Berlinale 2015 po werdykcie: Mocne kino z duszą

To fantastyczny werdykt. Jury Berlinale wskazało współczesnemu kinu kierunek. Nie ugięło się przed mistrzami, którzy zaprezentowali kiepską formę, powtarzali samych siebie lub kłaniali się łatwej komercji. Przypomniało, że licząca 120 lat sztuka filmowa zachowuje świeżość, gdy twórcy uważnie obserwują świat.

Na scenie w Berlinale Palast Złotego Niedźwiedzia odbiera mała dziewczynka, bratanica Jafara Panahiego. Płacze. Z przejęcia i wzruszenia nie może z siebie wydusić ani słowa, choć w filmie „Taxi" wyglądała na osóbkę energiczną i elokwentną. Jej wuja nie ma w Berlinie. Wybitny reżyser został w Iranie skazany na sześć lat więzienia i 20-letni zakaz wykonywania zawodu. Za „szerzenie antypaństwowej propagandy" – za filmy, w których pokazywał społeczne tło zbrodni dokonanej w Teheranie albo dziewczyny chcące obejrzeć mecz piłkarski. Środowisko filmowe stanęło za nim murem. Były listy protestacyjne, żądania uwolnienia artysty.

„Jestem filmowcem, nie umiem robić niczego poza filmami. Kino jest moim sposobem wyrażania siebie, sensem życia. Nic nie może mnie powstrzymać od robienia filmów" – napisał Panahi w materiałach do „Taxi". Pracuje stale. W więzieniu nakręcił przemycony potem do Cannes obraz „To nie jest film", w areszcie domowym – „Zasunięte zasłony". „Taxi" jest kolejną produkcją, w której nie umieścił napisów początkowych ani końcowych, by nie narażać współpracowników na represje. Ale sam usiadł za kierownicą żółtej taksówki i wcisnął przycisk kamery. Rozmowy z kolejnymi pasażerami ułożyły się w dramatyczny portret irańskiego społeczeństwa indoktrynowanego i tłamszonego na co dzień przez reżim, a jednak wyrywającego się do wolności.