Fotografia mody w Krakowie

Sto wybranych zdjęć 25 fotografików pochodzi z założonej przez Gundlacha w 2000 roku fundacji w Hamburgu, w której zbiorach znajduje się 17 tysięcy prac wybitnych twórców. Sam Gundlach (ur. 1926), zanim został kolekcjonerem, przez 50 lat fotografował modę berlińskich projektantów i paryską haute couture. Portretował modelki i gwiazdy filmu.

Zobacz galerię zdjęć

Od 2003 roku jest dyrektorem założonego przez siebie Domu Fotografii w Hamburgu promującego sztukę fotografii.

Twórca z pasją

Gundlach chętnie udostępnia swoje zbiory. Jest też kuratorem pierwszej w Polsce wystawy w krakowskim Muzeum Narodowym. Odwiedzając Kraków, osobiście angażował się w jej aranżację. – Jest twórcą wielkiej pasji, elegancji i energii – mówi „Rz" Karolina Harazim, współorganizatorka krakowskiego Miesiąca Fotografii. – Na wystawie w Muzeum Narodowym przedstawia rozwój mody i fotografii od lat 20. XX wieku do czasów współczesnych, traktując je jako odbicie przemian społecznych. Zawsze w centrum jego zainteresowań jest człowiek.

Sam kolekcjoner pisze we wstępie do wystawy: „Fotografia mody jest jak lustro, w którym przegląda się społeczeństwo, ujawnia proces kulturowy polegający na przesuwaniu się punktu ciężkości – z ubioru jako takiego na marki, postawy i wydarzenia towarzyskie. Wkroczenie fotografii mody w przestrzeń muzealną czyni ją nośnikiem pamięci podnoszącym modę do rangi mitu". Zgodnie z głoszonym credo wystawę otwiera zdjęciem autorstwa młodej Amerykanki Zoe Leonard, przedstawiającym olbrzymie lustro. To zarazem symbol nawiązujący do tytułu pokazu „Vanity", czyli „Próżność", oddającego zmienność kobiecej natury i mody połączoną z chęcią podobania się i dążeniem do piękna.

Ze zrobionych przez siebie zdjęć wybrał trzy czarno-białe fotografie z lat 60. Dwie z nich przedstawiają modelkę Brigitte Bauer w opartowskim kostiumie kąpielowym. Można je wziąć za artystyczne grafiki w duchu op-artu i pop-artu. Zdradzają nie tylko zainteresowanie autora sztuką. Przypominają, że Gundlach lubi eksperymenty z pogranicza reportażu. Zdjęcie to zrobił w Atenach na plaży Phaleron. Dwie inne modelki w czepkach kąpielowych sfotografował na tle piramidy w Gizie.

Tylko w początkach fotografii mody liczyły się jedynie żurnalowe kreacje i detale strojów. Bardzo szybko autorzy zdjęć zaczęli szukać oryginalnych ujęć; inspiracje czerpali z teatralnych inscenizacji, sztuki, kina, fotoreportażu. I te eksperymentalne poszukiwania wspierają zarówno wielcy dyktatorzy mody – Dior czy Ives Saint Laurent, jak i ekskluzywne magazyny mody: „Vogue", „Harper's Bazaar", „Vanity Fair".

Stylizowane sesje

Już w latach 30. Vols, robiąc zdjęcie „Pavillon de l'Elegance" na Międzynarodową Wystawę w Paryżu, wystylizował sklepowe manekiny ubrane w kreacje Madeleine Vionnet na manekiny teatralne w duchu malarstwa Giorgia de Chirico.

W latach 40. Erwin Blumenfeld czerpał inspiracje z kolaży kubistów i tworzył fotograficzne kompozycje zniekształcające obraz („Akt kubistyczny purpurowy") lub skupiające uwagę na detalu jak w rozbitym lustrze.

Irving Penn wolał niedopowiedzenia w klimatach filmowego surrealizmu. Na jego fotografii „Mężczyzna zapalający dziewczynie papierosa" z 1949 roku widać tylko rękę mężczyzny, a sylwetkę kobiety w modnej kreacji lekko przesłania butelka wina.

Współcześni nadal chętnie podążają artystycznym szlakiem. Ekscentryczny Amerykanin David LaChapelle często stylizuje sesje mody na psychodeliczno-operowe sceny z pogranicza kiczu. Albo wzoruje się na spektakularnych pomysłach artystów, fotografując np. Alek Wek w sukni od Diora na tle domu opakowanego w identyczną materię, w czym nawiązuje do słynnych artystycznych opakowań budynków (m.in. Reichstagu) realizowanych przez Christo.