Komitet Noblowski skomentował nagrodę, pisząc: „Baterie litowo-jonowe zrewolucjonizowały nasze życie i są używane we wszystkim, od telefonów komórkowych po laptopy i pojazdy elektryczne. Dzięki swojej pracy tegoroczni laureaci Nagrody Chemii położyli podwaliny pod bezprzewodowe, wolne od paliw kopalnych społeczeństwo".
M. Stanley Whittingham jest kluczową postacią w historii rozwoju baterii litowych. Stworzył w latach 70. pierwszy działający akumulator litowy, który został oparty na katodzie z siarczku tytanu(IV) (TiS2) i anodzie litowo-aluminiowej. Ten akumulator nie był praktycznie użyteczny z powodu decyzji o wyborze siarczku tytanu. Był on bardzo drogi i trzeba go było syntetyzować w warunkach całkowicie odizolowanych od powietrza i wilgoci, ponieważ w innym przypadku zaczyna śmierdzieć (dosłownie), wydzielając siarkowodór w wyniku reakcji z wodą. Drugim problematycznym elementem baterii był czysty lit, który uruchomił wiele alarmów przeciwpożarowych. W normalnych warunkach trzeba go przechowywać w oleju, aby uniknąć kontaktu z powietrzem i zapłonu. Jednak jego wysoka zdolność do wchodzenia w reakcję chemiczną jest również jego siłą. Pozwoliła na uwolnienie elektronu, który spowodował, że bateria zaczęła działać.
W 1980 roku John Goodenough podwoił potencjał tych baterii, tworząc odpowiednie warunki dla znacznie bardziej wydajnego i użytecznego urządzenia. Stworzył tańszą, trwalszą baterię i bezpieczniejszą baterię, która pozwalała też uzyskać wyższe napięcie. John B. Goodenough był wymieniany jako kandydat do Nobla od wielu lat. Królewska Szwedzka Akademia Nauk poinformowała oficjalnie, że w wieku 97 lat jest najstarszą osobą wyróżnioną nagrodą.
Wynalazek, który zmienił świat
W 1985 roku Akirze Yoshino udało się wyeliminować czysty lit z baterii i oprzeć ją całkowicie na jonach litu. Problem reaktywności i palności został usunięty. To sprawiło, że bateria sprawdziła się w praktyce. Dzięki niej możemy korzystać z naszych elektronicznych urządzeń wszędzie. Baterie litowo-jonowe przyniosły ludzkości ogromne praktyczne korzyści, ponieważ umożliwiły rozwój laptopów, telefonów komórkowych, pojazdów elektrycznych oraz magazynowanie energii wytwarzanej przez energię słoneczną i wiatrową.
Wybór litu, miękkiego srebrnobiałego metalu z grupy litowców (metale alkaliczne), do stworzenia baterii Whittinghama był kluczowy. W warunkach standardowych jest on najlżejszym metalem i pierwiastkiem o najniższej gęstości w fazie stałej. W baterii elektrony powinny przepływać z elektrody ujemnej – anody – do elektrody dodatniej – katody. Katoda powinna być wykonana z materiału, który łatwo uwalnia elektrony, a lit robi to z dużą łatwością. Niestety, podczas wielokrotnego ładowania i rozładowywania z katody wyrastały długie wąsy metalu, które powodowały zwarcia baterii i jej wybuch. Straż pożarna musiała na tym etapie ugasić wiele pożarów.
