Wniosek o interpretację – co trzeba do niego dołączyć

Wystarczy, że dołączy pełnomocnictwo udzielone przez członków zarządu.

Tak wynika z orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 lipca 2011 (II FSK 440/10). Sąd uznał, że organy podatkowe nie mogą domagać się odpisu z KRS.

Ordynacja podatkowa

(dalej op) nie zawiera bowiem podstawy prawnej do tego typu działania. Nie zmienia tego sposób sformułowania formularza ORD-IN, bo minister finansów nie może bez upoważnienia ustawowego nałożyć na podatników nowych obowiązków w rozporządzeniu.

Co dołączyć do wniosku

Jeśli osoba starająca się o interpretację działa przez pełnomocnika lub też z uwagi na swój status prawny przez upoważnione do tego organy, to ma obowiązek dołączyć do formularza ORD-IN dokument, z którego wynika umocowanie danych osób do reprezentowania wnioskodawcy.

Musi on potwierdzać, że określona osoba reprezentuje podatnika lub płatnika w zakresie obejmującym wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji. Taki nakaz jest zawarty w treści formularza ORD-IN.

Jak w praktyce stosowany jest ten wymóg? Załóżmy, że wniosek o wydanie interpretacji składa spółka akcyjna. Jej zarząd upoważnia doradcę podatkowego do działania w  sprawie uzyskania interpretacji. Pełnomocnictwo podpisuje dwóch członków zarządu. Do  wniosku ORD-IN doradca nie dołącza żadnego dokumentu, że osoby, które udzieliły mu pełnomocnictwa, są członkami zarządu i mogą reprezentować spółkę.

W takiej sytuacji fiskus zwykle odmawia wydania interpretacji ze względu na brak odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego z informacją o składzie zarządu spółki. Na podstawie art. 169 § 1 op (w związku z art. 14h tej ustawy) wzywa do przesłania odpowiednich dokumentów.

Zgodnie z

ordynacją podatkową

do akt sprawy należy dołączyć oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa

Art. 169 § 1 op mówi, że jeżeli podanie nie spełnia wymogów określonych w przepisach prawa, organ podatkowy wzywa wnoszącego podanie do usunięcia braków w terminie siedmiu dni, z pouczeniem, że niewypełnienie tego warunku spowoduje pozostawienie podania bez rozpatrzenia.

Podatnicy zainteresowani otrzymaniem interpretacji indywidualnej składają wniosek na formularzu ORD-IN. Jego wzór został określony w załączniku do rozporządzenia ministra finansów z 20 czerwca 2007 w sprawie wzoru wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego oraz sposobu uiszczenia opłaty od wniosku (DzU nr 112, poz. 771 ze zm.).

Wynika z niego, że w rubryce 72 trzeba wpisać imię i nazwisko wnioskodawcy lub osoby przez niego upoważnionej, a w rubryce 73 – podpis wnioskodawcy lub osoby upoważnionej (osób upoważnionych). Minister finansów w przypisie nr 4 do rubryki 73 umieścił następującą informację:

„W przypadku gdy wnioskodawca działa przez pełnomocnika (pełnomocników) lub osobę upoważnioną (osoby upoważnione), do wniosku należy dołączyć oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa lub innego dokumentu, z którego wynika prawo do występowania w imieniu wnioskodawcy z wnioskiem o  interpretację przepisów prawa podatkowego”.

Pojawia się pytanie: z którego ustawowego przepisu wynika ten obowiązek? Minister nie mógł go przecież wprowadzić na podstawie upoważnienia do przygotowania wzoru wniosku o interpretację.

Pytanie o podstawę prawną

Przyjrzyjmy się więc bliżej ordynacji podatkowej. Szczególnie ważny jest art. 137 § 2 i 3 op. Przepisy te mówią, że pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone ustnie do protokołu, a pełnomocnik dołącza do akt oryginał lub urzędowo poświadczony jego odpis.

