PESEL w banku - ważna zmiana od 1 czerwca. Co w urzędzie, u lekarza, czy w aptece?

Ministerstwo Cyfryzacji przekazało informację w sprawie nowych zasad weryfikacji tożsamości klientów banków i innych instytucji finansowych. Zaczną one obowiązywać już w czerwcu. Banki sprawdzą czy numer PESEL klienta jest zastrzeżony. Czy zastrzeżenie PESEL wpłynie na wizytę u lekarza lub wykupienie recepty w aptece?

Aktualizacja: 05.06.2024 09:49 Publikacja: 23.05.2024 11:00

PESEL w banku - ważna zmiana od 1 czerwca. Co w urzędzie, u lekarza, czy w aptece?

Foto: domena publiczna

Od 1 czerwca 2024 r. instytucje finansowe, np. banki, będą miały obowiązek weryfikować przy zawieraniu np. umowy kredytu lub pożyczki, czy numer PESEL klienta jest zastrzeżony  — informuje Ministerstwo Cyfryzacji. 

Zastrzeżenie PESEL. Skutki nowych zasad weryfikacji tożsamości 

Przepisy umożliwiające zastrzeżenie PESEL wprowadziła ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku z ograniczaniem niektórych skutków kradzieży tożsamości. Już teraz obywatele mogą zastrzegać albo cofać zastrzeżenie numeru PESEL, ale bez konsekwencji prawnych. 

- Konsekwencją udzielenia przez bank kredytu osobie, które zastrzegła swój PESEL, będzie brak możliwości dochodzenia takiego roszczenia w przyszłości. Poza tym bank nie będzie mógł sprzedać takiej wierzytelności. Takie są zapisy w ustawie wprowadzającej możliwość zastrzeżenia PESEL – informowała w grudniu wiceprezes Związku Banków Polskich Agnieszka Wachnicka.

Zmiany mają zwiększyć bezpieczeństwo obywateli i ochronić ich przed próbami wyłudzenia kredytu czy dokonania zakupu ratalnego przez oszustów posługujących się cudzymi danymi.

Czy nowe zasady weryfikacji tożsamości wpłyną na możliwość załatwienia sprawy urzędowej lub rejestrację do lekarza?

"Zastrzeżenie numeru PESEL w żaden sposób nie zablokuje ci możliwości rejestracji do lekarza, realizacji recepty czy załatwienia sprawy urzędowej" — zapewnia Ministerstwo Cyfryzacji w komunikacie.

 Zastrzec PESEL (lub cofnąć zastrzeżenie) można na portalu mObywatel.gov.pl.  Usługa jest bezpłatna i działa natychmiastowo.

Czytaj więcej

Od dzisiaj można zastrzec numer PESEL

Co to znaczy - zastrzec PESEL?

Numer PESEL jest jedną z najważniejszych danych, jakimi dysponujemy. Jeśli wykorzystają go niepowołane osoby, możemy znaleźć się w trudnej sytuacji. Jeśli obywatel zastrzeże swój numer PESEL, informacja o tym pojawi się w Rejestrze Zastrzeżeń Numerów PESEL. Od 1 czerwca br. banki i firmy pożyczkowe oraz notariusze i operatorzy telekomunikacyjni będą musieli sprawdzać ten rejestr, nim podpiszą umowę z klientem. Jeśli np. udzielą pożyczki pomimo zastrzeżenia numeru PESEL, osoba poszkodowana, której dane skradziono, nie będzie musiała spłacać zadłużenia, które zaciągnęli oszuści.

Kto może zastrzec PESEL?

Osoby pełnoletnie, które mają numer PESEL.

Gdzie zastrzec PESEL

  • w aplikacji mobilnej mObywatel 2.0
  • w serwisie internetowym mObywatel
  • w dowolnym urzędzie gminy

W aplikacji i serwisie mObywatel można zastrzec swój numer PESEL, a także:

  • cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL z automatyczną datą ponownego zastrzeżenia
  • cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL bezterminowo
  • dowiedzieć się, jaka firma i instytucja sprawdzała Twój PESEL oraz z jakiego powodu
  • poznać historię swoich zastrzeżeń.

W aplikacji można dodatkowo otrzymywać na swój telefon powiadomienia związane z usługą Zastrzeż PESEL.

Co jeszcze warto wiedzieć o zastrzeganiu numeru PESEL

Numer PESEL można zastrzec, a także cofnąć jego zastrzeżenie bezpłatnie. Nie trzeba przy tym podawać przyczyny, ponieważ każda pełnoletnia osoba, która posiada nadany numer PESEL ma prawo dowolnie zarządzać statusem zastrzeżenia swojego numeru PESEL. Nie ma też znaczenia, ile razy PESEL zostanie zastrzeżony.

