Dole i niedole żydowskiego nabiału

Zasada rozdziału mięsa od produktów mlecznych, jedna z najbardziej charakterystycznych cech żydowskiej kuchni, wykształciła się na podstawie biblijnego przykazania: „Nie warz koźlęcia w mleku matki jego” (Księga Powtórzonego Prawa – 14: 21).

Publikacja: 08.12.2008 05:48

Dole i niedole żydowskiego nabiału

Foto: stockfood

W koszernej kuchni potrzeba więc osobnych zestawów garnków – często różniły się kolorem, czasem znaczono je literami F jak Fleisch lub M jak Milch. Także osobnej zastawy, osobnych ścierek i osobnych szmatek do zmywania. Wszystko to należy osobno przechowywać. No i dobrze jest posiadać w kuchni dwa osobne zlewy. Mięsne i mleczne produkty można trzymać w jednej lodówce, ale na osobnych półkach.

O ile początkowo zasada ta dotyczyła tylko przygotowania jedzenia, o tyle z czasem rozciągnęła się także na sposób podawania. Po zjedzeniu mięsa dania zawierające mleko, śmietanę, ser czy masło można spożywać dopiero po upływie określonego czasu, przy czym najbardziej radykalni byli tu aszkenazyjczycy ze wschodu Europy, którzy pauzowali całe sześć godzin.

I ten zwyczaj przyjął się w części domów na terenach Rzeczypospolitej, podczas gdy w innych obowiązywały zasady z tradycji Żydów niemieckich, którym wystarczała przerwa trzygodzinna. Najbardziej liberalni byli w tej kwestii rabini w Holandii, którym wystarczała jedna godzina, co musiało być związane ze szczególną rolą nabiału w holenderskiej rzeczywistości.

Dania mięsne można podawać natychmiast po mlecznych, trzeba tylko odmówić odpowiednią modlitwę, wypłukać usta i zmienić obrus (choć bardziej pobożni wolą jednak odczekać 30 – 60 minut).

[ramka][b]ryż zapiekany z serem [/b](przysmak związany ze świętem Szawuot)

500 ml ugotowanego ryżu • 500 ml tartego parmezanu • 500 ml startej marchwi • 2 starte cebule • 2 jajka • pół szklanki gęstej śmietany • sól i pieprz

Wymieszać wszystkie składniki, ale tylko połowę sera. Włożyć do natłuszczonego żaroodpornego naczynia. Z wierzchu posypać resztą sera. Zapiekać ok. 50 minut w temperaturze 160 st.[/ramka]

[ramka][b]naleśniki pesachowe[/b]ciasto: 1 szklanka mąki ziemniaczanej • 6 jajek • 4 łyżki oleju

nadzienie: 250 g białego sera • 2 łyżki cukru • 1 żółtko • pół szklanki mleka • 100 g rodzynek • 1 łyżka masła

Ser utrzeć z żółtkiem i cukrem, dolać mleko i utrzeć raz jeszcze. Dodać rodzynki i wymieszać.

Ubić jajka trzepaczką, żeby się spieniły, i bijąc dalej, dodawać stopniowo mąkę, olej oraz pół litra wody. Ubijać ok. 5 minut.

Patelnię natłuścić olejem i smażyć cienkie naleśniki, z obu stron. Nałożyć farsz, zwinąć w krokiety. Ułożyć na natłuszczonej blasze, polać roztopionym masłem i krótko zapiec (10 minut w temp. 160 st.)[/ramka]

[ramka][b]„żydowska lasagna”[/b]

żółty ser szwajcarski (ementaler albo gruyere) • twardy biały ser owczy (w każdym razie pikantny) • mace • oliwa

Oba sery zetrzeć i wymieszać w równych proporcjach. Mace zalać gorącą wodą i zaraz wyjąć, porozkładać na papierowych ręcznikach.

W wysmarowanym tłuszczem żaroodpornym naczyniu układać warstwami mace, przesypując je obficie tartym serem i skrapiając każdą warstwę oliwą. Ilość warstw jest dowolna.

Podawać ciepłe.[/ramka]

W koszernej kuchni potrzeba więc osobnych zestawów garnków – często różniły się kolorem, czasem znaczono je literami F jak Fleisch lub M jak Milch. Także osobnej zastawy, osobnych ścierek i osobnych szmatek do zmywania. Wszystko to należy osobno przechowywać. No i dobrze jest posiadać w kuchni dwa osobne zlewy. Mięsne i mleczne produkty można trzymać w jednej lodówce, ale na osobnych półkach.

O ile początkowo zasada ta dotyczyła tylko przygotowania jedzenia, o tyle z czasem rozciągnęła się także na sposób podawania. Po zjedzeniu mięsa dania zawierające mleko, śmietanę, ser czy masło można spożywać dopiero po upływie określonego czasu, przy czym najbardziej radykalni byli tu aszkenazyjczycy ze wschodu Europy, którzy pauzowali całe sześć godzin.

Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Muzeum otwarte - muzeum zamknięte, czyli trudne życie MSN
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Program kulturalny polskiej prezydencji w Radzie UE 2025
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kultura
Laury dla laureatek Nobla