#PROSTOzPARKIETU: Michał Wojciechowski: Emocji nie wyeliminujemy, ale możemy je ograniczyć

Czy da się zapanować nad emocjami przy inwestowaniu, albo wręcz je wyeliminować?

Zdecydowanie nie. Emocje owszem mogą nam przeszkadzać, ale również są nam potrzebne. To, że odczuwamy strach, w pewnych sytuacjach będzie nam pomagać. Dlatego nie powinniśmy się starać wyeliminować emocje. Raczej powinniśmy starać się ograniczać ich wpływ na decyzje inwestycyjne. I najlepszym pomysłem na to jest posiadanie jakiegoś planu, który stworzymy jeszcze przed rozpoczęciem inwestowania. Wiadomo bowiem, że w trakcie gry emocje będą rosły. Porównałbym to trochę do sytuacji na boisku piłkarskim. Przed meczem ustalamy pewną strategię, która ma nam przynieść zwycięstwo, natomiast w trakcie meczu często zapomina się o strategii właśnie dlatego, że w grę wchodzą emocje. Dlatego wytrenowanie pewnych zagrań czy to w sporcie czy też w świecie inwestycji sprawia, że zaczynamy wykonywać je mechanicznie.

Na czym mają bazować te strategie? Czy są gotowe rozwiązania z których inwestorzy mogliby skorzystać?

Dla początkujących inwestorów najlepiej zastosować najprostsze rozwiązania, która pozwolą ograniczyć wpływ emocji na podejmowanie decyzji. Mam tu na myśli m.in. strategię uśredniania cen. Polega ona na tym, że ustalamy sobie pewną kwotę, za którą co jakiś czas, np. co miesiąc, będziemy kupować czy to akcje czy też fundusze akcyjne. Jest to plan, w którym nie zastanawiamy się, czy rynek jest odpowiedni do tego aby kupować, czy akurat mamy dołek czy górkę. W tej strategii konsekwentnie co miesiąc kupujemy akcje. To znakomicie ograniczy nam wpływ emocji, bieżącej walki, a będziemy konsekwentnie tworzyli portfel.

Mówi pan o kupnie akcji, a co z zasadą, żeby nie inwestować pieniędzy w jedną klasę aktywów?

Trzeba zaznaczyć, że to nie jest pełen plan inwestycyjny. W pełnym planie powinniśmy przede wszystkim wiedzieć, jaką mamy akceptację ryzyka i z tego też powinien wynikać sposób w jaki będziemy alokować pieniądze i kiedy wyjść z inwestycji. Strategia uśredniania ceny mówi nam raczej, kiedy wchodzić na rynek.

No dobrze, ale przecież równie ważny jest moment wyjścia z rynku.

Oczywiście. Tutaj bardzo dużo zależy od tego, jak duży kapitał poświęcimy rynkowi akcji i czy w związku z tym nie będziemy zmuszeni do tego, aby okresowo wychodzić z części akcji. Może też to być kapitał, który odkładamy dla naszych dzieci na przyszłość. Strategia nie odpowiada nam na wszystkie pytania, ale szczególnie w długoterminowym inwestowaniu pozwoli nam ona ograniczyć emocje ale także i czas poświęcany inwestowaniu. Sam w ostatnim czasie zacząłem stosować tę strategię, gdyż ona pozwala mi bardzo krótko zastanawiać się nad inwestycjami.

I jak ta strategia się sprawdza?

Na pewno wygładza ona linię kapitału, zmniejsza zmienność wyników. To ma swoje plusy i minusy. Plusem jest to, że przy gwałtownych spadkach nasz portfel dużo mniej spada niż gdybyśmy dokonali kupna akcji jednorazowo. Rollercoaster na giełdzie jest więc nieco łagodniejszy. Pewnym minusem tej strategii jest natomiast to, że zyski, które osiągniemy na koniec mogą być niższe niż w przypadku jednorazowego zakupu, szczególnie gdy mamy do czynienia z długoterminowym trendem wzrostowym. Akademicy wyliczyli, że w 66 proc. przypadków bardziej opłacalna jest strategia jednorazowego zakupu. Z naukowego punktu widzenia ładnie to wygląda, gorzej gdy znajdziemy się w tej reszcie czyli kupimy na górce za całość kapitału i wtedy to może już wyglądać gorzej. W biuletynie, który wydajemy w przeglądzie strategii funduszowych, gdzie staramy oceniać te strategie pokazaliśmy dwa przypadki. Jeden, dotyczył inwestycji przez pięć ostatnich lat. Wtedy okazało się, że strategia jednorazowego zakupu przyniosła wyższe zyski niż strategia uśredniania ceny. Ale gdy cofnęliśmy się jeszcze dalej w przeszłość, kiedy był okres bessy to okazało się, że strategia uśredniania cen przyniosła jednak wyższe zyski przy mniejszej zmienności.