Przetasowania na rynku usług ochrony

Na wartym 7 mld zł rocznie, ale wciąż trapionym przez wojny cenowe rynku ochrony mniejsze spółki – a to największa grupa wśród ponad 2 tys. firm w Polsce – rozpoczęły nerwowe przymiarki do nowej sytuacji. Z jednej strony widać już efekty wprowadzonej na początku roku deregulacji. W jej efekcie wyraźnie zaczęło przybywać w terenie małych firm lokalnych, które łatwiej założyć po zniesieniu obowiązujących wcześniej surowych egzaminów na licencje.

– Z drugiej strony obserwujemy przygotowania do konsolidacji, badanie możliwości ewentualnych fuzji i sprzyjającą przejęciom większą elastyczność właścicieli, najbardziej nawet przywiązanych do własnej marki  – wylicza Sławomir Wagner, prezes Polskiej Izby Ochrony zrzeszającej 150 głównie mniejszych i średnich spółek.

W ocenie Wagnera w branży robi się coraz bardziej nerwowo, bo do przedsiębiorców dotarło, że to oni poniosą główny ciężar finansowy planowanego uzusowania umów cywilnoprawnych. – Jeśli ustawodawca nie wydłuży do ponad roku vacatio legis, najsłabsi nie wytrzymają finansowego uderzenia. I jak zwykle w podobnych sytuacjach uciekną w szarą strefę – ostrzega prezes PIO.

Dziś, według oceny Polskiej Izby Ochrony, w branży security dominują umowy śmieciowe – na ich podstawie zatrudnionych jest ponad 70 proc. z 300 tysięcy pracowników sektora. Michał Kasprzyk, ekspert izby, dodaje, że nastroje wśród przedsiębiorców dodatkowo się pogorszyły, gdy w maju w rachunkach zobaczyli skutki cięć w państwowych dopłatach do zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Publiczne pieniądze wypłacane firmom o statusie zakładu pracy chronionej wciąż bardzo się liczą w bilansach wielu spółek security. Koszty pracy to zresztą kluczowy parametr w usługach związanych z bezpieczeństwem.

300 tysięcy osób pracuje obecnie w tym sektorze

Cena decyduje

Finansowe napięcia spowodowane decyzjami administracyjnymi to tylko jeden z katalizatorów zmian, które czekają branżę security. Od lat sektor prześladuje wyniszczająca wojna cenowa. W przetargach, nawet organizowanych przez instytucje publiczne, jak szpitale czy urzędy, proponowane są stawki godzinowe, rzędu 5,50–7 złotych za godzinę, czyli na krawędzi legalności i zwykłej przyzwoitości.

– Mimo pierwszych nieśmiałych prób rozszerzania kryteriów branych pod uwagę w konkursach, nadal w praktyce panuje dyktat najniższej ceny i wynikająca z prawa o zamówieniach publicznych blokada możliwości renegocjacji warunków kontraktów po ich zawarciu – ubolewa prezes Wagner . – Na rynku coraz wyraźniej widać tendencję do formowania się ścisłej czołówki krajowych czempionów i powiększania dystansu liderów – takich jak Konsalnet, Solid Security, giełdowy Impel, Securitas, Juwentus czy Ekotrade – od pozostałych średniaków i powiatowej drobnicy – mówi prezes PIO.

Trudny rynek, na którym firmy mają kłopot z osiągnięciem biznesowych celów, sprzyja konsolidacji. Dla przejmujących to sposób na szybszy wzrost, bo łatwiej im znaleźć firmy skłonne poddać się integracji.

Nieuchronna konsolidacja

To dlatego przetasowania obejmują stopniowo także branżowych liderów. O znaczącej fuzji myśli giełdowy Impel – na razie jednak prezes spółki Grzegorz Dzik unika podawania jakichkolwiek szczegółów. Konsalnet, największy gracz na krajowym rynku ochrony, przyspiesza przygotowania do zmiany właściciela.

Na pozycję lidera branży wraca uparty Solid. Dzięki przejęciom, m.in. części biznesu Konsalnetu, umacnia swą absolutną dominację w dziedzinie monitoringu. Ambitna spółka  City Security, która w ostatnich latach, stawiając na organiczny wzrost, konsekwentnie  przebijała się do czołówki, po zeszłorocznej fuzji z największą firmą czeską M2C zaczyna   wyznaczać nowe standardy w branży security w regionie.

Michał Kasprzyk, specjalista od fuzji i przejęć PIO, ocenia, że niezależnie od aktualnej koniunktury w branży konsolidacja polskiego sektora security wydaje się nieuchronna.  Standardy wyznacza Zachód, a to oznacza konieczność integracji i przezwyciężenia obecnego, ogromnego rozdrobnienia, gdy na krajowym rynku o zamówienia ostro i używając wszelkich możliwych metod rywalizuje ponad 2 tys. firm.