Urząd musi uzasadnić swój pogląd i uwzględnić orzecznictwo

Przykładowo to, że nie uzasadnił swojego stanowiska. Czyli odpowiedział na zasadzie „nie, bo nie”. Tymczasem z art. 14c § 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=582ECDA0581859658EA2BD1E83B507D8?n=1&id=176376&wid=328885]ordynacji podatkowej[/link] wyraźnie wynika, że [b]w razie negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy interpretacja indywidualna powinna zawierać wskazanie prawidłowego wraz z uzasadnieniem prawnym[/b]. Można od niego odstąpić tylko wtedy, gdy fiskus uznał, że podatnik ma pełną rację.

[srodtytul]Kwestionujesz, przedstaw argumenty [/srodtytul]

Spójrzmy na [b]wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 4 września 2009 r. (I SA/Wr 1102/09)[/b].

Spółka złożyła wniosek o interpretację, w którym zapytała o rozliczenie wydatków na likwidację zakładu. Fiskus nie zgodził się na zaliczenie ich do kosztów. Sąd uwzględnił jednak skargę podatnika. Podkreślił, że skoro izba skarbowa nie zgodziła się ze stanowiskiem spółki, to powinna dokładnie uzasadnić swoje.

Jak czytamy w wyroku: „Uzasadnienie powinno wyjaśnić powody, dla których organ zajął określone stanowisko, a wyjaśnienie to powinno zostać sformułowane w taki sposób, aby mogło stanowić jasną, logiczną i rzetelną informację dla podatnika”. Zdaniem sądu uzasadnienie niezawierające głębszej refleksji w zakresie dotyczącym możliwości zaliczenia wydatków na likwidację do kosztów „nie odpowiada warunkom stawianym wyjaśnieniu oceny organu, wyrażanej w formie interpretacji indywidualnej”.

WSA podkreślił też, że „takie uzasadnienie stanowiska organu, czyniące interpretację ułomną, stanowi również naruszenie zasady prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych, wyrażonej w art. 121 § 1 ordynacji podatkowej (...) Konstrukcja tego uzasadnienia w sposób niepozwalający na zrozumienie przesłanek, jakimi kierował się organ, nie spełniając wymogów jasnego, logicznego uzasadnienia, tym bardziej nie może prowadzić do realizacji zasady postępowania organów w sposób budzący zaufanie do nich.”

Także w [b]wyroku z 25 czerwca 2009 r. (I SA/Wr 597/09) WSA we Wrocławiu[/b] zauważył: „w przypadku interpretacji indywidualnej kluczową rolę pełni jej uzasadnienie, bowiem ono właśnie ma zawierać wyjaśnienie, którego domaga się wnioskodawca i które wobec tego powinno być na tyle jasne i wyczerpujące, by nie pozostawiało wątpliwości tak co do jednoznacznej wykładni przepisu, jak i powodów, dla których w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym organ uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe lub nieprawidłowe”.

[srodtytul]Wyroków nie można lekceważyć[/srodtytul]

Sąd może też uchylić interpretację, jeśli nie uwzględnia powołanego przez podatnika orzecznictwa. Tak było w [b]sprawie rozstrzygniętej przez WSA w Warszawie w wyroku z 20 stycznia 2009 r. (III SA/Wa 1916/08)[/b].

Spółka zapytała o rozliczenie abonamentów na świadczenia medyczne dla pracowników. Argumentowała, że nie musi doliczać ich wartości do przychodów zatrudnionych osób. Na poparcie swojego stanowiska powołała orzeczenia sądowe. Fiskus stwierdził jednak, że abonamenty trzeba opodatkować.

Sąd stanął po stronie podatnika i uznał, że jeśli nie można przyporządkować świadczenia do konkretnego pracownika, to nie trzeba mu naliczać przychodu. Wytknął też fiskusowi, że zbagatelizował powołane przez spółkę orzecznictwo. Podkreślił, że wprawdzie nie ma ono charakteru precedensowego, ale organy podatkowe powinny je uwzględniać przy wydawaniu interpretacji.

Jak czytamy w wyroku: „Skoro więc organ wydający interpretacje indywidualne może w ramach działania ex oficio zmienić wydaną już uprzednio interpretację z racji stwierdzenia jej wadliwości w świetle orzecznictwa sądowego, to tym bardziej ma obowiązek dokonywać analizy tego orzecznictwa w postępowaniu zmierzającym do wydania takiej interpretacji, a zwłaszcza w przypadku gdy na takowe orzecznictwo powołuje się osoba składająca wniosek o jej wydanie”.

Sąd podkreślił, że nieuzasadnione pomijanie orzecznictwa narusza wyrażoną w art. 121 § 1 ordynacji zasadę prowadzenia postępowania podatkowego w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych i może skutkować w ramach kontroli sądowo-administracyjnej uchyleniem interpretacji indywidualnej właśnie z tej przyczyny.

[ramka][b]Naruszenie zasady zaufania [/b]

[b]Komentuje Tomasz Piekielnik, doradca podatkowy, partner w kancelarii Piekielnik i Partnerzy[/b]

Interpretacja indywidualna powinna odpowiadać określonym w ordynacji podatkowej wymogom formalnym. Przede wszystkim, jeśli jest negatywna, musi wskazywać prawidłowe stanowisko oraz w zrozumiały dla podatnika sposób je uzasadniać. Jeśli uzasadnienie interpretacji jest niejasne, niejednoznaczne, niewyczerpujące, nie zawiera właściwej podstawy prawnej, oznacza to, że została wydana z naruszeniem konstytucyjnej zasady praworządności oraz zasady prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych.

Podatnik może kwestionować taką interpretację jedynie poprzez złożenie wniosku o usunięcie naruszenia prawa, a następnie wniesienie skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Takie uchybienia stanowią podstawę do uchylenia interpretacji na drodze postępowania sądowego.