Rok dużych emisji obligacji korporacyjnych

Rynek obligacji emitowanych przez firmy, banki oraz samorządy dynamicznie się rozwija od 2009 r. Według danych Fitch Polska, wartość przeprowadzonych emisji wyniosła w minionym roku 27,5 mld zł – to mniej niż rok wcześniej o ok. 2 mld zł. Jeśli jednak odejmie się obligacje autostradowe wypuszczane na rynek przez BGK (uznawanych za quasi-emisje skarbowe), to okazuje się, że wartość emisji była wyższa. Wyniosła 23,8 mld zł wobec 22,5 mld zł rok wcześniej.

– Ubiegły rok był rokiem dużych emisji obligacji, np. Polkomtelu, PGNiG, PKN Orlen czy PKO BP. Na uwagę zwraca także duża liczba emisji obligacji spółek z branży windykacyjnej oraz deweloperskiej – mówi Jarosław Riopka, specjalista ds. instrumentów dłużnych w Espirito Santo Investment Bank (BESI).

Jak zauważa Tomasz Puzyrewicz, kierownik Zespołu Rynków Papierów Dłużnych w BZ WBK, był to też rok obligacji sektora energetycznego – nowe programy uruchomiły Enea (4 mld zł), PGNiG Termika, Energa Operator, a swoje programy powiększyły spółki Tauron i Energa.

Dobrym sygnałem jest to, że coraz więcej emisji jest kierowanych do inwestorów niebankowych. W ubiegłym roku dotyczyło to m.in. Ciechu, PKN Orlen czy spółki Energa.

Banki szukają finansowania

Wartość emisji obligacji o zapadalności powyżej roku wyniosła prawie 13 mld zł i wzrosła o ponad jedną czwartą. Dużo emisji przeprowadziły także banki. Po wyłączeniu papierów drogowych BGK, ich wartość to 8,5 mld zł, o 1,5 mld zł więcej niż w 2011 r. Nowe regulacje dla banków (Bazylea III) powodują, że coraz chętniej szukają one długoterminowego finansowania i chętniej zaczynają sięgać po takie źródło, jak emisja obligacji (w tym podporządkowanych – jak szacuje BESI, ich wartość  to ponad 2,5 mld zł). Emisje podporządkowane umożliwiają bankom podniesienie kapitałów oraz poprawienie współczynnika wypłacalności. Takie emisje przeprowadziły m.in. PKO BP, Getin Noble Bank, BOŚ Bank, Alior Bank, Meritum Bank czy Idea Bank.

3,7 mld zł były warte obligacje drogowe BGK wyemitowane w 2012 r. (dwukrotnie mniej niż w 2011 r.)

Andrzej Cwalina, zarządzający portfelem papierów nieskarbowych w BRE Banku, wskazuje na duży wzrost wartości rynku papierów nieskarbowych. Jak podaje Fitch Polska, zadłużenie emitentów z tytuły emisji obligacji na koniec grudnia wyniosło prawie 118 mld zł. Wzrosło o 21 proc. w skali roku, z 97,5 mld zł.

– Coraz więcej emisji rozliczanych jest przez KDPW, zwłaszcza tych o dłuższym terminie zapadalności. Wynika to nie tylko z tego, że są notowane na Catalyst, ale takie jest oczekiwanie inwestorów finansowych  – mówi Andrzej Cwalina.

Kryzysowy rok części emitentów

Jarosław Riopka przypomina problemy z wypłacalnością emitentów, które pojawiły się w ubiegłym roku, m.in. Polimeksu-Mostostalu, DSS czy PBG. Był to pierwszy rok, w którym dotyczyło to aż tak dużej liczby emitentów o tak dużej skali działalności. Ta sytuacja tylko na krótko pogorszyła podejście do obligacji korporacyjnych. W drugiej połowie roku inwestorzy znów chętnie kupowali obligacje korporacyjne.

– Inwestorzy zaczęli przykładać zdecydowanie większą uwagę do struktury i jakości zabezpieczeń obligacji. Coraz częściej pojawiały się na rynku obligacje zabezpieczone. Preferowane były także obligacje notowane na rynku Catalyst – podkreśla Jarosław Riopka.

Tomasz Puzyrewicz z BZ WBK wskazuje, że ciągle nierozwiązanym problem jest brak płynności na rynku wtórnym obligacji korporacyjnych. – I nie jest to kwestia leżąca wyłącznie po stronie organizatorów rynku Catalyst. Wiele tu jest jeszcze do zrobienia – sprawy podatkowe oraz konieczność pewnej standaryzacji rynku. Wiele możemy się nauczyć, obserwując rynek euro obligacji – dodaje Puzyrewicz.

Pozytywne perspektywy na 2013 roku

Jak będzie w tym roku? Według ekspertów wartość emisji  przeprowadzonych w tym roku, jeśli nie wzrośnie, to będzie zbliżona do ubiegłorocznej.

Wiele będzie zależeć o od tego, czy i w jakim stopniu Polskę dotknie kryzys gospodarczy. Eksperci pozytywnie jednak patrzą w przyszłość. Kolejne wymogi związane Bazylea III spowodują, banki będą rezygnować z udzielania długoterminowego finansowania, a tym samym będą wypychać firmy na rynek obligacji.

Według BESI będzie można zaobserwować trend, w którym coraz częściej duże projekty inwestycyjne będą współfinansowane m.in. z emisji obligacji. Dotyczyć będzie to przede wszystkim spółek energetycznych czy paliwowych.

– Środowisko niskich stóp procentowych zachęcać będzie także do inwestowania w obligacje korporacyjne. Może się to przełożyć na wzrost napływów nowych środków do funduszy inwestycyjnych obligacji korporacyjnych – mówi Riopka.

Eksperci oczekują też więcej emisji o stałym kuponie. – To standard na rynkach zagranicznych, a u nas praktycznie ich nie ma – mówi Mirosław Dudziński, dyrektor w Fitch Polska.

Można oczekiwać także emisji obligacji korporacyjnych skierowanych do inwestorów indywidualnych. Zapowiedział to m.in. PKN Orlen.