Polskie dzieci i młodzież mają mieć pełne prawa w postępowaniu w sprawach nieletnich. A sam proces wychowawczy ma być bardziej skuteczny. Tak chce Ministerstwo Sprawiedliwości i przygotowuje projekt nowej ustawy o nieletnich. Założenia wpisano już do wykazu prac legislacyjnych rządu. Sam projekt ma być gotowy do lipca.
Co proponuje MS?
Po pierwsze, nowe przepisy mają zabezpieczyć i chronić nieletnich w taki sposób, aby zagwarantować im poszanowanie ich praw, wolności i godności, nawet jeżeli popełnią przestępstwo albo wykroczenia lub są zdemoralizowani. I tak, nieletni dostanie prawo do obrony już od chwili podjęcia pierwszej czynności z jego udziałem. Pojawi się więcej przesłanek wyznaczenia mu obrońcy z urzędu (będzie musiał mieć obrońcę także w każdym przypadku zastosowania wobec niego środka tymczasowego związanego ze zmianą miejsca pobytu, np. umieszczenia w młodzieżowym ośrodku wychowawczym lub zakładzie leczniczym). W projekcie będzie też wprost zapisane, że nieletniemu przysługuje prawo do złożenia zażalenia na zatrzymanie, przeprowadzenie kontroli osobistej czy użycie środków przymusu bezpośredniego.
Po drugie, pojawi się możliwość pobytu nieletnich matek z małoletnimi dziećmi w ośrodkach wychowawczych (zakładach poprawczych i schroniskach). Dziś nieletnia mama, która urodziła dziecko w trakcie wykonywania środka wychowawczego, nie ma szansy z nim przebywać.
Pojawi się ponadto nowy środek wychowawczy: umieszczenie nieletniego w ośrodku wychowawczo-adaptacyjnym. Będzie on usytuowany pomiędzy młodzieżowymi ośrodkami wychowawczymi a zakładami poprawczymi. Co do zasady środek ten będzie stosowany wobec nieletniego, który popełnił przestępstwo. Dolna granica wieku odpowiedzialności nieletnich w sprawach o demoralizację wyniesie dziesięć lat. Odpowiedzialność za czyny karalne będą ponosić nieletni, którzy w chwili popełnienia czynu ukończyli 13 lat, a nie ukończyli lat 17.
Etap legislacyjny: uzgodnienia wewnątrzresortowe
