Rak przywieziony z wakacji

Zaskakujące wyniki analiz brytyjskich pacjentów onkologicznych. W ciągu 40 ostatnich lat liczba zachorowań na czerniaka u osób starszych zwiększyła się aż dziesięciokrotnie. Jak to możliwe? Specjaliści z Cancer Research UK mają odpowiedź: wakacje.

Wiele lat temu osoby, u których dziś rozpoznaje się czerniaka, nie mały pojęcia o sposobach ochrony skóry przed promieniowaniem słonecznym – argumentują badacze. W latach 70. ubiegłego wieku w Wielkiej Brytanii rozpoznawano ok. 600 przypadków czerniaka rocznie wśród osób po 65. roku życia. Dziś w tej samej grupie wiekowej każdego roku rejestruje się blisko 6 tys. zachorowań na ten nowotwór.

– To bardzo niepokojące zjawisko. Ważne jest, aby wszyscy ludzie bacznie obserwowali skórę i zgłaszali lekarzowi wszelkie nietypowe znamiona. Czerniak jest często wykrywany u mężczyzn na plecach i u kobiet na nogach. Ale tak naprawdę może pojawić się wszędzie – mówi prof. Richard Marais z Cancer Research UK.

Zespół analizujący te dane wskazuje, że przyczyną wzrostu zachorowań może być popularność turystyki zorganizowanej. Wycieczki do ciepłych krajów i wylegiwanie się na plaży lub z drinkiem nad basenem to najczęstsza forma urlopowego wypoczynku Europejczyków. Są tacy, którzy na takie wycieczki jeżdżą kilka razy w roku.

Według dr Julie Sharp oparzenia słoneczne nawet tylko raz na dwa lata – tak wydawałoby się rzadko – potęgują ryzyko zmian skórnych.

Choroba zamożnych?

Rocznie na świecie notuje się ok. 100 tys. nowych zachorowań na czerniaka skóry. Najwięcej – w Australii, Nowej Zelandii i USA, gdzie władze od lat prowadzą kampanie uświadamiające zagrożenie. Co ciekawe, w Europie stosunkowo dużo zachorowań występuje w zamożnych krajach północy – Szwecji i Norwegii oraz w bogatej Szwajcarii.

Również w Polsce lekarze rejestrują stały wzrost liczby nowych przypadków czerniaka. W?latach 80. ubiegłego wieku każdego roku notowaliśmy średnio 600–800 zachorowań. W 2010 roku ta liczba wzrosła do 2,5 tys. Podobnie jak na świecie, również u nas ryzyko rośnie szczególnie szybko u osób po 50. roku życia.

Co roku liczba osób umierających z powodu czerniaka zwiększa się o 10 proc. Z powodu zbyt późnej diagnozy umiera trzech na czterech pacjentów, podczas gdy w krajach Europy Zachodniej – ok. 20 proc. Przyczyna jest ta sama co przy innych odmianach nowotworów – pacjenci w Polsce ociągają się z zasięgnięciem porady specjalisty do chwili, gdy jest już za późno.

– Ludzie żyją dłużej i coraz więcej osób wpada w wiek, w którym występuje podwyższone ryzyko zachorowania na raka skóry – mówi sieci BBC dermatolog Jonathon Major. – Zainteresowanie zorganizowanym wypoczynkiem oraz moda na opaleniznę to dwa najważniejsze powody wzrostu zachorowań na nowotwory skóry.

Naukowcy wskazują również na inne przyczyny zwiększonej zachorowalności na czerniaka. Oprócz nadmiernego opalania w ciepłych krajach i przypiekania się do czerwoności to również moda na ciemną skórę wśród młodych kobiet. Mówiąc krótko: solaria.

Niebezpieczne lampy

Przed nadużywaniem solariów dermatolodzy ostrzegają coraz częściej. Wszystko za sprawą analiz wskazujących na niebezpieczeństwo rozwoju czerniaka nawet u względnie młodych osób korzystających z łóżek opalających.