Reklama

Niepewna przyszłość opłaty klimatycznej. Polskie kurorty nie spełniają standardów

Turyści coraz częściej pytają, czy płacenie za oddychanie zanieczyszczonym powietrzem jest zgodne z przepisami.

Publikacja: 03.03.2023 03:00

Niepewna przyszłość opłaty klimatycznej. Polskie kurorty nie spełniają standardów

Foto: AdobeStock

Opłata klimatyczna jest nazwą zwyczajową, bo z punktu widzenia prawa można mówić jedynie o opłatach miejscowych i uzdrowiskowych. Te pierwsze obowiązują w miejscowościach, które mogą pochwalić się walorami klimatycznymi czy krajobrazowymi, drugie – jedynie w uzdrowiskach, czyli w teorii: miejscach, w których pobyt powinien oddziaływać korzystnie na zdrowie.

Inną rzeczywistość pokazują jednak raporty, m.in. ostatni przygotowany przez Fundację ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, wskazujący, że żaden z 35 małopolskich i dolnośląskich kurortów górskich nie spełnia standardów czystego powietrza. To oznacza, że „opłata klimatyczna” pobierana jest tam niezgodnie z prawem.

Płacą wszyscy, którzy w celach turystycznych, szkoleniowych lub wypoczynkowych przebywają na takim terenie, a wyjątkiem są np. pacjenci szpitali, zorganizowane grupy dzieci i młodzieży szkolnej i właściciele domków letniskowych. Nie wszyscy są z tego zadowoleni. Uchwały gmin, przewidujące opłaty miejscowe, zaczynają skarżyć turyści.

Czytaj więcej

Opłata klimatyczna obecna w wielu polskich gminach może łamać prawo

– Do tej pory najgłośniejszy wyrok zapadł przed NSA w sprawie Zakopanego. Jednak pomimo przejścia przez sądy dwóch instancji, które przyznały rację skarżącemu, gmina wciąż pobiera opłatę – komentuje dr Joanna Uchańska, partnerka w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy. I dodaje: – Nie słyszałam jak dotąd o sprawach, w których ktoś podnosiłby na przykład zarzut degradacji środowiska, a opłatę miejscową można pobierać, jeśli spełnione są kryteria: klimatyczne, krajobrazowe i bazy noclegowo-hotelarskiej. Można mieć jednak czasem wątpliwości, czy rosnąca liczba apartamentowców i innych inwestycji nie wpływa ujemnie na walory przyrodnicze i czy właśnie teoretycznie nie tylko zanieczyszczenie powietrza mogłoby być podstawą zaskarżenia uchwały gminy – wskazuje ekspertka. Jak ocenia, w wytaczanych sprawach nie chodzi o pieniądze (wysokość opłat to bowiem kilka złotych za dobę). – Chodzi o zwrócenie uwagi, że gminy powinny zatroszczyć się nie tylko o turystów, ale też o własnych mieszkańców, a w końcu przede wszystkim o przyrodę – mówi dr Uchańska.

Reklama
Reklama

O ile gmina pobierająca opłatę miejscową – widząc, że powietrze na jej terenie nie spełnia przyjętych norm – może na jakiś czas wstrzymać jej pobieranie, o tyle uzdrowisko tak łatwo nie zawiesi przyznanego mu statusu (i w końcu opłaty uzdrowiskowej). Ten bowiem nadawany jest na podstawie ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym przez Radę Ministrów. To do niej zatem należałoby wystosować wniosek o pozbawienie gminy tego tytułu – tę kompetencję i nadzór nad uzdrowiskami ma minister zdrowia. Z kolei rozporządzenie Rady Ministrów z 2007 r. określa warunki, jakie powinna spełniać miejscowość, w której pobierać można opłatę miejscową. – Samo rozporządzenie wychodzi od tego, że powietrze musi spełniać konkretne normy, żeby mówić o szczególnych warunkach klimatycznych pozwalających na pobieranie opłaty miejscowej. Konieczne są także elementy środowiska, takie jak: szata roślinna, lasy, wody, urozmaicona rzeźba terenu – wyjaśnia Uchańska. Ekspertka wskazuje, że szukając rozwiązań prawnych tego coraz bardziej widocznego problemu, należałoby się zastanowić nad zobowiązaniem gmin do przeznaczania części przychodów z opłat na finansowanie działań poprawiających jakość powietrza. Wówczas skorzystaliby nie tylko kuracjusze, ale też miejscowi.

Zawody prawnicze
Notariusze zwalniają pracowników i zamykają kancelarie
Spadki i darowizny
Czy darowizna sprzed lat liczy się do spadku? Jak wpływa na zachowek?
Internet i prawo autorskie
Masłowska zarzuca Englert wykorzystanie „kanapek z hajsem”. Prawnicy nie mają wątpliwości
Prawo karne
Małgorzata Manowska reaguje na decyzję prokuratury ws. Gizeli Jagielskiej
Nieruchomości
Co ze słupami na prywatnych działkach po wyroku TK? Prawnik wyjaśnia
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama