niczego rezygnować, bierzemy „na wszelki wypadek”. Granica między zapobiegliwością a nadmierną potrzebą kontroli jest dość cienka.

[b]A skąd potrzeba kontroli? [/b]

Potrzeba kontroli jest jedną z podstawowych ludzkich potrzeb. Już jako dzieci uczymy się, w jakim zakresie mamy wpływ na otaczający nas świat. Brak poczucia wpływu nierzadko prowadzi do bierności i depresji. Z kolei nadmierna potrzeba kontroli często wynika z podważonego zaufania do świata, czyli braku poczucia bezpieczeństwa.

[b]Jak uzmysłowić sobie, że poczucia bezpieczeństwa nie da nam żaden przedmiot ani żadna osoba, tylko my sami?[/b]

Wiele zależy od indywidualnych potrzeb, ale na pewno warto obserwować własne myśli i reakcje. Może się okazać, że mamy wiele przekonań i mechanizmów reagowania, które są już nieadekwatne. A pierwszy krok do zmiany to zauważenie tego, co się w nas dzieje. Tego nie da się zrobić w weekend, ale warto zacząć.

[b]I poszerzać swoją wewnętrzną strefę komfortu. [/b]