Konserwacja arcydzieła Rembrandta na oczach świata

Rijksmuseum w Amsterdamie rozpoczęło w poniedziałek konserwację „Nocnej straży” Rembrandta.

Publikacja: 09.07.2019 12:53

Foto: AFP

Relacje z prac muzeum transmituje na swojej stronie internetowej. Zwiedzający mogą także obserwować ich postęp bezpośrednio, bo zespół ekspertów prowadzi je w specjalnie skonstruowanej szklanej komorze o powierzchni 7 m kw., wzniesionej w Galerii Honorowej, gdzie obraz eksponowany jest na stałe. 

Gigantyczne płótno (o rozmiarach 3,63mx4,37m i wadze 337 kg) to nie tylko najokazalsze, ale i jedno z najwspanialszych dzieł Rembrandta, podziwiane za dynamikę kompozycji i efekty świetlne. Każdego roku ogląda je w Rijksmuseum ponad dwa miliony zwiedzających. Ostatni raz renowację obraz przeszedł w 1975 roku po ataku nożownika.

Czytaj także: Rembrandt buntownik

 

Przedstawia  strażników obywatelskich kompanii strzeleckiej w Amsterdamie, przygotowującej się do wymarszu pod dowództwem kapitana Fransa Bannincka Cocqa i porucznika Willema van Ruytenburcha. Późniejszy tytuł „Nocna straż” jest mylący (przypisano go, gdy obraz był już pociemniały i błędnie oceniono, że przedstawia nocną scenę). Bardziej adekwatny byłby po prostu „Wymarsz strzelców”.

Obraz powstał prawdopodobnie na zlecenie kapitana Cocqa, przywódca amsterdamskiej milicji cywilnej chroniącej miasto. Rembrandt ukończył go w 1642 roku, malując zamiast statycznego grupowego portretu, pełną życia zbiorową scenę. 

Konserwatorsko-badawcza operacja „Nocna straż” to spektakularne wydarzenie z bardzo szeroko zakrojonym programem badawczym i zastosowaniem najnowszych technik. Badania pozwolą ocenić aktualny stan obrazu i zmiany, które odcisnął na nim czas w ciągu czterech stuleci. Poznać dokładnie materiały i technikę Rembrandta, skutki starzenia się  obrazu, jak wpływ wcześniejszych interwencji konserwatorskich.

Naukowcy wykorzystają fotografię o wysokiej rozdzielczości, wykonując 12,5 tys. zdjęć o rozdzielczości od 180 do 5 mikrometrów. Nigdy wcześniej tak duży obraz nie był fotografowany w tak wysokiej rozdzielczości. Dzięki temu będzie można zobaczyć wszystkie szczegóły, np. cząsteczki pigmentu, które normalnie byłyby niewidoczne gołym okiem.

Eksperci przeprowadzą też zaawansowane skanowanie dzieła: makro-rentgenowskie skanowanie fluorescencyjne (makro-XRF) i w podczerwieni (RIS), aby dokładnie określić stan obrazu. Pomogą one przeanalizować rozkład pierwiastków chemicznych w składzie farb  i określić, jakich pigmentów użył artysta. A także poznać proces tworzenia dzieła, ujawniając  zmiany kompozycyjne.

Zespół badawczy pracujący nad „Nocną strażą” składa się z ponad 20 naukowców, konserwatorów, kuratorów i fotografów Rijksmuseum, współpracujących z muzeami i uniwersytetami w Holandii i za granicą. Głównym partnerem operacji „Nocna straż” jest AkzoNobel, firma wyspecjalizowana w produkcji farb, działającą w kilkudziesięciu krajach.

Prace restauracyjne trwać będą blisko rok, ich koszt ma wynieść około 3 mln euro. Konserwację wpisano w obchody Roku Rembrandta 2019 z okazji 350 rocznicy śmierci artysty.

Relacje z prac muzeum transmituje na swojej stronie internetowej. Zwiedzający mogą także obserwować ich postęp bezpośrednio, bo zespół ekspertów prowadzi je w specjalnie skonstruowanej szklanej komorze o powierzchni 7 m kw., wzniesionej w Galerii Honorowej, gdzie obraz eksponowany jest na stałe. 

Gigantyczne płótno (o rozmiarach 3,63mx4,37m i wadze 337 kg) to nie tylko najokazalsze, ale i jedno z najwspanialszych dzieł Rembrandta, podziwiane za dynamikę kompozycji i efekty świetlne. Każdego roku ogląda je w Rijksmuseum ponad dwa miliony zwiedzających. Ostatni raz renowację obraz przeszedł w 1975 roku po ataku nożownika.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl
Rzeźba
Trzy skradzione XVI-wieczne alabastrowe rzeźby powróciły do kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu
Rzeźba
Nagroda Europa Nostra 2023 za konserwację Ołtarza Wita Stwosza
Rzeźba
Tony Cragg, światowy wizjoner rzeźby, na dwóch wystawach w Polsce