Oprogramowanie potrzebne nie tylko wielkim

Małe i średnie przedsiębiorstwa coraz częściej potrzebują zintegrowanego oprogramowania do zarządzania klasy ERP (Enterprise Resource Planning). Funkcjonują w tak samo skomplikowanym biznesowo środowisku jak duże firmy i oczekują takiego samego jak one wsparcia ze strony systemów informatycznych. Jednak mają znacznie mniejsze nakłady na wdrożenie, licencje, utrzymanie systemu i infrastrukturę.

W polskim sektorze MŚP funkcjonuje wciąż dwukrotnie mniej systemów ERP niż w starych krajach Unii Europejskiej. Już dwa lata temu sygnalizowała to agencja badania rynku DiS.

Jej analitycy ocenili, że na swój system czeka około 130 tys. mniejszych polskich  przedsiębiorstw, głównie zatrudniających do 50 osób. Większość małych i średnich firm posiada samodzielnie zbudowane systemy (niemal 40 proc. producentów zatrudniających od 100 do 1000 pracowników) albo w ogóle nie dysponuje zintegrowanym oprogramowaniem do zarządzania przedsiębiorstwem. Opóźnia to dostęp do informacji, ponieważ dane są przechowywane w zbyt wielu luźno połączonych systemach IT. Ma to niekorzystny wpływ na konkurencyjność. Dlatego instalacja zaawansowanych rozwiązań staje się koniecznością.

Wybór rozwiązań ERP jest duży. Oferuje je ponad kilkudziesięciu dostawców, zarówno krajowych, jak i globalnych, m.in. Comarch, SAP, BPSC, Microsoft, Sage, Enova, Exact, CleAR, InsERT, Asseco, Epicor, ODL, PC Guard, Sente, Simple, Sygnity, Streamsoft, Infor, Unit4 TETA, Macrologic.

Dziś masowo sprzedawane produkty dla małych i średnich przedsiębiorstw mają listę funkcji, której nie powstydziłby się żaden duży system ERP. Są to np. obsługa magazynu wysokiego składowania, kontrola i planowanie wieloetapowej produkcji.

Dodatkowe funkcje

Firmy MŚP mają coraz większe wymagania, które trzeba spełnić w ramach określonego budżetu, zwykle mniejszego niż ten zakładany w dużych firmach. Głównymi obszarami zainteresowania firm wdrażających ERP od lat są finanse, sprzedaż, ewidencja kadrowa i rozliczanie płac. Dużym zainteresowaniem na polskim rynku cieszą się też aplikacje do zarządzania łańcuchem dostaw, przepływami pracy (workflow) oraz funkcjonalności analityki biznesowej, które stanowią obecnie istotną wartość dodaną oprogramowania wspomagającego zarządzanie.

Coraz bardziej popularne jest korzystanie z systemów ERP na urządzeniach mobilnych, szczególnie w obszarze sprzedaży czy obsługi magazynu, jak również w obszarze zarządczym. Dzieje się tak dlatego, że coraz częściej menedżerowie, wykorzystując takie urządzenia jak np. smartfony, chcą mieć bieżący dostęp do danych z każdego miejsca. Nie chodzi tu jednak o konieczność przenoszenia do internetu wszystkich funkcjonalność, a jedynie tych, które są istotne z punktu widzenia dostępu do informacji.

– Dla odbiorców coraz częściej istotne staje się to, aby wdrożone rozwiązanie wspierało procesy realizowane w danej organizacji. Firmy, w tym także te z sektora MŚP, poszukują systemów, które pozwolą im działać w sposób mobilny, umożliwią analizy danych w czasie rzeczywistym, przyczynią się do usprawnienia pracy i komunikacji w strukturze rozproszonej – mówi Barbara Skrzecz-Mozdyniewcz, prezes zarządu Macrologic.

Jedną z istotniejszych cech w rozwiązaniach ERP zarówno dla produkcji, jak i dystrybucji jest dopasowanie do zagranicznego środowiska biznesowego, w tym obsługa różnych walut, języków i przepisów finansowych. Jeszcze pięć lat temu przedsiębiorstwu średniej wielkości wystarczała podstawowa funkcjonalność ERP. Ale dziś prawie każde wdrożenie związane jest z projektowaniem dodatkowych funkcji.

