Stroje i kostiumy z kolekcji Jana Matejki

Artysta całe życie zbierał stroje, tkaniny, artystyczne rzemiosło i militaria, które wykorzystywał potem jako rekwizyty w swoim malarstwie

Publikacja: 03.11.2012 20:40

Wielka rekwizytornia artysty. Stroje i kostiumy z kolekcji Jana Matejki – wystawa czynna do 17 luteg

Wielka rekwizytornia artysty. Stroje i kostiumy z kolekcji Jana Matejki – wystawa czynna do 17 lutego

Foto: materiały prasowe

Jego historyczne dzieła porywają nie tylko rozmachem. Zachwycają także kunsztem w oddaniu najdrobniejszych detali strojów i uzbrojenia, zmysłowymi doznaniami faktury, głębi koloru, blasku, czy miękkości materii. To efekt historycznej wiedzy i kolekcjonerskiej pasji artysty.

W Domu Matejki, Oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie - w dawnej pracowni malarza na ostatnim piętrze XIX wiecznej kamienicy - można obecnie oglądać pierwszą wystawę  z cyklu „Wielka rekwizytornia artysty", prezentującą stroje i kostiumy z jego bogatych zbiorów.

Matejko gromadził dawne ubiory i tkaniny z jedwabiu, atłasu, adamaszku, aksamitu oraz ciężkie materiały przetykane złotem; stroje świeckie i liturgiczne i towarzyszące im dodatki: buty, szale, nakrycia głowy, wachlarze, sakiewki, ozdobne pasmanterie i koronki, biżuterię, pochodzące z Europy, Rosji, Turcji.

Jednym z cennych obiektów w jego zbiorach jest renesansowa szata liturgiczna (dalmatyka) z aksamitnego brokatu przetykanego złotymi nićmi – z motywem owoców granatu, która  „zagrała" w „Hołdzie pruskim" i w „Bitwie pod Grunwaldem". A także ornat z włoskiej tkaniny z początku XVI w. z czarnego aksamitu z bogatym złotym ornamentem kwiatowym.

Wśród świeckich strojów jest wiele pięknych  kobiecych sukien, jak bliskowschodnia z purpurowego aksamitu, ozdobiona złotym haftem, czy europejska w stylu empire z 1815 roku, uszyta z granatowego jedwabiu z drobnymi srebrnymi zdobieniami. Albo XVIII-wieczna elegancka biała spódnica z brokatu ze srebrnymi kokardkami.

Matejko przywiązywał wielką wagę do studiów kostiumów i draperii. Najlepiej świadczy o tym album "Ubiory w Polsce 1200-1795", opublikowany  przez malarza w 1860 roku. Przedstawił w nim tablice z polskimi strojami, pokazujące zachodzące zmiany  w modzie od czasów Bolesława Wstydliwego do Stanisława Augusta Poniatowskiego. Można na nich obejrzeć ubiory duchowieństwa, szlachty, króla, dworu. magnatów i mieszczan, chłopów, Żydów, członków cechów i bractw.

Sam artysta także projektował stroje, które wykorzystywał do malowania obrazów, jak i w innych okolicznościach . Był m.in. autorem oprawy i strojów na własny ślub, a także kostiumów balowych.

Dom Jana Matejki przy Floriańskiej 41 jest jednym z najstarszych muzeów biograficznych. Mieści się w XIX wiecznej kamienicy, w którym artysta spędził całe życie. Stałe ekspozycje ulokowano w oryginalnych mieszkalnych pokojach. Dokumenty i fotografie opowiadają o artyście i jego rodzinie. Jest tu też wiele prac malarza – od  wczesnego „Widoku z Wieży Ratuszowej w Krakowie" przez portrety rodziny i przyjaciół do obrazów historycznych: „Wnętrze grobu Kazimierza Wielkiego", „Mikołaj Kopernik czyli rozmowa z Bogiem", „Carowie Szujscy na sejmie warszawskim". Można zobaczyć także kartony projektowe do wspaniałych polichromii w kościele Mariackim w Krakowie, nad którą Matejko pracował w latach 1889-1891.

W następnych edycjach cyklu "Wielka rekwizytornia Jana Matejki" muzeum pokaże przedmioty rzemiosła artystycznego i broni.

Jego historyczne dzieła porywają nie tylko rozmachem. Zachwycają także kunsztem w oddaniu najdrobniejszych detali strojów i uzbrojenia, zmysłowymi doznaniami faktury, głębi koloru, blasku, czy miękkości materii. To efekt historycznej wiedzy i kolekcjonerskiej pasji artysty.

W Domu Matejki, Oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie - w dawnej pracowni malarza na ostatnim piętrze XIX wiecznej kamienicy - można obecnie oglądać pierwszą wystawę  z cyklu „Wielka rekwizytornia artysty", prezentującą stroje i kostiumy z jego bogatych zbiorów.

Pozostało jeszcze 83% artykułu
Kultura
Wystawa finalistów Young Design 2025 już otwarta
Kultura
Krakowska wystawa daje niepowtarzalną szansę poznania sztuki rumuńskiej
Kultura
Nie żyje Ewa Dałkowska. Aktorka miała 78 lat
Materiał Promocyjny
Firmy, które zmieniły polską branżę budowlaną. 35 lat VELUX Polska
Kultura
„Rytuał”, czyli tajemnica Karkonoszy. Rozmowa z Wojciechem Chmielarzem