Europejskie propozycje zmian w planie pokojowym USA
Liderzy państw europejskich zaproponowali podczas rozmów w Genewie zmiany w planie pokojowym USA dotyczącym Ukrainy. Ich propozycja obejmuje zwiększenie limitu liczebności ukraińskiej armii do 800 tys. żołnierzy (a nie do 600 tys., jak w oryginalnej propozycji) i wprowadza gwarancje bezpieczeństwa na wzór NATO.
W dokumencie stwierdzono również, że „negocjacje w sprawie wymiany terytoriów rozpoczną się od Linii Kontaktowej”, a nie – że niektóre obszary należy uznać za „de facto rosyjskie”, jak sugeruje plan USA. Jak podało źródło Reutera, które zna dokument, kontrpropozycję przygotowały tzw. europejskie mocarstwa – Wielka Brytania, Francja i Niemcy.
Europejski dokument – podaje Reuters – „opiera się na propozycji USA, ale omawia ją punkt po punkcie, sugerując w niej pewne skreślenia lub zmiany”. Zaproponowano, aby Ukraina otrzymała od Stanów Zjednoczonych gwarancję bezpieczeństwa podobną do klauzuli Artykułu 5 NATO. Sprzeciwia się też amerykańskiej propozycji wykorzystania rosyjskich aktywów zamrożonych na Zachodzie, przede wszystkim w Unii Europejskiej. „Ukraina zostanie w pełni odbudowana i zrekompensowana finansowo, w tym za pośrednictwem rosyjskich aktywów państwowych, które pozostaną zamrożone, dopóki Rosja nie zrekompensuje Ukrainie strat” – głosi dokument. Zgodnie z planem USA 100 miliardów dolarów z zamrożonych rosyjskich funduszy miałoby zostać zainwestowane w „prowadzony przez USA program odbudowy i inwestycji na Ukrainie”, zaś USA miałyby otrzymać połowę zysków z tego przedsięwzięcia. Stany Zjednoczone zaproponowały również, aby pozostała część została zainwestowana w „odrębny amerykańsko-rosyjski projekt inwestycyjny”.
Pełny tekst porozumienia, zaproponowanego przez europejskich liderów
1. Ponowne potwierdzenie suwerenności Ukrainy.
2. Osiągnięte zostanie całkowite i kompletne porozumienie o nieagresji między Rosją, Ukrainą i NATO. Wszelkie niejasności z ostatnich 30 lat zostaną rozwiązane.
(Punkt 3 planu USA został usunięty. Projekt tego planu, do którego dotarła agencja Reuters, głosił: „Będzie istniało oczekiwanie, że Rosja nie dokona inwazji na swoich sąsiadów, a NATO nie będzie się dalej rozszerzać”).
4. Po podpisaniu porozumienia pokojowego zostanie rozpoczęty dialog między Rosją a NATO, którego celem będzie omówienie wszelkich kwestii bezpieczeństwa i stworzenie środowiska sprzyjającego deeskalacji, zapewniającego bezpieczeństwo globalne oraz zwiększającego możliwości w zakresie łączności i przyszłych możliwości gospodarczych.
5. Ukraina otrzyma solidne gwarancje bezpieczeństwa
6. Liczebność armii ukraińskiej w czasie pokoju zostanie ograniczona do 800 000 żołnierzy.
7. Przystąpienie Ukrainy do NATO zależy od konsensusu członków NATO.
8. NATO zgadza się nie stacjonować na stałe na Ukrainie w czasie pokoju wojsk pod swoim dowództwem.
9. W Polsce będą stacjonować myśliwce NATO
10. Gwarancja USA odzwierciedlająca artykuł 5
a. Stany Zjednoczone otrzymają odszkodowanie za gwarancję
b. Jeśli Ukraina napadnie na Rosję, utraci gwarancję
c. Jeśli Rosja dokona inwazji na Ukrainę, oprócz zdecydowanej skoordynowanej odpowiedzi militarnej, przywrócone zostaną wszystkie globalne sankcje, a wszelkie uznanie nowego terytorium i wszystkie inne korzyści wynikające z tej umowy zostaną cofnięte.
