Takie wnioski płyną z najnowszego raportu Gumtree.pl „Jak Polacy kupują mieszkania? Oczekiwania, motywacje, obawy". Raport powstał na podstawie wyników badania agencji SW Research na zlecenie portalu Gumtree.pl. Badanie przeprowadzono w czerwcu 2019 roku metodą CAWI (ankiety online) na grupie 1 tys. osób w wieku 18+, które w ciągu ostatnich trzech lat stały się właścicielami mieszkania. Dla 72 proc. respondentów mieszkanie nabyte w ciągu ostatnich trzech lat było pierwszą nieruchomością na własność. Osoby, które posiadały w przeszłości inne mieszkanie (28 proc.), przed zakupem nowego lokum najczęściej sprzedawały poprzednie. Tak postąpiło 46 proc. badanych, 23 proc. zachowało wcześniejsze mieszkanie i wynajęło, a 13 proc. przekazało w ramach darowizny osobie z rodziny. - Oferty nieruchomości to jedna z dwóch najważniejszych i najpopularniejszych kategorii dla nas i naszych użytkowników, dlatego postanowiliśmy bliżej przyjrzeć się temu, jak Polacy kupują mieszkania - wyjaśnia Katarzyna Merska, koordynator ds. komunikacji w Gumtree.pl.

Zmiana adresu i inwestycje

Klientów pytano m.in. o powody zakupu mieszkania. I tak 23 proc. ankietowanych wskazuje na chęć polepszenia standardu mieszkania. 25 proc. badanych mówi o potrzebie wyprowadzenia się od rodziny, 43 proc. - o chęci posiadania mieszkania na własność, 32 proc. - o założeniu rodziny. 18 proc. chce zmienić mieszkanie na większe, 23 proc. chce zmienić adres. 13 proc. kupuje nieruchomości w celach inwestycyjnych. - Waga powodów, które skłaniają do zakupu nieruchomości, różni się w zależności od grup wiekowych - komentują autorzy raportu Gumtree.pl. - Młode osoby poniżej 24 roku życia częściej niż inni zwracają uwagę na lokalizację mieszkania. Ponad 35 proc. z nich wskazało zmianę adresu jako jeden z głównych powodów zakupu mieszkania. Dla osób 34 roku życia. bardzo ważna jest również potrzeba posiadania mieszkania na własność. Zwraca na nią uwagę połowa osób w wieku między 25 a 34 rokiem życia oraz 46 proc. młodszych respondentów - zdecydowanie więcej niż wśród starszych ankietowanych. Również osoby mające 25 - 34 lat częściej uzasadniają zakup mieszkania założeniem rodziny. Jednocześnie rzadziej niż inne grupy wiekowe decydują się na tak poważny zakup w celach inwestycyjnych.

Z badania Gumtree.pl wynika, że część osób ma możliwość, aby stać się posiadaczami mieszkania, nie kupując go. 16 proc. badanych osób zadeklarowało, że nieruchomość, której są właścicielami lub współwłaścicielami, została kupiona przez inna osobę - np. rodziców czy partnera. Pozostałe 84 proc. ankietowanych kupiło mieszkanie osobiście. - Najwyższy odsetek osób, które w ciągu ostatnich trzech lat stały się posiadaczami mieszkania kupionego przez inną osobę jest w najmłodszej grupie wiekowej (18-24 lata) - podają autorzy raportu. - To prawie 30 proc. Wydaje się to zrozumiałe, biorąc pod uwagę fakt, że młode osoby mają przeciętnie niższą zdolność kredytową, rzadziej posiadają też oszczędności pozwalające na chociażby częściowe sfinansowanie zakupu mieszkania. Taki zakup sfinalizowany czy nawet tylko zainicjowany (np. w postaci wpłaty wkładu własnego i uzyskania kredytu hipotecznego) przez inną osobę, przy późniejszym wspólnym spłacaniu kredytu, wydaje się być stosunkowo częstym rozwiązaniem. Wśród ankietowanych, którzy stali się współwłaścicielami lub właścicielami mieszkania kupionego przez inną osobę, są zatem ci, którym mieszkanie mogli kupić rodzice bądź inni członkowie rodziny, jak również osoby, które weszły w związek małżeński z partnerem, który posiadał mieszkanie. Z badania wykluczyliśmy natomiast osoby, które otrzymały mieszkanie w spadku - zastrzegają analitycy.

