Praczłowiek z DNA

Pierwszy pełny portret genetyczny wymarłego gatunku ludzi przedstawili naukowcy z Lipska

Publikacja: 08.02.2012 23:29

Pierwsza rekonstrukcja wyglądu neandertalczyka. Fot. Hermann Schaaffhausen

Pierwsza rekonstrukcja wyglądu neandertalczyka. Fot. Hermann Schaaffhausen

Foto: Wikimedia Commons

– Uzyskany przez nas genom jest bardzo wysokiej jakości – powiedział dr Matthias Meyer z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej Maksa Plancka w Lipsku, który udoskonalił technikę badań genetycznych. – Zajmowaliśmy się wszystkimi sekwencjami DNA „Człowieka z Jaskini Denisowa" tak wiele razy, że ma mniej błędów niż większość przeprowadzonych dotąd badań genetycznych współczesnych ludzi.

Dane z Internetu

Metoda opracowana przez dr. Meyera może posłużyć do odtwarzania wymarłych gatunków, np. mamuta. Pełny portret genetyczny pozwala znaleźć nawet minimalne różnice między kopiami genów odziedziczonych po matce i ojcu.

Wędrówki krewnych człowieka - w formacie p

– Mamy nadzieję, że biolodzy skorzystają z naszej pracy i odkryją zmiany genetyczne ważne dla rozwoju współczesnego człowieka, jego kultury i techniki – powiedział dr Svante Pääbo, kierownik zespołu badaczy. – Odkryją, co pozwoliło współczesnym ludziom około 100 tys. lat temu opuścić Afrykę i szybko rozprzestrzenić się na całym świecie.

Zespół zaplanował przedstawić opis genomu w jednym z magazynów naukowych w tym roku.

– Chcemy jednak, aby był łatwo dostępny dla wszystkich już teraz – dodał dr Pääbo. – Wierzymy, że będzie przydatny.

Dlatego całą sekwencję genomu „Człowieka z Jaskini Denisowa" badacze z Lipska udostępnili w Internecie. Ludzie ci żyli 48 – 30 tys. lat temu w górach Ałtaju na Syberii. Dowodem na ich istnienie jest zaledwie jedna niewielka kość palca i ząb trzonowy. Dotychczas nie znaleziono szkieletu ani nawet najdrobniejszej części czaszki. Naukowcy nie wiedzą, jak wczesny krewniak człowieka wyglądał, znają za to jego genetyczny profil.

Kość palca została odkryta przez profesorów Anatolija Derewianko i Michaiła Szunkowa z Rosyjskiej Akademii Nauk w 2008 roku. Na paliczek dalszy badacze natknęli się podczas wykopalisk w Jaskini Denisowa – unikalnym stanowisku archeologicznym w południowej Syberii.

Kość palca znaleziono w warstwie z okresu pomiędzy 30 a 50 tys. lat temu. Jak ustalili badacze, należała do dziecka płci żeńskiej w wieku od siedmiu do dziewięciu lat. Naukowcy natknęli się jeszcze na ząb innego, dorosłego, przedstawiciela tego gatunku praczłowieka. Najstarsze warstwy Jaskini Denisowa wskazujące na osadnictwo ludzi datowane są na 280 tys. lat.

Najbliżsi krewniacy

Technika umożliwiła odtworzenie sekwencji w genomie „Człowieka z Jaskini Denisowa" ponad 30 razy. A do próbek mogli użyć mniej niż 10 miligramów kości palca. W poprzedniej wersji badań każda sekwencja w genomie została ustalona tylko dwa razy.

W 2010 roku Svante Pääbo i Johannes Krause przedstawili wstępną wersję genomu nieznanej wcześniej grupy wymarłych ludzi, którzy zostali nazwani ludźmi z Jaskini Denisowa. Razem z neandertalczykami są najbliższymi wymarłymi krewnymi obecnie żyjących ludzi.

Naukowcy wykorzystali metody użyte wcześniej do badania materiału genetycznego neandertalczyka znajdującego się nie w jądrach komórkowych, ale strukturach komórki zwanych mitochondriami. To tzw. mitochondrialne DNA porównano z takim samym pobranym od ludzi, neandertalczyków oraz małp bonobo i szympansów. Genom człowieka z jaskini różnił się od każdej z próbek („Rz" 25 marca 2010 r.).

Poziom dokładności, jaki badacze uzyskali wtedy, wystarczał do określenia zależności między człowiekiem z jaskini, neandertalczykiem i człowiekiem współczesnym. Uniemożliwiał jednak dokładne badanie ewolucji poszczególnych części genomu.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora k.urbanski@rp.pl

– Uzyskany przez nas genom jest bardzo wysokiej jakości – powiedział dr Matthias Meyer z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej Maksa Plancka w Lipsku, który udoskonalił technikę badań genetycznych. – Zajmowaliśmy się wszystkimi sekwencjami DNA „Człowieka z Jaskini Denisowa" tak wiele razy, że ma mniej błędów niż większość przeprowadzonych dotąd badań genetycznych współczesnych ludzi.

Dane z Internetu

Pozostało 89% artykułu
Archeologia
Wiemy kiedy Homo sapiens krzyżował się z neandertalczykami. To mniej odlegał przeszłość, niż nam się wydawało
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Archeologia
Piwo sprzed 10 tys. lat? Nietypowe odkrycie archeologów dotyczące starożytnych Chin
Archeologia
Nowe odkrycie dotyczące prehistorycznej diety. Archeolodzy uzyskali przełomowy dowód
Archeologia
Polscy archeolodzy zbadają królewski grobowiec w Egipcie. Potrzebują pieniędzy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Archeologia
Niezwykłe odkrycie archeologów. Naukowcy odnaleźli zaginione miasto Majów