Nowy obowiązek w szkołach. Kiedy rodzic musi mieć zaświadczenie o niekaralności?

Nowy rok szkolny przyniósł pytania dotyczące standardów ochrony osób małoletnich. Wątpliwości pojawiają się m.in. w kontekście udziału rodziców w wycieczkach szkolnych. Ministerstwo Edukacji Narodowej precyzuje kwestię zaświadczeń o niekaralności.

Publikacja: 20.09.2024 07:00

Rodzic pełniący funkcję opiekuna na wycieczce szkolnej musi okazać zaświadczenie o niekaralności

Rodzic pełniący funkcję opiekuna na wycieczce szkolnej musi okazać zaświadczenie o niekaralności

Foto: Adobe Stock

Po wejściu w życie nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego na szkoły, placówki wychowawcze, ośrodki sportowe i medyczne nałożono nowy obowiązek. Wraz z wdrażaniem standardów ochrony osób małoletnich wybrane instytucje obowiązuje dodatkowa weryfikacja osób, które są dopuszczane do pracy z dziećmi i młodzieżą. Chodzi m.in. o obowiązek przedstawienia aktualnego zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego.

Standardy ochrony małoletnich. Co z wycieczkami szkolnymi?

Wątpliwości szkół dotyczą głównie kontekstu współpracy z rodzicami uczniów. Pojawiają się pytania o to, jaki jest poziom odpowiedzialności rodzica, który bierze udział w wycieczce szkolnej. Jak podają media, niektóre placówki szkolne wprowadziły wymóg okazania przez rodzica – biorącego udział w wycieczce – zaświadczenia o niekaralności. Kolejne wątpliwości dotyczą także opieki nad uczniami podczas wyjścia na zajęcia pozaszkolne, sportowe i basen. Szkoły nie mają również jasności odnośnie wymagań, które należy przedstawić osobom goszczącym w placówce np. w celu wygłoszenia wykładu.

Czytaj więcej

Powódź w Polsce. Dodatkowe pieniądze dla uczniów, rodziców i szkół. Jest komunikat MEN

Kiedy rodzic musi okazać zaświadczenie o niekaralności?

W odpowiedzi na zapytanie Polskiej Agencji Prasowej, przedstawiciele MEN wyjaśnili, że obowiązek okazania zaświadczenia z KRK dotyczy osób sprawujących faktyczną „działalność związaną z opieką” nad uczniem. W wyjaśnieniu podkreślono, że taką działalność sprawuje m.in. rodzic lub wolontariusz, któremu przydzielono rolę opiekuna na wycieczce szkolnej. MEN zaleca, aby już na początku roku szkolnego tworzyć listy rodziców, którzy mają pełnić rolę opiekunów na wycieczkach. Te osoby będą podlegały obowiązkom wynikającym ze znowelizowanej ustawy.

Kiedy zaświadczenie z KRK nie jest potrzebne? MEN wyjaśnia

Przedstawiciele MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości wyjaśnili również wymagania dotyczące rodziców, którzy pojawiają się w szkole w roli gości. Jak podkreślono, w przypadku rodzica wizytującego szkołę np. na potrzeby udzielenia wykładu, zaświadczenie o niekaralności nie musi być wymagane. Podobna sytuacja dotyczy weteranów i innych osób, które dyrekcja zaprasza na zajęcia. Jak wyjaśniło Ministerstwo Sprawiedliwości: „Dziecko w tym czasie znajduje się cały czas pod opieką osoby lub osób zwykle za nie odpowiedzialnych w placówce/jednostce i w zasięgu ich wzroku, czyli osoby/osób, które zwykle zapewniają mu bezpieczeństwo”. MS zaznaczyło jednak, że w przypadku osób zapraszanych do szkół nie powinna zachodzić obawa, że „mogą w jakikolwiek sposób stworzyć zagrożenie dla dziecka”.

Czytaj więcej

Biologia i chemia mogą zniknąć ze szkół. Zastąpi je przyroda

Co z osobami odbierającymi ucznia ze szkoły lub przedszkola?

MEN doprecyzowało również wymagania dotyczące osób upoważnionych przez rodziców do odbioru ucznia ze szkoły lub przedszkola. Jak podkreślono, w tym przypadku zaświadczenie z KRK nie jest wymagane, ponieważ to rodzic małoletniego dopuszcza członka rodziny lub inną osobę do działalności związanej z opieką nad dzieckiem.

Czym jest i kiedy weszła w życie „ustawa Kamilka”?

„Ustawa Kamilka” to potoczna nazwa zmian prawnych związanych z ochroną osób małoletnich (Ustawa z dn. 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw). Znowelizowane ustawy wzięły nazwę od sprawy ośmioletniego chłopca z Częstochowy, który zmarł na skutek przemocy ze strony ojczyma.

Nowelizacja weszła w życie 15 lutego 2024 roku nakładając na wybrane instytucje m.in. obowiązek utworzenia i wdrożenia do 15 sierpnia 2024 standardów ochrony osób małoletnich. Chodzi o pakiet zasad i procedur postępowania w przypadku podejrzenia przemocy wobec osoby małoletniej. Obowiązek ten dotyczy nie tylko placówek szkolnych, ale też m.in. placówek:

  • opiekuńczych,
  • wychowawczych,
  • resocjalizacyjnych,
  • religijnych,
  • artystycznych,
  • medycznych,
  • rekreacyjnych, sportowych i związanych z rozwijaniem zainteresowań,
  • świadczących usługi hotelarskie oraz turystyczne,
  • prowadzących miejsca zakwaterowania zbiorowego.

Czytaj więcej

Szkoły i przedszkola zamknięte przez powódź. Kiedy rodzice mogą liczyć na zasiłek

Jak uzyskać zaświadczenie o niekaralności?

Dokument można uzyskać składając wniosek stacjonarnie w wybranym punkcie informacyjnym Krajowego Rejestru Sadowego, przez internet lub pocztą. Wniosek składany elektronicznie będzie wymagać założenia konta na stronie Krajowego Rejestru Karnego i podpisania dokumentu za pomocą Profilu Zaufanego lub certyfikatu kwalifikowanego.

Wydanie dokumentu to koszt rzędu 20 zł dla wniosków składanych elektronicznie lub 30 zł w przypadku wniosków składanych stacjonarnie. Maksymalny czas oczekiwania na dokument to 7 dni dla wniosków wysyłanych elektronicznie lub listownie. W przypadku wniosków składanych stacjonarnie, informacja jest zazwyczaj podawana „od ręki” – w wyjątkowych przypadkach maks. do 7 dni. Czas oczekiwania na zaświadczenie będzie dłuższy m.in. w razie konieczności sprawdzenia danych z rejestrów zagranicznych.

Po wejściu w życie nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego na szkoły, placówki wychowawcze, ośrodki sportowe i medyczne nałożono nowy obowiązek. Wraz z wdrażaniem standardów ochrony osób małoletnich wybrane instytucje obowiązuje dodatkowa weryfikacja osób, które są dopuszczane do pracy z dziećmi i młodzieżą. Chodzi m.in. o obowiązek przedstawienia aktualnego zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego.

Standardy ochrony małoletnich. Co z wycieczkami szkolnymi?

Pozostało 91% artykułu
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Nieruchomości
Ministerstwo Rozwoju przekazało ważną wiadomość ws. ogródków działkowych
Prawnicy
Komisja Wenecka wydała opinie o zmianach w polskim wymiarze sprawiedliwości
Podatki
Spłacasz kredyt rodziców albo męża? Nie skorzystasz z ulgi w PIT