Tak zwana „luka w podatku VAT” oznacza różnicę między potencjalnymi dochodami z podatku VAT a faktycznymi wpływami do budżetu.
Dotyka ona w różnym stopniu wszystkich państw UE, a Komisja Europejska oszacowała, że straty z tego tytułu w dochodach podatkowych z VAT w sumie sięgnęły 147,1 mld euro w 2016 r. (ok. 650 mld zł). To o 10,5 mld euro mniej niż w 2015 r.
Luka VAT zmniejszyła się w 22 państwach członkowskich, przy czym największe sukcesy na tym polu odnoszą: Bułgaria, Łotwa, Cypr i Holandia – czytamy w komunikacie KE. W każdym z tych państw straty z tytułu VAT zmniejszyły się o ponad 5 punktów procentowych. Jednak w sześciu państwach członkowskich odnotowano wzrost luki w podatku VAT: w Rumunii, Finlandii, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Estonii i Francji.
W Polsce udało się zmniejszyć lukę w VAT o ok. 3,5 pkt. proc., jednak wciąż należeliśmy do grona państwa, gdzie jest ona największa. W 2016 r. wynosiła on 20,8 proc. potencjalnych dochodów (8 mld euro) podczas gdy średnia dla krajów UE wynosiła 12,3 proc. Gorzej niż u nas był tylko w Rumunii (tu luka sięgała 35,8 proc.) Grecji, Włoszech, Słowacji i Litwie. W 2015 r. Polsce luka VAT sięgała 24,3 proc. (9,6 mld euro), i też zajmowaliśmy szóste miejsca od końca.
W najmniejszym stopniu problem oszustw VAT dotyka Luksemburg (0,85 proc.) i Szwecję (1,08 proc.).