Ile firmy na to wydają

Wdrożenie systemu ERP może kosztować kilkaset, kilkadziesiąt, a nawet tylko kilka tysięcy złotych. Możliwy jest też bezinwestycyjny model abonamentowy (SaaS), czyli usługa w chmurze. W przypadku średnich firm przeciętny czas wdrożenia to ok. 4–6 miesięcy. Jego wartość wynosi średnio 150–200 tys. zł.

– Koszt licencji jest na ogół uzależniony od liczby użytkowników oraz funkcjonalności. W przybliżeniu przy kilkunastu użytkownikach systemu cena powinna zmieścić się w przedziale od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych. Do tego dochodzi koszt wdrożenia, który przyjęło się szacować mniej więcej na poziomie ceny licencji – mówi Mariusz Jeleń, menedżer ds. Navireo w InsERT.

Należy jednak pamiętać, że to sprawa indywidualna. Zdarzają się wdrożenia, które ograniczają się do sprofilowania funkcjonalności dla określonych typów użytkowników. Wówczas koszt takich prac jest niższy. Jeśli jednak system ma odwzorować bardziej zaawansowane procesy biznesowe, których nie przewidziano w ramach rozwiązań standardowych, to cena dodatkowej funkcjonalności może nawet kilkakrotnie przekraczać wartość licencji.

Obecnie przedsiębiorcy są również bardziej świadomi kosztów utrzymania systemu. Dlatego o jego wyborze decyduje nie tylko cena wdrożenia, ale również koszty serwisu, zakupu dodatkowych licencji w perspektywie kilku następnych lat, a także możliwość zmiany dostawcy usług wdrożeniowych.

Dużą pomocą dla przedsiębiorców chcących wdrażać ERP jest możliwość uzyskania środków z Unii Europejskiej na wsparcie technologiczne. Bardzo wiele systemów zostało kupionych i wdrożonych w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, Działanie 8.2 w latach 2007–2013. W ramach tego działania firmy mikro, małe oraz średnie mogły pozyskać dofinansowanie unijne na wdrożenie rozwiązań informatycznych.

ERP w chmurze: jeszcze poczekamy

Do oferowania rozwiązań w modelu cloud computing przygotowani są wszyscy dostawcy ERP. Większość z nich już sprzedaje oprogramowanie ?w ten sposób. Jednak na polskim rynku nie ma na razie dużego zainteresowania ERP w chmurze, choć jego zalety są bezdyskusyjne. Koszt pozyskania rozwiązania informatycznego w takim modelu jest niski w stosunku do osiąganych korzyści i co może bardziej istotne – rozłożony w czasie.

Jest to bardzo dobre rozwiązanie zwłaszcza dla mniejszych przedsiębiorstw, których budżety nie pozwalają na zakup „stacjonarnej" licencji systemu ERP.

– Choć w zasadzie wszyscy znaczący dostawcy oprogramowania są już dziś przygotowani do oferowania swoich rozwiązań w modelu SaaS (Software as a Service) albo już je w tym modelu udostępniają, najczęściej są rozwiązanie hybrydowe, będące uzupełnieniem tradycyjnego modelu dostarczania aplikacji – mówi Maryla Pawlik, dyrektor ds. sprzedaży BPSC.

Chmura publiczna czy prywatna w przypadku większych firm, choć oferuje wiele korzyści, nie zawsze jednak jest najlepszym rozwiązaniem. Jak mówią eksperci z firmy BPSC, przykładem może być system zarządzania magazynem (WMS). ?Jego działanie jest uzależnione od infrastruktury, poczynając od urządzeń mobilnych i etykieciarek, ?a kończąc na urządzeniach wagowych oraz automatyce magazynowej. System zarządzania magazynem jest często wdrażany jako składnik systemu MES (system realizacji produkcji) i w takim rozumieniu trudno jest wyobrazić sobie jego działanie w chmurze prywatnej. Ponadto WMS musi spełniać wyśrubowane wymagania czasowe, a te lepiej realizowane są przez serwery lokalne.

Rozwiązań w chmurze z pewnością będzie przybywać, bo taki jest światowy trend. Jest to dla małego biznesu sposób na posiadanie nowoczesnych rozwiązań.

Jak podaje firma badawcza Gartner, przychody dostawców na światowym rynku z systemów ERP udostępnianych w modelu SaaS wzrosły ?z 10 proc. w 2012 roku do 12 proc. w 2013 roku. W 2014 roku wynosić mają już 14 proc., ?a w 2016 roku 17 proc.

Powiedzieli dla „Rz"

Maryla Pawlik | dyrektor ds. sprzedaży BPSC