Na podstawie art. 137 § 4 op w zakresie nieuregulowanym w § 1 – 3a stosuje się przepisy prawa cywilnego. Z żadnego z tych przepisów nie wynika konieczność, aby przedstawiciele mocodawcy, który udzielił pełnomocnictwa, mieli wykazywać, że rzeczywiście są takimi przedstawicielami.

Wymogi takie mogą być wyprowadzane z ustawy z 30 sierpnia 2002 Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (ppsa). Zgodnie z art. 28 ppsa osoby prawne oraz jednostki organizacyjne mające zdolność sądową dokonują czynności w postępowaniu przez organy albo osoby uprawnione do działania w ich imieniu.

Jednocześnie ustawa ta dodaje, że przedstawiciel ustawowy lub organ albo osoby, o których mowa w art. 28 ppsa, mają obowiązek wykazać swoje umocowanie dokumentem przy pierwszej czynności w postępowaniu. Tyle że te przepisy dotyczą postępowania przed sądem administracyjnym, a nie postępowania regulowanego przez ordynację podatkową.

Przegrana w pierwszej instancji 26 listopada 2009 zapadł wyrok WSA w Warszawie (III SA/Wa  1057/09) w następującej sprawie. Bank wystąpił z wnioskiem o wydanie interpretacji w sprawie zaliczenia nieściągalnej wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów. Chodziło o wierzytelność, która wcześniej uległa przedawnieniu.

Izba skarbowa uznała, że nie jest to możliwe. WSA w Warszawie uchylił tę interpretację, ale nie dlatego że organ podatkowy nie miał racji. Sąd zwrócił uwagę, że wniosek ORD-IN z 4 listopada 2008 został podpisany przez dyrektora biura planowania podatkowego banku.

Do  wniosku dołączony został odpis upoważnienia z 16 lutego 2004, w którym bank upoważnił dyrektora do reprezentowania go przed organami podatkowymi między innymi w  zakresie występowania z  wnioskami przewidzianymi w prawie podatkowym. Pełnomocnictwo zostało podpisane przez wiceprezesa zarządu i dyrektora banku. Do wniosku ORD-IN wraz z pełnomocnictwem nie został złożony dokument, na podstawie którego możliwe byłoby ustalenie, że wskazane osoby mogły w imieniu banku tego pełnomocnictwa udzielić.

Nie dołączono żadnego dokumentu wskazującego w szczególności na skład zarządu banku w dacie udzielania pełnomocnictwa i sposób jego reprezentacji. Zdaniem WSA w Warszawie w takiej sytuacji wniosek

ORD-IN obarczony był brakiem formalnym. Minister finansów powinien wezwać do jego usunięcia. Nie czyniąc tego, naruszył przepisy.  Wydając taki wyrok, WSA podzielił pogląd wyrażony w uchwale Sądu Najwyższego z  30 marca 2006 (III CZP  14/06), że dokument wykazujący umocowanie osób działających w  imieniu osoby prawnej przy  udzielaniu pełnomocnictwa należy traktować jako element pełnomocnictwa i poddać takim samym rygorom, jakie obowiązują w wypadku dokumentu pełnomocnictwa.

Przypis nie jest źródłem obowiązków

Odmienne stanowisko w tej sprawie zajął NSA. Uchylił on orzeczenie WSA w Warszawie z 26 listopada 2009. Wskazał, że w przeciwieństwie do  ustawy Prawo o postępowaniu przed  sądami administracyjnymi ordynacja podatkowa nie zawiera przepisu nakazującego osobom uprawnionym do działania w imieniu osób prawnych, aby wykazały swoje umocowanie dokumentem przy pierwszej czynności w postępowaniu.

Nie ma wątpliwości, że taki wymóg obowiązuje w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Nie sposób jednak doszukać się odpowiednika art. 29 ppsa w ordynacji podatkowej.