Z danych firmy Nielsen wynika, że w Polsce wskaźnik elastyczności cenowej jest jednym z najniższych na świecie i wynosi -2,4. Z raportowanych rynków bardziej ujemny jest jedynie w Malezji i Arabii Saudyjskiej, a w Europie wszystkie kraje mają mniejszy wpływ tego elementu na rynek.
Ostrożnie na zakupach
Wskaźnik -2,4 dla Polski oznacza, że wraz ze wzrostem ceny o 1 proc. sprzedaż produktu spada o ok. 2,4 proc. Nielsen wyjaśnia, że im niższa wartość tego wskaźnika, tym bardziej wrażliwi cenowo są konsumenci, bo każdorazowy wzrost ceny przekłada się na większy spadek popytu. Z kolei np. w Belgii wskaźnik -1,1 proc. oznacza, że sprzedaż nie spada tak gwałtownie jak w Polsce.
Firma podkreśla, że to wskaźniki uśrednione i w zależności od kategorii produktów różnią się w danym kraju. Niemniej wynik średni pokazuje ogólne podejście konsumentów i ich reakcję na rosnące ceny.
– Relacje cenowe są teraz ważne jak nigdy dotąd: dziś bardziej niż kiedykolwiek detaliści i producenci muszą wspierać konsumentów w zarządzaniu wydatkami, umożliwiając elastyczne wykorzystanie ich budżetów – wyjaśnia Agnes Szűcs-Villányi, regionalny lider analityków na Europę Środkową i Wschodnią w NielsenIQ. – Chcemy pomóc naszym klientom w budowaniu zrównoważonych strategii cenowych, poszukiwaniu nowych szans i dostarczać wiedzę do tworzenia najlepszych strategii – dodaje.
Czytaj więcej
W USA inflacja jest najwyższa od 2008 r., a w dwóch krajach strefy euro jej poziom stał się już wyższy niż w Polsce. W okiełznaniu drożyzny w nadchodzących miesiącach mogą nadal przeszkadzać zaburzenia w łańcuchach dostaw.
Dla rynku takie podejście oznacza wyzwanie, poza tym odczuwalny wzrost cen jest dużo wyższy niż raportowane przez statystyków wskaźniki inflacyjne. Wiele cen produktów czy usług już w pierwszym półroczu wzrosło dwucyfrowo, co oznacza, że inflacja postrzegana dla wielu konsumentów kształtowała się w przedziale 10–27 proc. i była obecna w ich koszykach zakupowych w danym czasie – wynika z raportu prof. Konrada Raczkowskiego ze Społecznej Akademii Nauk.
Duże wyczulenie klientów na podwyżki oznacza, że na rynku zarówno producenci, jak i detaliści za wszelką cenę będą walczyć, by nie doprowadzić do wzrostu cen.
Walka z podwyżkami
– Sieci dokładają wszelkich starań, aby konsument mógł zaopatrywać się w żywność i artykuły przemysłowe w możliwie najniższych cenach. Handel jako ostatnie ogniwo łańcucha nie jest odpowiedzialny za wzrost cen towarów i usług, które są kształtowane przez mechanizmy rynkowe – mówi Renata Juszkiewicz, prezes Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji. – Ważnym czynnikiem wzrostu cen jest inflacja producencka i zwyżki cen surowców, najdotkliwsze na rynku olejów i kawy, gdzie są dwucyfrowe. To efekt rekordowo niskich zapasów ze zbiorów 2020 r., wysokiego popytu i niepewności co do zbiorów w 2021 – dodaje.
Dla producentów taka sytuacja również nie jest prosta.
– W czasach dużej niepewności wrażliwość cenowa konsumentów jest zjawiskiem naturalnym. Ponadto siła nabywcza przeciętnej pensji Polaków należy do najniższych na tle innych krajów UE. Co prawda ceny nabiału w Polsce w ciągu dziesięciu lat nie zmieniały się znacząco, więc obecny wzrost cen wywołany eskalacją kosztów towarzyszących produkcji mleka i jego przetwarzania może być zauważalny dla konsumenta – uważa Małgorzata Cebelińska, dyrektor handlu w SM Mlekpol. – Ryzyko spadku sprzedaży artykułów mleczarskich jest nieznaczne i na pewno nie będzie dotyczyć tzw. produktów podstawowych. Produkty w markach własnych sieci handlowych nie są w stanie zaspokoić wszystkich potrzeb dzisiejszych konsumentów – dodaje.
Jej zdaniem Polacy coraz częściej dokonują świadomych zakupów, wybierając jakościowe wartości produktów, jak bezpieczeństwo, polskie pochodzenie i tradycja wytwarzania. – Zadowolenie klientów i zaufanie do jakości sprzyja powstawaniu silnych emocjonalnych związków z marką i kształtuje lojalność konsumenta – dodaje Cebelińska.
