Rozporządzenie Rady Ministrów nie mogło automatycznie obniżyć pensji włodarzom miast. Potrzebna była do tego uchwała radnych. Takie jest sedno wyroku Sądu Rejonowego w Grudziądzu (sygn. akt IV P 302/18).
Czytaj też:
Były prezydent Grudziądza od grudnia 2014 r. otrzymywał 12360 zł pensji. Od lipca 2018 roku zaczęły jednak obowiązywać nowe przepisy rozporządzenia Rady Ministrów, obniżające dolne i górne limity wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych o 20 proc. Choć rada miasta nie podjęła uchwały obniżającej wynagrodzenie prezydenta, na jego konto wpłynęła nowa, niższa kwota. Złożył więc pozew przeciwko urzędowi miasta. Podkreślił, że z żadnego przepisu nie wynika konieczność podjęcia działania w sprawie obniżenia wynagrodzenia – ustawa ani rozporządzenie nie zobowiązuje rad do wprowadzenia obniżki pensji wójta, burmistrza czy też prezydenta miasta. Rozporządzenie Rady Ministrów z 15 maja 2018 roku w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych stanowi więc jedynie wytyczną. Nie można przyjąć, że jego treść ma bezpośrednie zastosowanie do poszczególnych stosunków pracy. Zmiana wysokości wynagrodzenia nie następuje automatycznie.
Sąd przyznał skarżącemu rację. Pracodawcą prezydenta jest urząd miasta. Zgodnie z prawem czynności z zakresu prawa pracy wykonuje przewodniczący rady miasta, a wynagrodzenie prezydenta ustala rada miasta, w drodze uchwały. Przy ustalaniu tego wynagrodzenia rada związana jest przepisami rozporządzenia wydanego na podstawie art. 37 ust. 1 pkt 4 ustawy o pracownikach samorządowych.
Od 1 lipca 2018 roku zaczęło obowiązywać nowe rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Ustalono w nim kwoty wynagrodzenia zasadniczego oraz kwoty maksymalnego poziomu dodatku funkcyjnego na poszczególnych stanowiskach dla pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie wyboru, a więc również dla prezydentów miast. Zgodnie z rozporządzeniem - wynagrodzenie zasadnicze prezydenta Grudziądza powinno wynosić od 3800 zł do 5000 zł, a dodatek funkcyjny maksymalnie miał wynosić 2100 zł.
Zdaniem sądu nie można jednak przyjąć, iż rozporządzenie miało bezpośrednie zastosowanie do poszczególnych stosunków pracy, a tym samym bez działania rady miejskiej nastąpiła automatyczna zmiana wynagrodzenia prezydenta Grudziądza. Żaden przepis rozporządzenia nie przesądzał o uchyleniu dotychczasowej uchwały. Niepodjęcie nowej uchwały przez radę miejską, obniżającej pensję prezydentowi, było nieprawidłowe. Jednak rada może ponieść za to jedynie odpowiedzialność polityczną. Z całą pewnością niepodjęcie tej uchwały nie mogło mieć jednak wpływu na sytuację powoda. Pracodawca powinien więc wypłacać wynagrodzenie we wcześniejszej wysokości.
Anna Gad radca prawny, Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna Sp.K. w Poznaniu
W przywołanym wyroku sąd rejonowy potwierdził, że z dniem 1 lipca 2018 r., nie dokonała się automatyczna zmiana wynagrodzeń pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie wyboru, w związku z rozporządzeniem Rady Ministrów z 15 maja 2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (DzU z 2018 r. poz. 936) dalej jako: „rozporządzenie płacowe". Przepisy tego rozporządzenia nie zawierają bowiem przepisów przejściowych ani nie określają wpływu rozporządzenia na stosunki pracy trwające w dacie jego wejścia w życie. W ocenie sądu przedmiotowe rozporządzenie określa jedynie warunki, które muszą być zastosowane przez poszczególnych pracodawców, a więc tak jak w niniejszej sprawie przez radę miejską, która ustala wynagrodzenie prezydenta. To rada miejska jest adresatem tego rozporządzenia i zobowiązana jest stosować się do jego treści.
Z uwagi na to, że rozporządzenie płacowe ustala niższe wynagrodzenie zasadnicze dla niektórych grup pracowników samorządowych, a więc jest to zmiana na niekorzyść pracownika, wymagane jest podjęcie stosownych czynności na gruncie prawa pracy. Skoro do rady miasta należy ustalanie wysokości wynagrodzenia prezydenta miasta, to do niej należy również jego zmiana. Sąd Rejonowy w Grudziądzu jednoznacznie wskazał, że dla obniżenia wynagrodzenia prezydenta miasta zgodnie ze zmienionymi przepisami rozporządzenia płacowego, wymagane było podjęcie stosownej uchwały przez radę miejską. Dodatkowo podkreślić należy, że z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, iż rada może obniżyć wynagrodzenie włodarza wyłącznie z zachowaniem okresu równego okresowi wypowiedzenia (tak: wyrok SN z 9 października 2006 r. sygn. akt II PK 27/06).
Niepodjęcie przez radę miasta uchwały obniżającej wynagrodzenie prezydenta zgodnie z rozporządzeniem płacowym powoduje, że postanowienia aktu kreującego stosunek pracy w tym zakresie, pozostają ważne, a pracownik może domagać się zasądzenia wynagrodzenia w dotychczasowej wysokości. Właśnie takie orzeczenie zapadło w analizowanej sprawie.
