Trudności z fuzją Deutsche Banku

Wprawdzie giełdy z optymizmem zareagowały na potwierdzenie przez Deutsche Bank i Commerzbank, że prowadzą rozmowy w sprawie fuzji, to jednocześnie pojawiły się obawy o przyszłość, głównie pod względem stabilności finansowej – uważają eksperci Standard & Poor's.

Duży i problematyczny

Połączenie, szczególnie w krótkim terminie, pchnęłoby obie grupy w nową wielką restrukturyzację, której sukces zdaniem wielu ekspertów jest wątpliwy biorąc pod uwagę osiągnięcia obu banków pod względem fuzji. Deutsche Bank wciąż ma trudności by wykrzesać zyski z działalności detalicznej przejętego w 2010 r. kosztem 6,5 mld euro Postbanku. Z kolei wchłonięcie przez Commerzbank za 9 mld euro Dresdner Banku pogłębiło jego straty tuż przed bail-outem przeprowadzonym w 2009 r. przez rząd Niemiec.

Fuzja o tak dużej skali byłaby ogromnym przedsięwzięciem. Jeśli do niej dojdzie, to zdaniem S&P banki mogą opóźnić połączenie operacyjne aż zostanie skutecznie zrestrukturyzowana działalność detaliczna (łącznie z Postbankiem) Deutsche Banku. To z kolei oznacza, że opóźniłyby się synergie – głównie kosztowe – dla których fuzja ma być przeprowadzona.

Zdaniem S&P ryzyka systemowe, płynące z ewentualnej fuzji, są znacznie większe niż jakiekolwiek potencjalne sprawy związane z kwestiami antymonopolowymi. - Biorąc pod uwagę, że obie bankowe grupy są do pewnego stopnia komplementarne względem siebie w wielu obszarach biznesowych i wciąż miałyby po fuzji silną konkurencję, zgoda urzędu mogłaby zostać wydana – mówił Achim Wambach, szef niemieckiej komisji antymonopolowej, która doradza niemieckiemu rządowi. Jednak ryzyka dla całego systemu finansowego mogą być znaczące, ponieważ restrukturyzacja dużych banków jest trudna i nie można wykluczyć, że pomoc państwa byłaby konieczna (wprowadzone po kryzysie regulacje europejskie w zakresie uporządkowanej restrukturyzacji banków mają na celu obciążenie kosztami tej operacji właścicieli i wierzycieli banków, a nie klientów i podatników).

Fuzja tych dwóch instytucji stworzyłaby czwartego co do wielkości pożyczkodawcę w Europie o aktywach rzędu 1,81 bln euro. Tak duża skala i niska rentowność nowego podmiotu – w przeciwieństwie do osiągających dobre wyniki największych graczy jak np. HSBC, BNP Paribas i Credit Agricole – powodowałaby, że ryzyko by wzrosło. Znów mogłoby wrócić hasło „too big to fail" (zbyt duży, by upaść).

S&P uważa, że mniejszościowy udział niemieckiego państwa w nowym podmiocie (teraz rząd ma 15 proc. w Commerzbanku) może zwiększyć zaufanie inwestorów, ale rządowe wsparcie wypłacalności banków komercyjnych w Niemczech jest „niepewne".

Trudno będzie o dużą poprawę rentowności...

Związki zawodowe szacują, że w krótkim terminie cięcia etatów mogą sięgnąć 10 tys., a w długim 30 tys. (jedna piąta połączonych banków). Bez względu na ostateczną wartość konieczna będzie zgoda związków zawodowych. Rząd miał według informacji Bloomberga dać zielone światło na tak duże cięcie zatrudnienia w wyniku fuzji. – Pomimo obaw o przyszłość, fakt że niemiecki rząd nie sprzeciwia się restrukturyzacji zwiększa prawdopodobieństwo fuzji do najwyższego poziomu – uważa Tom Kinmonth, strateg w ABN AMRO.

Jednak stworzenie zdrowego i zyskownego banku z dwóch „chorych" i borykających się z rentownością będzie „monumentalnym zadaniem" – uważa Kinmonth. Wcześniej inni eksperci wskazywali, że sama fuzja nie będzie lekarstwem na niskie stopy procentowe w strefie euro. ROE, czyli zwrot z kapitału, wyniósł w Deutsche Banku 0,5 proc. w 2018 r. a w Commerzbanku znacznie więcej, bo 3,4 proc. Dla porównania w Polsce najlepsze banki osiągają 12-proc. ROE, a średnia w sektorze wyniosła w ubiegłym roku 8 proc.

Poza tym fuzja to ogromne przedsięwzięcie operacyjne, które pochłania zaangażowanie pracowników od codziennego biznesu. Zdaniem DBRS będzie to „ogromne zakłócenie" dla menedżerów, którzy powinni skupiać się na rentowności. Fitch Ratings, S&P i DBRS ostrzegły o możliwej obniżce ratingów lub ich perspektyw w przypadku trudności z wykonaniem fuzji.

...ale brak lepszych alternatyw

Jednak fuzja z Commerzbankiem, jeśli „zostanie dobrze przeprowadzona" jest lepszą opcją dla Deutsche Banku niż kontynuacja samodzielnej restrukturyzacji lub łączenie z innym, ale już zagranicznym bankiem – uważają eksperci europejskiej agencji Scope Ratings.

Wielu komentatorów i inwestorów sceptycznie podchodzi do transakcji. – Zastanawiam się jakie inne rozwiązanie zaproponują w zamian, skoro słusznie nie popierają podtrzymywania status quo – dodaje Sam Theodore, szef działu instytucji finansowych w Scope Ratings. Instytucja twierdzi, że biorąc pod uwagę, że modele biznesowe tych dwóch niemieckich gigantów dobrze do siebie pasują, połączenie nie byłoby zwykłą rozgrywką o redukcję kosztów, ale stworzyłoby „narodowego czempiona" z silną pozycją w finansowaniu małych firm i mniejszą zależnością od wyniku handlowego na światowych rynkach. Perspektywy Deutsche Banku na poprawę zyskowności, a na to najbardziej liczą inwestorzy, są słabe jeśli bank zdecyduje się działać samodzielnie – uważa Scope Ratings.