Kino szuka drogi do Boga

[b]Zobacz na tv.rp.pl - [link=http://www.rp.pl/artykul/9146,378024_Filmy_pelne_religijnego_niepokoju.html]Filmy pełne religijnego niepokoju[/link][/b]

W czasach dominacji popkultury zachęcającej do zabawy podszytej ironią kino rzadko stawia pytania o Boga lub rolę religii. Dobrze, że na festiwalu pojawiły się filmy, które skłaniają do refleksji nad różnymi obliczami religijności, a ich twórcy nie boją się pokazywać dramatów ludzi, którzy próbują żyć zgodnie z nakazami wiary.

W konkursie międzynarodowym jednym z najlepszych obrazów jest „Lourdes” austriackiej debiutantki Jessiki Hausner. Reżyserka przygląda się w nim fenomenowi francuskiego sanktuarium. Miasto, położone u stóp Pirenejów, jest światowym centrum pielgrzymek. Co roku odwiedza je około 6 milionów ludzi, w tym dziesiątki tysięcy chorych i niepełnosprawnych. Przyjeżdżają z nadzieją na odzyskanie sił lub uzdrowienie.

W filmie Hausner zdarza się cud. Przykuta do wózka inwalidzkiego Christine (świetna Sylvie Testud) odzyskuje władzę w nogach. Komisja lekarska nie jest w stanie rozstrzygnąć, czy to tylko chwilowa poprawa, czy może ustąpienie paraliżu świadczy o boskiej interwencji.

Dlaczego Bóg wybrał właśnie ją – zastanawiają się pielgrzymi. „Gdyby był dobry i wszechmocny, uzdrowiłby przecież wszystkich” – mówi jeden z nich. Ale – jak uświadamia widzowi Hausner – Bóg okazuje się nieprzenikniony, a Jego łaska może mieć paradoksalne konsekwencje.

[wyimek]Na pytanie, jak żyć, nie ma łatwej odpowiedzi, nawet dla wierzących [/wyimek]

Cud, który przydarzył się Christine, zamiast nadziei rodzi zwątpienie w sprawiedliwość boskich wyroków. Ludzie odsuwają się od uleczonej kobiety, a ona doświadcza coraz większej samotności i wyobcowania.

Jessica Hausner portretuje jedno z najważniejszych dla katolików miejsc kultu maryjnego. Izraelski reżyser Haim Tabakman w „Oczach szeroko otwartych”, które biorą udział w konkursie 1-2, pokazuje zamkniętą społeczność ultraortodoksyjnych Żydów.

Aaron prowadzi koszerny sklep mięsny. Uważa, że życie polega na ciągłym zmaganiu się z przeciwnościami. Człowiek jest bliżej Boga, jeśli umie je przezwyciężyć i powstrzymać własne namiętności. Tymczasem los wystawia Aarona na ciężką próbę. Jego kochankiem staje się wyrzucony z jesziwy student.

Gdy zdumiony rabin pyta Aarona, dlaczego wdał się w zakazany romans, ten odpowiada: „Byłem martwy. Teraz żyję”. Okazuje się, że postępowanie według surowych nakazów doprowadziło Aarona do wewnętrznego wypalenia.

Tyle że według Tabakmana pobożny Żyd znalazł się w pułapce. Aaron, pozwalając sobie na zakazane uczucie, nie tylko przekreślił sens dotychczasowego życia w religijnej wspólnocie. Zaprzeczył również wcześniej wyznawanym zasadom. Z tej matni nie ma dobrego wyjścia – przekonuje reżyser. Albo Aaron wyrzeknie się wolnej woli i podporządkuje ortodoksyjnym regułom, albo będzie żył z piętnem grzechu.