Tylko 10 więźniów ma specjalną ochronę

W więziennych celach przez trzy lata znajdowano martwych członków gangu, który porwał Krzysztofa Olewnika. W 2007 r. nie żył Wojciech Franiewski, rok później Sławomir Kościuk, a w 2009 r. – Robert Pazik. Oficjalnie popełnili samobójstwa. W ubiegłym roku lekami śmiertelnie zatruł się Artur Zirajewski, ps. Iwan, kluczowy świadek prokuratury w sprawie zabójstwa gen. Marka Papały.

Jeszcze w 2010 r. Ministerstwo Sprawiedliwości opracowało przepisy umożliwiające szczególną ochronę cennych więźniów. Nowelizacja kodeksu karnego zaczęła obowiązywać 26 marca.

Szacowano, że codzienne kontrole, monitoring cel, rozmów telefonicznych i listów, stała opieka psychologa – obejmą 448 osób. – Szczególną ochroną zostało objętych dotąd dziesięciu więźniów: podejrzanych i oskarżonych, wobec których może wystąpić zagrożenie ich życia lub zdrowia – mówi „Rz" Joanna Dębek, rzecznik resortu sprawiedliwości. – Jak na krótki czas obowiązywania nowych przepisów nie jest źle.

O specjalną ochronę dla więźniów mogą występować sądy, śledczy i sami osadzeni.

– Dotąd ani jeden więzień z takim wnioskiem się nie zwrócił

– informuje Luiza Sałapa, rzecznik Centralnego Zarządu Służby Więziennej. – W trzech przypadkach o taką ochronę wystąpiły sądy, w siedmiu – prokuratorzy.

O tym, kim są więźniowie objęci superochroną, służba więzienna i śledczy nie chcą mówić. – Nic nie mogę powiedzieć – ucina Jarosław Szubert, rzecznik Prokuratury Apelacyjnej w Łodzi, która bada zabójstwo gen. Marka Papały.

„Rz" udało się ustalić, że wśród chronionych są m.in. świadkowie w ważnych śledztwach, którzy mają już na koncie próby samobójcze.

Śledczy i sądy o ochronę więźniów występują ostrożnie.

– Takich więźniów, którzy składają wartościowe zeznania, przez co ich życie jest zagrożone i muszą mieć szczególną ochronę, nie ma zbyt wielu – ocenia Mateusz Martyniuk, rzecznik prokuratora generalnego. – Każdy przypadek prokurator dokładnie analizuje i ocenia, czy są przesłanki do wystąpienia o ochronę.

– Gdy ktoś idzie na współpracę i przekazuje istotne informacje, to chciałoby się poprawić jego warunki w celi. A ograniczenia dla specjalnie chronionych mogą być postrzegane jako dotkliwe – tłumaczy prokurator prowadzący jedno z najważniejszych w kraju śledztw.

Cela specjalnie chronionego więźnia jest stale monitorowana, całą dobę zamknięta i codziennie sprawdzana.

Osadzony opuszcza ją tylko wyjątkowo i zawsze w asyście strażników. Są oni obecni również podczas widzeń i spacerów. Więzień nie ma kontaktu z innymi skazanymi. Na spacerniak wychodzi sam. Jest również pod stałą opieką psychologa.

Szczególnie chroniony więzień nie  może spożywać posiłków i napojów przyniesionych z zewnątrz, mieć swoich butów i ubrań.

– Nie mam jednak żadnych sygnałów, by któryś z dziesięciu więźniów objętych szczególną ochroną się skarżył – zaznacza Sałapa.

Ochrona dla takich więźniów przyznawana jest jednorazowo na pół roku. By została przedłużona, trzeba złożyć kolejny wniosek.

Niektórzy prokuratorzy uważają, że Ministerstwo Sprawiedliwości przeszacowało liczbę cennych więźniów. Nie spodziewają się, że wniosków o ochronę będą setki.