– Konieczność przeprowadzenia procesu od nowa i przekazanie w tym celu sprawy sądowi pierwszej instancji zachodzi wtedy, gdy naruszył on przepisy prawa procesowego. A to skutkowało nierzetelnością postępowania, uzasadniającą potrzebę powtórzenia wszystkich czynności procesowych składających się na przewód sądowy w sądzie pierwszej instancji.
Czytaj też: Reforma procesy cywilnego - cele
Taką uchwałę podjął w środę Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów.
Pytanie prawne zadał pierwszy prezes SN. Chodziło o odpowiedź na trzy pytania. Po pierwsze, jak należy rozumieć przesłankę konieczności przeprowadzenia na nowo przewodu w całości jako warunku uchylenia wyroku i przekazania sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.
Po drugie, czy oznacza ona konieczność powtórnego przeprowadzenia wszystkich dowodów, czy tylko najważniejszych, rozstrzygających o odpowiedzialności karnej.
I po trzecie, czy potrzeba dokonania ponownej oceny wszystkich dowodów, choćby bez ich ponownego przeprowadzania, uzasadnia przyjęcie tej przesłanki.
Sąd Najwyższy podkreślił, że w art. 437 § 2 kodeksu postępowania karnego jest mowa nie tyle o „powtórzeniu dowodów", ile o powtórzeniu „przewodu". Z tego powodu konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości może być konsekwencją wadliwości samego przebiegu przewodu sądowego przeprowadzonego przez sąd pierwszej instancji ze względu na naruszenie przez ten sąd określonych przepisów procesowych. Sformułowanie „w całości" oznacza, że chodzi o potrzebę ponownego przeprowadzenia czynności w przewodzie sądowym z różnych przyczyn – zarówno dowodowych, jak i pozadowodowych. SN wskazał, że omawiany powód wydania wyroku kasatoryjnego ma charakter procesowy i powinien być stwierdzony na podstawie przeprowadzonych dowodów ścisłych (można ustalić jego zaistnienie choćby po lekturze protokołu rozprawy przed sądem meriti). Może jednak zaistnieć potrzeba weryfikacji jego zaistnienia za pomocą dowodów przeprowadzonych w sądzie drugiej instancji, niekoniecznie dowodów ścisłych (np. tzw. dowodów swobodnych).
Sygn akt: I KZP 3/19
