Na wniosek wójta została zwołana nadzwyczajna sesja rady gminy. Czy wprowadzenie zmian w porządku obrad takiej sesji musi być ograniczone do nadzwyczajnych, pilnych przypadków?

Nie.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) rada gminy obraduje na sesjach zwoływanych przez przewodniczącego w miarę potrzeby, nie rzadziej niż raz na kwartał. Do zawiadomienia o zwołaniu sesji dołącza się porządek obrad wraz z projektami uchwał. W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 6 listopada 2007 r. (III SA/Kr 783/07, LEX nr 340503) zwrócono uwagę, że obowiązek dostarczenia projektu uchwały przed sesją nie tylko zapewnia wszystkim radnym możliwość merytorycznego przygotowania się do zajęcia stanowiska w sprawie, ale także chroni mniejszość radnych, którzy – powiadomieni o treści projektu – mogą podjąć starania o uzyskanie poparcia dodatkowej liczby radnych.

Czytaj także: Jak zwołać sesję rady gminy

Rada gminy może wprowadzić zmiany w porządku obrad bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady (art. 20 ust. 1a u.s.g.). Zgodnie z uchwałą Trybunału Konstytucyjnego z 20 września 1995 r. (W 18/94, Dz.U z 1995 r. nr 114, poz. 556) bezwzględna większość głosów ustawowego składu rady oznacza liczbę całkowitą głosów oddanych za wnioskiem przewyższającą połowę ustawowego składu, a zarazem tej połowie najbliższą. U.s.g. nie określa, w którym momencie posiedzenia rada ma prawo zmienić porządek obrad.

Może to więc nastąpić nie tylko na początku sesji, ale także w trakcie jej trwania. Istotą zmiany porządku obrad jest to, że projekty uchwał nie muszą być doręczane z porządkiem obrad rady. Właśnie z tego powodu, że radni nie mają możliwości zapoznania się z projektem uchwały ustawodawca wprowadził wymóg uzyskania kwalifikowanej większości, aby można było przegłosować tę uchwałę na danej sesji (por. np. wyrok WSA w Kielcach z 10 maja 2017 r., II SA/Ke 187/17, LEX nr 2297669). Do zmiany porządku obrad nie jest wymagane wystąpienie tzw. uzasadnionego przypadku (por. np. rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody dolnośląskiego z 29 czerwca 2012 r., NK-N13.4131.451.2012.JT1, Dz.Urz. woj. dolno. z 2012 r. poz. 2344).

W uzupełnieniu tych regulacji, w art. 20 ust. 3 u.s.g. przyjęto, że – na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta) lub co najmniej 1/4 ustawowego składu rady gminy – przewodniczący ma obowiązek zwołać sesję na dzień przypadający w ciągu 7 dni od dnia złożenia wniosku. Wniosek o zwołanie takiej nadzwyczajnej sesji powinien zawierać porządek obrad wraz z projektami uchwał. Rada gminy może jednak zmienić porządek obrad bezwzględną większością głosów swego ustawowego składu, przy czym w przypadku sesji zwołanej w tym trybie dodatkowo wymagana jest zgoda wnioskodawcy. U.s.g. nie przewiduje w tym zakresie żadnych dalszych ograniczeń i nie można ich wprowadzić w statucie gminy.

Przegłosowanie uchwały, która ani nie została przekazana radnym w trybie przewidzianym u.s.g., ani nie została prawidłowo wprowadzona do porządku obrad, powoduje, że taka uchwała jest dotknięta wadą prawną, skutkującą stwierdzeniem jej nieważności (por. np. wyrok WSA w Gliwicach z 30 stycznia 2007 r., sygn. IV SA/Gl 838/06, LEX nr 661871).

Autorka jest radcą prawnym

Podstawa prawna: art. 20 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2019 r. poz. 506 ze zm.)