11. Ukraina kwalifikuje się do członkostwa w UE i otrzyma krótkoterminowy preferencyjny dostęp do rynku europejskiego.
12. Solidny globalny pakiet przebudowy dla Ukrainy, obejmujący między innymi:
a. Utworzenie Funduszu Rozwoju Ukrainy w celu inwestowania w branże o wysokim wzroście, w tym w technologie, centra danych i przedsięwzięcia sztucznej inteligencji
b. Stany Zjednoczone będą współpracować z Ukrainą w celu wspólnej odbudowy, rozwoju, modernizacji i eksploatacji ukraińskiej infrastruktury gazowej, obejmującej rurociągi i obiekty magazynowe
c. Wspólny wysiłek na rzecz przebudowy obszarów dotkniętych wojną w celu odbudowy, przebudowy i modernizacji miast i obszarów mieszkalnych
d. Rozwój infrastruktury
e. Wydobycie surowców mineralnych i naturalnych
f. Bank Światowy opracuje specjalny pakiet finansowy, który zapewni środki finansowe na przyspieszenie tych wysiłków.
13. Stopniowa reintegracja Rosji światową gospodarką
a. Złagodzenie sankcji będzie omawiane i uzgadniane etapami i indywidualnie dla każdego przypadku.
b. Stany Zjednoczone zawrą długoterminową umowę o współpracy gospodarczej w celu dążenia do wzajemnego rozwoju w obszarach energetyki, zasobów naturalnych, infrastruktury, sztucznej inteligencji, centrów danych, pierwiastków ziem rzadkich, wspólnych projektów w Arktyce, a także różnych innych wzajemnie korzystnych możliwości korporacyjnych.
c. Rosja zostanie ponownie zaproszona do G8
14. Ukraina zostanie w pełni odbudowana i otrzyma rekompensatę finansową, w tym za pośrednictwem rosyjskich aktywów państwowych, które pozostaną zamrożone do momentu, aż Rosja zrekompensuje Ukrainie szkody.
15. Utworzona zostanie wspólna grupa zadaniowa ds. bezpieczeństwa z udziałem Stanów Zjednoczonych, Ukrainy, Rosji i państw europejskich, której zadaniem będzie promowanie i egzekwowanie wszystkich postanowień niniejszej umowy.
16. Rosja ustawowo wprowadzi politykę nieagresji wobec Europy i Ukrainy
17. Stany Zjednoczone i Rosja zgadzają się na przedłużenie traktatów o nierozprzestrzenianiu i kontroli jądrowej, w tym Traktatu o Sprawiedliwym Startu
18. Ukraina zgadza się pozostać państwem nieposiadającym broni jądrowej na mocy Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej
19. Elektrownia jądrowa w Zaporożu zostanie ponownie uruchomiona pod nadzorem Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, a wytworzona energia będzie dzielona równo pomiędzy Rosję i Ukrainę w stosunku 50-50.
20. Ukraina przyjmie przepisy UE dotyczące tolerancji religijnej i ochrony mniejszości językowych.
21. Terytoria Ukraina zobowiązuje się nie odzyskiwać okupowanego terytorium suwerennego środkami militarnymi. Negocjacje w sprawie wymiany terytoriów rozpoczną się od Linii Kontaktowej.
22. Po uzgodnieniu przyszłych ustaleń terytorialnych, zarówno Federacja Rosyjska, jak i Ukraina zobowiązują się do nie zmieniania tych ustaleń siłą. Wszelkie gwarancje bezpieczeństwa nie będą miały zastosowania w przypadku naruszenia tego zobowiązania.
23. Rosja nie będzie utrudniać Ukrainie korzystania z rzeki Dniepr w celach handlowych, a ponadto zostaną osiągnięte porozumienia dotyczące swobodnego przepływu przesyłek zboża przez Morze Czarne.
24. Zostanie powołana komisja humanitarna w celu rozwiązania otwartych kwestii:
a. Wszyscy pozostali więźniowie i ciała zostaną wymienieni na zasadzie „wszyscy za wszystkich”
b. Wszyscy cywilni więźniowie i zakładnicy zostaną zwróceni, łącznie z dziećmi
c. Będzie program łączenia rodzin
d. Zostaną podjęte działania mające na celu złagodzenie cierpienia ofiar konfliktu
25. Ukraina przeprowadzi wybory tak szybko, jak to będzie możliwe po podpisaniu porozumienia pokojowego.
26. Podjęte zostaną działania mające na celu złagodzenie cierpienia ofiar konfliktu.
27. Niniejsza umowa będzie prawnie wiążąca. Jej wdrożenie będzie monitorowane i gwarantowane przez Radę Pokoju, której przewodniczy prezydent Donald J. Trump.
28. Po zaakceptowaniu niniejszego memorandum przez wszystkie strony, zawieszenie broni wejdzie w życie natychmiast po wycofaniu się obu stron z uzgodnionych punktów, które umożliwią rozpoczęcie wdrażania porozumienia. Warunki zawieszenia broni, w tym monitoring, zostaną uzgodnione przez obie strony pod nadzorem USA.