Parada miłych oszustów

Dziesięć oscarowych nominacji dla komedii sensacyjnej. Czy „American Hustle" powtórzy dawny sukces „Żądła"? – pisze Marek Sadowski.

Aktualizacja: 29.01.2014 18:33 Publikacja: 29.01.2014 18:13

Nominowany do Oscara Christian Bale jako ?właściciel pralni i drobny oszut, któremu zamarzył się wie

Nominowany do Oscara Christian Bale jako ?właściciel pralni i drobny oszut, któremu zamarzył się wielki przekręt

Foto: UIP

W 1974 roku „Żądło" George'a Roya Hilla z Paulem Newmanem i Robertem Redfordem w rolach sympatycznych oszustów wystrychujących na dudka groźnego gangstera zdobyło aż siedem oscarowych statuetek, w tym dla najlepszego filmu roku, za reżyserię i scenariusz.

Zobacz galerię zdjęć

Od tego czasu, przez 40 lat dzielących premiery obu sensacyjnych komedii, przez kinowe ekrany przewinęły się setki oszustów, kanciarzy, cwaniaków naciągających ludzi na mniejsze lub większe pieniądze.

Częściowo na faktach

Dla kina to postacie wyjątkowo wdzięczne. Trudno uznać ich za bohaterów pozytywnych, choć wielu z nich to osobnicy niezwykle sympatyczni i czarujący. Na ich urok połączony nierozerwalnie z męską urodą dają się więc nabierać nie tylko postacie z ekranu, z którymi się stykają, ale też widzowie. Pilnie przypatrują się ich poczynaniom, obserwują, jak to robią, że ledwie mogą udźwignąć walizki pełne banknotów o dużych nominałach. Niektórzy być może myślą: im się udało, więc może mnie też...

Przez lata scenarzyści wymyślili setki wariantów przekrętowych sytuacji i zaczęło im brakować pomysłów. Coraz śmielej sięgają więc po zdarzenia, które wydarzyły się naprawdę. Czasem mają ułatwioną sytuację, bo bohaterowie, którymi się zainteresowali, po wyjściu z więzienia napisali autobiografie.

Twórcy „American Hustle" – reżyser David O. Russell („Fighter", „Poradnik pozytywnego myślenia") wraz z współautorem scenariusza Erikiem Warrenem Singerem – w napisach czołowych użyli formuły „oparte, częściowo, na faktach". Przystosowali bowiem do ekranowych potrzeb autentyczną operację specjalną o kryptonimie „Abscam" prowadzoną przez oddział FBI na Long Island w drugiej połowie lat 70. XX wieku.

Jak podaje Wikipedia, jej celem była walka z korupcją polityków. Zarzuty postawiono pięciu kongresmenom, jednemu senatorowi, członkom Rady Miejskiej Filadelfii i wysokiemu urzędnikowi urzędu emigracyjnego.

Russell i Singer popuścili jednak wodze fantazji, pokazując, jak ta operacja mogła wyglądać od wewnątrz.

Świetne aktorstwo

Drobny oszust, oficjalnie właściciel kilku pralni, Irvine Rosenfeld (Christian Bale – nominacja do Oscara), który ma ponętną, choć mocno na co dzień upierdliwą żonę Rosalynd (Jennifer Lawrence – nominacja), poznaje Sydney Prosser (Amy Adams – nominacja) dziewczynę z prowincji, udającą angielską arystokratkę. Wkrótce okaże się pojętną i niezwykle przydatną partnerką (i nie tylko) w jego nielegalnych interesach.

Irvine dotąd starał się nie wychylać, zadowalając się niewielkimi, ale pewnymi dochodami. Pojawienie się Sydney zaostrza jego apetyt. Tę parę namierza – z zamiarem wykorzystania do swoich celów – ambitny, choć ciągle niemogący pochwalić się sukcesami agent FBI o włoskich korzeniach Richie DiMarco (Bradley Cooper – kolejna nominacja). Szantażem zmusza ich do wręczenia łapówki sympatycznemu burmistrzowi New Yersey, Carmine Polito (Jeremy Renner). Rozpoczyna się zakrojony na dużą skalę nieustający seans pozorów i udawania kogoś innego, z arabskim szejkiem włącznie (Michael Pena).

Scenariusz niesie ze sobą wiele pułapek na widza, ale reżyser sprawia, że widz nie powinien poczuć się urażony, że twórcy w równym stopniu zakpili zarówno z niego, jak i z bohaterów. O wcielających się w nich aktorach tylko same superlatywy.

Stworzyli mocne, uwarunkowane psychologicznie postacie, dalekie od komediowych marionetek. A Robert De Niro w epizodycznej roli mafiosa z półwiecznym stażem (jakby wprost z „Chłopców z ferajny") to dodatkowa nagroda.

Pieniądze nie leżą na ulicy, trzeba ich poszukać tam, gdzie są

"Złap mnie, jeśli potrafisz", 2002

Reż. Steven Spielberg

Historia Franka Williama Abanale'a Jr (Leonardo DiCaprio), który w latach ?60. XX wieku, załamany po rozwodzie rodziców, podrabiając czeki w 26 krajach ?i podając się m.in. za pilota, lekarza czy profesora wyłudził z banków ponad ?2,5 mln dolarów. Przed ukończeniem 21 lat trafił na listę 10 najbardziej poszukiwanych przez FBI przestępców.

"Angielska robota", 2008

Reż. Roger Donaldson

W 1971 r. obrabowano niewielki oddział Banku Lloydsa przy londyńskiej Baker Street. Łupem złodziei padło ponad pół miliona funtów i nigdy nieoszacowana zawartość skrytek, pełnych biżuterii, sztabek złota, dokumentów. Scenarzyści zasugerowali, że skok zaaranżowały służby specjalne, wmanipulowując w niego właściciela komisu samochodowego (Jason Stratham).

"Wilk z Wall Street", 2013

Reż. Martin Scorsese

Makler giełdowy James Belfort (Leonardo DiCaprio), złote dziecko świata amerykańskich finansów, dzięki nie do końca legalnym operacjom bankowym, korupcji, naginaniu prawa i malwersacjom podatkowym zbił w latach 80. XX wieku niewyobrażalną fortunę. Sukces przyniósł mu nie tylko pieniądze, ale przede wszystkim władzę i poczucie bezkarności. Do czasu...

msa

W 1974 roku „Żądło" George'a Roya Hilla z Paulem Newmanem i Robertem Redfordem w rolach sympatycznych oszustów wystrychujących na dudka groźnego gangstera zdobyło aż siedem oscarowych statuetek, w tym dla najlepszego filmu roku, za reżyserię i scenariusz.

Zobacz galerię zdjęć

Pozostało 94% artykułu
Film
„28 lat później”. Powrót do pogrążonej w morderczej pandemii Wielkiej Brytanii
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Film
Rekomendacje filmowe: Wchodzenie w życie nigdy nie jest łatwe
Film
Kryzys w polskiej kinematografii. Filmowcy spotkają się z ministrą kultury
Film
Najbardziej oczekiwany serial „Sto lat samotności” doczekał się premiery
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Film
„Emilia Perez” z największą liczbą nominacji do Złotego Globu