Gmina, która zbywa majątek komunalny, jest podatnikiem VAT - wyrok NSA

Obrót nieruchomościami samorządowymi, np. działkami czy prawem użytkowania wieczystego, podlega opodatkowaniu VAT.

Publikacja: 23.03.2020 07:10

Gmina, która zbywa majątek komunalny, jest podatnikiem VAT - wyrok NSA

Foto: AdobeStock

Naczelny Sąd Administracyjny nie zmienia zdanie o podatkowym statusie samorządów w zakresie obrotu nieruchomościami. Konsekwentnie uznaje, że są podatnikami VAT.

Spór dotyczył dwóch interpretacji, o które wystąpiło jedno z największych miast w Polsce. We wnioskach samorządowcy zapytali o kilka przypadków związanych z obrotem nieruchomościami, m.in. zniesienie współwłasności nieruchomości, w wyniku którego działka zostanie przyznana na wyłączność gminy, sprzedaż udziału w nieruchomości drugiemu jej współwłaścicielowi. Sami twierdzili, że miasto nie będzie działać w charakterze podatnika VAT, bo chodzi o obrót mieniem komunalnym, zaś ono działa jako organ władzy.

Inaczej sprawę widział jednak fiskus. Co do zasady uznał, że zbywając nieruchomości, miasto działa w charakterze podatnika VAT. Podzielił jedynie stanowisko samorządowców w kwestii prawa do zwolnienia z VAT, ale też nie w każdym przypadku. Jego zdaniem tylko dostawa udziału w działce, która nie stanowi terenu budowlanego, będzie korzystała ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Czytaj także: Kiedy gmina jest podatnikiem VAT

Miasto nie zgodziło się z taką wykładnią przepisów. Zaskarżyło interpretacje i w pierwszej instancji wygrało.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zwrócił uwagę, że działalność jednostek samorządu terytorialnego wobec mienia stanowiącego ich własność (komunalnego) nie opiera się wyłącznie na przepisach prawa cywilnego. Ze względu na publicznoprawny status przysługującego im mienia obrót ten regulowany jest także przepisami prawa publicznego.

Dlatego w ocenie sądu przepisy ustawy o samorządzie gminnym i ustawy o gospodarce nieruchomościami współkształtują stosunek prawny, powodując, że swoboda kontraktowania ograniczona jest przez przepisy powszechnie obowiązującego prawa administracyjnego. W konsekwencji uznał, że w spornych przypadkach miasto nie jest podatnikiem VAT.

Ostatecznie jednak szala zwycięstwa przechyliła się na stronę fiskusa. NSA uchylił korzystne dla miasta wyroki i oddalił jego skargi. Nie miał najmniejszych wątpliwości, że w spornych przypadkach miasto działa w charakterze podatnika VAT, a nie organu władzy publicznej. Jak tłumaczył sędzia sprawozdawca Alojzy Skrodzki, aktywność samorządu w tym zakresie nie jest ani sporadyczna, ani okazjonalna. Ma charakter stały i przynosi znaczny dochód. Ponadto znaczna skala obrotu nieruchomościami przez samorząd jest na tyle znacząca, że nieuznanie gminy za podatnika VAT w tym przypadku mogłoby zakłócić konkurencję na lokalnym rynku. Dlatego w ocenie NSA sprzedaż nieruchomości, udziałów w nich czy prawa użytkowania wieczystego przez samorząd podlega opodatkowaniu VAT. Wyroki są prawomocne.

Sygnatura akt: I FSK 826/19 i I FSK 828/19.

Naczelny Sąd Administracyjny nie zmienia zdanie o podatkowym statusie samorządów w zakresie obrotu nieruchomościami. Konsekwentnie uznaje, że są podatnikami VAT.

Spór dotyczył dwóch interpretacji, o które wystąpiło jedno z największych miast w Polsce. We wnioskach samorządowcy zapytali o kilka przypadków związanych z obrotem nieruchomościami, m.in. zniesienie współwłasności nieruchomości, w wyniku którego działka zostanie przyznana na wyłączność gminy, sprzedaż udziału w nieruchomości drugiemu jej współwłaścicielowi. Sami twierdzili, że miasto nie będzie działać w charakterze podatnika VAT, bo chodzi o obrót mieniem komunalnym, zaś ono działa jako organ władzy.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Niepełnosprawni
Tracą ważność orzeczenia o niepełnosprawności. Ważny termin mija we wrześniu
Sądy i trybunały
Iustitia będzie bronić neosędziów? Ważne słowa sędziego Igora Tulei
Sądy i trybunały
Spór o kontrasygnatę. Donald Tusk zmienia swoją decyzję
Prawo karne
Jest kluczowa opinia ws. wypadku na S8, którą jechała sędzia Gersdorf
Sądy i trybunały
Plan Adama Bodnara na tzw. neosędziów. Prawnicy komentują
Nieruchomości
Myśliwi kontra właściciele gruntów. Rząd chce chronić prawo własności