Lotosowi i Orlenowi grożą miliardowe kary

Wykorzystanie biopaliw jest niższe niż obowiązkowy cel w tym roku – 4,6 proc. wartości energetycznej paliw na rynku. – Z naszych szacunkowych danych za pierwszy kwartał wynika, że realizacja celu wyniosła 3,94 proc. – mówi Agnieszka Głośniewska, specjalista Urzędu Regulacji Energetyki.

Za niezrealizowanie rządowego celu (tzw. NCW) firmom grożą ogromne kary. Jeśli tendencja z pierwszego kwartału zostanie utrzymana przez cały rok, Lotos zapłaciłby ok.

420 mln zł za zbyt niską sprzedaż biopaliw, a PKN Orlen – ponad 1 mld zł. Dlatego koncerny chcą jak najszybszej nowelizacji ustawy o biopaliwach, a resort gospodarki już rozpoczął nad nią prace.

Zdaniem branży ustalony na ten rok pułap sprzedaży biopaliw jest zbyt wysoki i nierealny do osiągnięcia. Koncerny naftowe musiałyby dodawać do benzyny i oleju napędowego prawie 7 proc. biokomponentów, a zgodnie z prawem można dodawać tylko do 5 proc.

– Według posiadanych danych w pierwszym kwartale żadnej dużej firmie na polskim rynku nie udało się spełnić wyznaczonego przez rząd celu. Nie widzimy szansy, by zmieniło się to do końca roku, chyba że w trybie pilnym ulegną zmianie ustawa i rozporządzenia dotyczące jakości paliw – ocenia Leszek Wieciech, dyrektor Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego.

Jedyną drogą do zrealizowania celu postawionego przez rząd jest dla koncernów sprzedaż czystego biodiesla B100 albo ON z domieszką 20 proc. estrów rzepakowych (B20). Teoretycznie mogłyby też sprzedawać benzynę E85 z wysoką zawartością etanolu. – Ale kierowcy nie chcą kupować B100, B20 i E85, gdyż niektórzy producenci samochodów zabraniają stosowania takich paliw pod groźbą utraty gwarancji. Ponadto większe jest wtedy zużycie paliwa – dodaje Wieciech.

Kraje, które wyznaczyły sobie wysoki cel wykorzystania biopaliw, wprowadziły przepisy umożliwiające jego realizację. Wzorując się na nich, Komisja Europejska dopuściła w czerwcu możliwość dodawania do oleju napędowego 7 proc. estrów (B7) lub 10 proc. etanolu do benzyny (E10). Ministerstwo Gospodarki przygotowuje takie same przepisy w Polsce. – Liczyliśmy na wprowadzenie nowych wymagań w zakresie zwiększenia zawartości biokomponentów w paliwach zgodnie z nowymi dyrektywami, co pozwoliłoby na lepszą efektywność ekonomiczną, ale napływające z zewnątrz sygnały wskazują, że raczej w tym roku nie będzie to możliwe – ocenia Robert Gmyrek, dyrektor biura PKN Orlen.

Mimo to Orlen zapewnia, że nie zapłaci kar. Co prawda firma w pierwszym kwartale nie miała najlepszej sprzedaży biopaliw, ale zgodnie z planem zamierza nadgonić to latem. – Obligatoryjny poziom sprzedaży biopaliw zostanie przekroczony na początku jesieni, tak by z końcem roku utrzymać bezpieczny zapas powyżej wymaganego minimum – twierdzi Gmyrek.

W gorszej sytuacji znajduje się grupa Lotos, która nie ma w swojej ofercie sprzedaży na stacjach B100. – Takie paliwo jest przeznaczone tylko dla klientów korporacyjnych – mówi rzecznik spółki Marcin Zachowicz.

Dla Lotosu jedynym rozwiązaniem, które może uchronić go przed zapłaceniem gigantycznych kar, jest nowelizacja ustawy o biopaliwach. Z informacji „Rz” wynika, że powstał poselski projekt zmian w ustawie, ale jednocześnie prace nad nowelą rozpoczęło Ministerstwo Gospodarki, co ostatecznie może opóźnić prace. Ministerialni urzędnicy widzą wiele problemów do uregulowania, np. kwestie oznakowania paliw typu B7 i E10 na stacjach benzynowych. Wiadomo, że starsze auta nie zawsze mogą bezpiecznie tankować paliwa z wyższą zawartością biokomponentów.

– Innym rozwiązaniem, które może uchronić firmy przed zapłaceniem kar, jest umożliwienie rozliczania rządowych celów bp. w okresie dwuletnim – wskazuje Leszek Wieciech.