Zastrzeganie PESEL ma chronić osoby prywatne (konsumentów) przed finansowymi skutkami kradzieży ich danych. Nie dotyczy ono innych sytuacji codziennych czy formalnych – nawet, jeśli używamy w nich swoich danych osobowych.

Zastrzeżony numer PESEL nie wpływa na:

  • sprawy urzędowe (np. wzięcie ślubu, zameldowanie się czy wyrobienie dokumentów),
  • sprawy zdrowotne (np. wizyty u lekarza, pobyt w szpitalu czy wykupienie recepty),
  • udział w wyborach,
  • ważność dokumentów (np. dowodu osobistego, paszportu czy prawa jazdy),
  • korzystanie z profilu zaufanego,
  • podróżowanie (np. przekraczanie granicy, podróże lotnicze czy kupowanie biletów lotniczych),
  • wykonywanie czynności służbowych (np. podpisywanie umów w pracy),
  • korzystanie z usług poczty (Poczta Polska może ubiegać się o dostęp do weryfikacji zastrzeżenia w rejestrze, ale nie ma takiego obowiązku ustawowego).

Zastrzeżenie PESEL można w każdej chwili cofnąć

W każdej chwili można cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL w aplikacji i serwisie mObywatel lub w urzędzie gminy. Zmiana od razu pojawi się w rejestrze.

Cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL można na dwa sposoby:

  • bezterminowo – wtedy PESEL pozostanie niezastrzeżony do czasu ponownego zastrzeżenia
  • wyznaczając czas automatycznego ponownego zastrzeżenia.

Przypominamy o przerwie między ponowną zmianą statusu zastrzeżenia, która wynosi 30 minut. To oznacza, że można w każdej chwili zastrzec PESEL lub cofnąć zastrzeżenie, ale już kolejna zmiana statusu zastrzeżenia może nastąpić dopiero po 30 minutach.

Kiedy warto cofnąć zastrzeżenie?

Zastrzeżenie numeru PESEL cofnij, gdy planujesz załatwić ważną sprawę i podpisać umowę z:

  • firmami i instytucjami finansowymi, w tym bankami i instytucjami kredytowymi (np. umowę o kredyt, pożyczkę, zakup z płatnością ratalną czy leasing),
  • notariuszami (np. umowę o kupnie lub sprzedaży nieruchomości),
  • operatorami telekomunikacyjnymi (np. gdy chcesz otrzymać kopię swojej karty SIM).

Zgubiony lub skradziony dowód osobisty

Nasze dane osobowe są szczególnie zagrożone, kiedy zgubimy dowód osobisty lub gdy ktoś nam go ukradnie. Od 1 czerwca, gdy zgłosimy że utraciliśmy dowód osobisty jednocześnie automatycznie zostanie zastrzeżony numer PESEL.

Zastrzeżenie PESEL nie będzie mieć wówczas wpływu na wyrobienie nowego dowodu osobistego – będzie można to zrobić tak samo jak do tej pory.

Takie zastrzeżenie nie zostanie automatycznie cofnięte z chwilą, gdy uzyskamy nowy dowód osobisty. W takim przypadku, jeśli chcemy cofnąć zastrzeżenie, musimy zrobić to elektronicznie w aplikacji lub serwisie mObywatel albo stacjonarnie w dowolnym urzędzie gminy.

Od 1 czerwca 2024 r. instytucje finansowe, np. banki, będą miały obowiązek weryfikować przy zawieraniu np. umowy kredytu lub pożyczki, czy numer PESEL klienta jest zastrzeżony  — informuje Ministerstwo Cyfryzacji. 

Zastrzeżenie PESEL. Skutki nowych zasad weryfikacji tożsamości 

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Rzecznik generalny TSUE o restrukturyzacji Getin Banku: ocenić musi polski sąd
Praca, Emerytury i renty
Rząd ma problem z emeryturami. Trybunał wymusił kosztowne zmiany
Prawo dla Ciebie
Miliony z Funduszu bez konkursów. Eksperci są pewni: Ziobro złamał konstytucję
Podatki
Skarbówka będzie łapać już tylko prawdziwych oszustów
Materiał Promocyjny
Jaki jest proces tworzenia banku cyfrowego i jakie czynniki są kluczowe dla jego sukcesu?
Sądy i trybunały
SN dopuszcza piętrowe wyłączenia sędziów
Płace
Ostatnia taka podwyżka pensji. W przyszłym roku czeka nas rewolucja