Korespondencja z Kijowa: Bez emocji, czekając na bomby

Moskwa nie ukrywa, że do uznanych teraz przez nią tzw. republik ludowych, donieckiej i ługańskiej (rosyjskie skróty: DNR i ŁNR) zamierza włączyć resztę ukraińskich obwodów o tej nazwie. Połowa jest pod kontrolą Kijowa.

– Gdy Rosjanie zaczęli wojnę w 2014 roku, zamierzali okupować w całości te obwody, zresztą nie tylko te, miały powstać i inne „republiki ludowe", ale im się nie udało. Teraz znowu tego chcą wobec obwodów donieckiego i ługańskiego, zapowiadają, że zamierzają dwukrotnie powiększyć separatystyczne republiki – mówi „Rzeczpospolitej" Andrij Zahorodniuk, były minister obrony Ukrainy (2019–2020), teraz szef think tanku zajmującego się bezpieczeństwem.

– Rosjanom nie chodzi o separatystów, chodzi im o całą Ukrainę. Żeby skutecznie destabilizować sytuację w całym kraju, nie powinni sprawiać wrażenia, że chodzi im tylko o DNR i ŁNR. Zostawiają drzwi otwarte dla dalszej eskalacji – podkreśla Zahorodniuk.

Czytaj więcej

Polityka

Ukraiński pisarz: Putin nas nienawidzi i mści się na Ukrainie

Jeszcze w niedzielę większość Ukraińców nie dopuszczała do siebie myśli, że będzie inwazja. Ale nie można się zbyt długo łudzić. Kieruję to też do siebie. I ja stanąłem przed koniecznością sporządzenia jakiś planów na najgorsze. Nie mam nawet broni w domu. Z tym sprzeciwem może być trudno - mówi „Rzeczpospolitej” Jurij Andruchowycz, wybitny pisarz ukraiński.

Czy zdecydują się na podbijanie Kijowa, bombardowanie stolicy, o których już kilka dni temu mówili Amerykanie? – To możliwe, ale nie wobec dzielnic mieszkalnych, nie wobec cywilów. I nie dlatego, by Rosjanie bardzo przejmowali się losem ludzi, ale nie jest to w ich interesie politycznym. Mogą bombardować, lecz tylko budynki rządowe, instalacje militarne.

– Tylko budynki rządowe?

– Przepraszam, że nie wyrażam nadmiernych emocji, nie dramatyzuję. Mówimy o faktach. Z europejskiego punktu widzenia to wszystko jest niewyobrażalne, mamy do czynienia z totalną agresją. Ukraina nie zrobiła nic, co by to usprawiedliwiało. Jest krajem suwerennym, uznanym 30 lat temu przez Rosję, obecny rząd też został uznany zaraz po wyborze, tak samo jak prezydent. A teraz Rosjanie nam mówią, że Ukrainie nie należy się suwerenność, zaprzeczają, że nasz rząd jest prawowity, nie traktują Ukrainy jako państwa. To wielkie wyzwanie – podkreśla Zahorodniuk.

Odpowiedzialna jest Moskwa

W nocy do narodu przemówił Wołodymyr Zełenski. – Ukraina uznaje ostatnie działania Rosji za naruszenie suwerenności i integralności terytorialnej naszego państwa. Cała odpowiedzialność za konsekwencje tych decyzji spoczywa na kierownictwie politycznym Rosji – podkreślił w przemówieniu, które mogło wywołać ciarki na plecach.

Dodał, że w ten sposób Moskwa najprawdopodobniej wycofała się jednostronnie z porozumień mińskich i uznała za niepotrzebny format negocjacyjny „normandzkiej czwórki". Po południu Zełenski mówił, że rozważa zerwanie stosunków dyplomatycznych z Moskwą. Wniosek w tej sprawie przedstawił mu MSZ.

Rano obradował parlament, dramatyczne przemowy wygłosili liderzy opozycji: były prezydent Petro Poroszenko i była premier Julia Tymoszenko. Nawoływali do zwiększenia wydatków obronnych i wzmocnienia jednostek bojowych, rezerwistów i terytorialsów.

Ukraińcy wsłuchiwali się w reakcje świata. Media wymieniały kolejne państwa, które potępiły uznanie przez Rosję separatystycznych republik i podkreślały zasadę nienaruszalności granic. Padały pytania, czy to jest moment, w którym Zachód wprowadzi obiecywane ostre sankcje, uzna, że Moskwa na pewno przekroczyła czerwoną linię? Doceniono wstrzymanie certyfikacji Nord Stream 2 zapowiedziane przez kanclerza Niemiec. To może jednak nie wystarczyć.