Kryzys trzyma się dobrze

Pięć lat od wybuchu światowego kryzysu finansowego nie ma nadziei na jego rychłe zakończenie

Publikacja: 10.08.2012 01:10

Protest greckich emerytów. Nie pierwszy i nie ostatni

Protest greckich emerytów. Nie pierwszy i nie ostatni

Foto: AFP

Mieszkańcy Zachodu, zwłaszcza Unii Europejskiej, muszą się przygotować na kolejne lata kryzysu. Bezrobocie będzie się utrzymywać na rekordowo wysokim poziomie, gospodarki pozostaną w stagnacji, a w kolejnych krajach mogą zacząć wybuchać społeczne protesty na wzór Grecji.

– W pięć lat od wybuchu kryzysu finansowego nie rozwiązano jego fundamentalnych przyczyn. Po kryzysie z 1929 roku w USA prezydent Roosevelt zaproponował New Deal. Teraz niczego takiego nie bierze się pod uwagę. A unijni politycy nie są w stanie nawet uzgodnić koniecznych działań do uzdrowienia wspólnej waluty. Podejmuje się tylko doraźne, krótkoterminowe decyzje – mówi „Rz" Sebastian Dulien z European Council on Foreign Relations w Berlinie.

Z najnowszego raportu OECD wynika, że największe gospodarki świata wyhamowują. Wielka Brytania już drugi rok z rzędu nie zanotuje wzrostu. Niepokojące sygnały napływają z USA i Japonii. Mimo drakońskich reform sytuacja nie poprawia się w Hiszpanii, Portugalii i we Włoszech. Spadający eksport może nawet doprowadzić do wyhamowania niemieckiej gospodarki, która do tej pory dzięki reformom przeprowadzonym kilka lat temu nieźle radziła sobie z kryzysem.

– Kryzys może potrwać jeszcze długo i nie ma gwarancji, że nawet znaczące pogorszenie sytuacji skłoni polityków do podejmowania odważnych decyzji – obawia się Dullien.

Za początek światowego kryzysu finansowego uznaje się 9 sierpnia 2007 roku, kiedy bank BNP Paribas ogłosił, że zamyka trzy fundusze inwestycyjne warte dwa miliardy dolarów, bo nie jest w stanie wycenić wartości zgromadzonych w nich aktywów. Opinia publiczna miała się wkrótce dowiedzieć, że w USA udzielano kredytów hipotecznych klientom, którzy nie byli w stanie ich spłacić, a toksycznymi długami handlowano na całym świecie. Rok później bańka spekulacyjna pękła z hukiem, doprowadzając do upadku amerykańskiego giganta Lehman Brothers.

– Pierwsza reakcja rządów była dość skoordynowana, a rynki szybko wyszły na prostą, dlatego nie doceniono zagrożenia i możliwej skali kryzysu. Tymczasem doszło do reakcji łańcuchowej: kryzys bankowy, kryzys fiskalny z nadmiernym zadłużeniem budżetowym, a w końcu kryzys w strefie euro – wylicza prof. Dullien.

W ciągu kilku lat miliony ludzi straciły oszczędności, pracę, a czasem jedno i drugie. Statystyki wskazują na gwałtowny wzrost liczby samobójstw z powodów ekonomicznych. W niektórych krajach, np. w Hiszpanii czy Grecji, bezrobocie wśród młodzieży sięga 50 proc. Eksperci coraz częściej mówią o straconym pokoleniu, które nie zakosztuje beztroskiego życia swoich rodziców.

– Nawet jeśli Grecja pozostanie w strefie euro, to drastycznego spadku poziomu życia społeczeństwa nie da się odwrócić – mówi „Rz" grecki ekonomista Vassillis Monastiriotis.

Jego zdaniem UE może jednak wyjść na prostą i pociągnąć za sobą innych.

– Mieliśmy jednocześnie kilka różnych kryzysów, ale teraz największym problemem jest kryzys zadłużeniowy w strefie euro. Stworzenie prawdziwej unii fiskalnej pomogłoby skończyć z nadmiernym zadłużaniem się krajów członkowskich i dałoby pozytywny impuls światowej gospodarce. Niestety, w Unii panuje impas w tej sprawie – ubolewa Monastiriotis.

Mieszkańcy Zachodu, zwłaszcza Unii Europejskiej, muszą się przygotować na kolejne lata kryzysu. Bezrobocie będzie się utrzymywać na rekordowo wysokim poziomie, gospodarki pozostaną w stagnacji, a w kolejnych krajach mogą zacząć wybuchać społeczne protesty na wzór Grecji.

– W pięć lat od wybuchu kryzysu finansowego nie rozwiązano jego fundamentalnych przyczyn. Po kryzysie z 1929 roku w USA prezydent Roosevelt zaproponował New Deal. Teraz niczego takiego nie bierze się pod uwagę. A unijni politycy nie są w stanie nawet uzgodnić koniecznych działań do uzdrowienia wspólnej waluty. Podejmuje się tylko doraźne, krótkoterminowe decyzje – mówi „Rz" Sebastian Dulien z European Council on Foreign Relations w Berlinie.

Finanse
Polacy ciągle bardzo chętnie korzystają z gotówki
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Finanse
Najwięksi truciciele Rosji
Finanse
Finansowanie powiązane z ESG to korzyść dla klientów i banków
Debata TEP i „Rzeczpospolitej”
Czas na odważne decyzje zwiększające wiarygodność fiskalną
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Finanse
Kreml zapożycza się u Rosjan. W jeden dzień sprzedał obligacje za bilion rubli