Przedsiębiorcy boją się korupcji

- Na świecie na tego rodzaju nadużycia gospodarcze wskazuje 37 proc. ankietowanych firm, w regionie Europy Środkowej i Wschodniej 38 proc., a w Polsce 46 proc. - wyjaśnił Marcin Klimczak dyrektor zespołu ds. przestępczości gospodarczej PwC prezentując wyniki badania.

O jakie przestępstwa chodzi?

Najczęściej była to kradzież majątku – na nią wskazało 72 proc. przedsiębiorców (o 11 proc. więcej niż w badaniu z 2011 r.) oraz nadużycia dotyczące zakupów, o których mówił co trzeci badany. Tuż za nimi jest korupcja i przekupstwo, na które wskazał z kolei co piąty przedsiębiorca (w poprzednim badaniu co czwarty). Blisko jedną piątą przestępstw, w efekcie których poszkodowane były firmy, stanowiły działania cyberprzestępców i manipulacje księgowe.

Kim są sprawcy nadużyć?

Ponad połowę przestępstw popełniły osoby pochodzące z wewnątrz firmy, z czego co druga to przedstawiciel kadry kierowniczej średniego i wyższego szczebla. Tak zresztą jest od lat.

- Obecne badania, tak jak i wcześniejsze potwierdzają, że menedżerowie, którzy powinni dbać o interes spółek, i za to są wynagradzani, stanowią większe niebezpieczeństwo dla firmy niż osoby z zewnątrz. To przez nich firmy często tracą - mówi "Rz" Marcin Klimczak.

W przypadku nadużyć dokonanych przez sprawców z zewnątrz, firmy najczęściej wskazywały na klientów i osoby niezwiązane bezpośrednio z firmą. Średnio co dziesiąty - to dostawca.

Przez nadużycia gospodarcze firmy tracą znaczące kwoty. Prawie co czwarte z poszkodowanych przedsiębiorstw poniosło stratę w wysokości do 3 mln zł, a co piąte nawet 15 mln zł (to podobny poziom jak w poprzednim badaniu).

Przestępczość gospodarcza najbardziej dotknęła firmy świadczące usługi finansowe, zajmujące się handlem detalicznym i działające w branży telekomunikacyjnej. Ponadto: sektor publiczny, turystyczny, przetwórczy i ubezpieczeniowy - wynika z badania.

Według ekspertów na lawinowy wzrost nadużyć gospodarczych w Polsce składa się kilka przyczyn.

- Z jednej strony, przedsiębiorcy wyciągnęli wnioski ze spowolnienia gospodarczego i uważniej przyglądają się każdej wydanej złotówce, a co za tym idzie, częściej wykrywają i ujawniają nadużycia. Z drugiej - polskie firmy coraz odważniej inwestują na rynkach o wyższym ryzyku nadużyć, co przekłada się na większą skalę zagrożeń widoczną w tegorocznym badaniu – wyjaśnia dyr. Klimczak.

Poważnym problemem, na który wskazują przedsiębiorcy, jest korupcja.

Spośród wszystkich badanych firm w Polsce ponad 7 proc. przyznało, że spotkało się z żądaniem łapówki, z kolei więcej niż co szósta (16 proc.) twierdzi, że straciła kontrakt na rzecz konkurenta, który zgodził się zapłacić łapówkę.

Przedsiębiorcy obawiają się nadużyć w przyszłości. Aż 43 proc. z nich uważa, że mogą paść ofiarą korupcji. To znacznie więcej niż wynika z rzeczywistych danych – realny wskaźnik jest bowiem dwa razy niższy i wynosi 21 proc. (o 6 proc. mniej niż na świecie).

Skąd tak duża różnica pomiędzy rzeczywistym występowaniem korupcji, a jej postrzeganiem?

- Przede wszystkim korupcja i przekupstwo są niezwykle trudne do udowodnienia, stąd liczba wykrytych przypadków może być niska. Dodatkowo korupcja jest tematem niezwykle drażliwym, w związku z tym przedsiębiorcy niechętnie przyznają się, że dali łapówkę czy padli ofiarą korupcji, nawet kiedy wypowiadają się w anonimowych ankietach – podkreśla Marcin Klimczak.

Z danych Komendy Głównej Policji wynika, że w zeszłym roku doszło do ponad 154 tys. przestępstw gospodarczych, czyli o ponad 15 tys. więcej niż w roku poprzednim.