Negocjacje umowy o wolnym handlu (Free Trade Agreement, dalej – FTA) z krajami Mercosuru to zdecydowanie maraton, a nie sprint – trwa od 1999 roku. Teraz jednak na horyzoncie widać wreszcie metę. Negocjatorzy Komisji Europejskiej patrzą optymistycznie na efekty tej umowy, może być ona jedną z najważniejszych umów w historii FTA, ale w Europie budzi też obawy. Producenci mięsa czy cukru boją się nierównej konkurencji ze strony tańszych południowoamerykańskich producentów, którzy mogą wyprzeć ich z rynku. Walka o handel toczy się jednak o większą stawkę niż surowce rolne, bo o odbicie krajów Ameryki Łacińskiej Chinom, które prześcignęły Unię Europejską w roli partnera handlowego tych krajów.
Na jakim etapie są negocjacje UE–Mercosur?
– Z punktu widzenia Komisji Europejskiej sprawdzamy, czy możemy już zakończyć negocjacje – mówi „Rzeczpospolitej” ekspert zbliżony do kierownictwa Dyrekcji Generalnej ds. Handlu. Obecnie KE przygotowuje gotowy tekst, by przedłożyć go państwom członkowskim i Parlamentowi Europejskiemu, co nastąpi najwcześniej w grudniu 2024 r. Potem jednak nastąpią kolejne niezbędne prace, jak np. tłumaczenia tekstów, dlatego gotowy tekst trafi do Rady i Parlamentu Europejskiego (PE) w połowie roku, po polskiej prezydencji, najwcześniej w lipcu, prawdopodobnie jednak we wrześniu. – Następnie rozpocznie się dyskusja z państwami członkowskimi i PE, gdzie wszyscy będą zgłaszać uwagi, że tutaj chcą mieć dodatkową gwarancję, tam oczekują przestrzegania standardów przez kraje Mercosuru, będą pytania, jak UE może się upewnić, że mamy wystarczającą zdolność kontrolną – mówi ekspert DG Trade. Kiedy umowa o wolnym handlu z krajami Mercosuru zostanie zatwierdzona przez KE i PE i wejdzie w życie? Ostrożne szacunki ekspertów KE wskazują na koniec 2025 r.
Czytaj więcej
Zawarcie traktatu o wolnym handlu UE-Mercosur stoi pod znakiem zapytania z powodu pakietu dotyczącego rolnictwa. Bruksela nie chce zmienić w projekcie umowy ustaleń dotyczących rolnictwa, przeciwko tym ustaleniom są Francja i europejscy rolnicy.
Dlaczego umowa jest ważna dla UE?
– Tradycyjnie byliśmy pierwszym partnerem handlowym krajów Mercosuru, teraz wyprzedziły nas Chiny – mówi nasz rozmówca z DG Trade. Unia Europejska jest drugim co do wielkości partnerem Mercosuru w handlu towarami (po Chinach) i miała 17 proc. udziału w całkowitym handlu Mercosuru w 2023 r. Natomiast Mercosur jest dziesiątym partnerem UE w handlu towarami. Dlatego umowa z Mercosurem jest ważna dla UE z powodów zarówno gospodarczych, jak i wizerunkowych, bo FTA przyśpieszają wymianę handlową – od wdrożenia FTA eksport do tych krajów rośnie dużo szybciej niż na pozostałe rynki, a to wzmacnia pozycję UE. – UE straciła w Ameryce Południowej swoją dominującą pozycję. Dlatego mam wielką nadzieję, że jeśli zdołamy doprowadzić do podpisania i wdrożenia FTA z krajami Mercosuru, to się zmieni. Dzięki tej umowie mielibyśmy przywileje, ponieważ te kraje tradycyjnie chroniły swój rynek przez bardzo wysokie cła i po wdrożeniu FTA z Unią Europejską nadal będą chronione przez te cła przed innymi partnerami handlowymi, np. przed Chinami – mówi „Rzeczpospolitej” ekspert DG Trade.