W pozostałych grupach odsetek osób, które nie uczestniczyły bezpośrednio w zakupie mieszkania, ale są właścicielami przynajmniej jego części, zdecydowanie spada.

Kupujemy na kredyt

Gumtree.pl podaje, że w ciągu ostatnich trzech lat ponad 40 proc. Polaków kupiło mieszkanie na kredyt hipoteczny, a co drugi przy transakcji skorzystał z pomocy doradcy finansowego. Jak podaje Biuro Informacji Kredytowej, w w ubiegłym roku udzielono 277 tys. kredytów mieszkaniowych na rekordową sumę 56,2 mld zł. To, jak podkreślają analitycy Gumtree.pl, najwyższa kwota tego typu kredytów.

Badani przez portal klienci, którzy w ostatnich trzech latach kupili mieszkanie, najczęściej decydowali się na kredyt hipoteczny (40 proc.). - Wśród nich przeważały osoby (47 proc.) w wieku od 25 do 39 lat, mające już często ugruntowaną pozycję zawodową, ale mogące jeszcze wziąć kredyt nawet na 25 lub 30 lat - podają analitycy Gumtree.pl. - Nieco ponad jedna czwarta Polaków mogła sobie pozwolić na zakup lokum wyłącznie za gotówkę. tyle osób wybrało opcję „część za gotówkę, część na kredyt", charakteryzującą się wyższą wpłatą gotówkową niż w przypadku kredytu hipotecznego z wkładem własnym. Niewielka część nabywców mieszkań (6 proc.) zdecydowała się na finansowanie zakupu mało popularnym kredytem gotówkowym, wybieranym najchętniej przez osoby do 24 roku życia. Co trzeci Polak zadeklarował, że spłaca kredyt sam z własnych dochodów, a niemal 70 proc. osób dokonuje spłaty wspólnie z małżonkiem lub partnerem.

- Na wkład własny ponad połowa badanych odłożyła pieniądze samodzielnie, 31 proc. miała je od rodziny, a 32 proc. wzięło w tym celu dodatkowy kredyt - podają autorzy raportu Gumtree.pl. Badanie pokazuje też, na ile klienci korzystają ekspertów, takich jak doradcy finansowi i agenci nieruchomości. Z usług tych pierwszych postanowiło skorzystać 52 proc. respondentów. Częściej były to osoby, które zdecydowały się na zakup mieszkania z rynku pierwotnego niż wtórnego.

Wsparcie agenta wybrało 53 proc. ankietowanych. To również usługa, na którą decyduje się większość osób, kupujących nowe mieszkanie (56 proc.). Osoby, które wybierają mieszkanie z rynku wtórnego rzadziej korzystają z tego typu pomocy (49 proc.). Biura nieruchomości cieszą się największym zaufaniem w najmłodszej grupie badanych - osób poniżej 24 roku życia. s Na ten rodzaj wsparcia w podjęciu decyzji o zakupie lokum wskazało 61 proc. Polaków w tej grupie wiekowej.

- Polacy coraz częściej wyrażają chęć realizacji tego typu transakcji przy pomocy profesjonalistów: doradców finansowych czy biur nieruchomości. Takie wsparcie jest nieocenione nie tylko ze względu na wybór konkretnej oferty, ale przede wszystkim sprawdzenie jej pod względem prawnym i technicznym co pozwala na bezpiecznie przeprowadzenie transakcji - mówi cytowany w raporcie Tomasz Błeszyński, doradca rynku nieruchomości.

Remont na lata

Mieszkanie trzeba jeszcze wykończyć albo wyremontować. Stanowi to często kolejny duży koszt, z którym muszą sobie poradzić kupcy. Jak wskazują wyniki ankiet, w wielu przypadkach proces wykańczania mieszkania może się przeciągnąć na kilka miesięcy, a nawet lat. - Ponad 65 proc. badanych deklaruje, że o ewentualnym remoncie czy wykończeniu nieruchomości myśleli jeszcze przed jej zakupem, oszczędzając pieniądze specjalnie na ten cel - podają analitycy Gumtree.pl. - Mimo tego prawie 40 proc. osób musiało posiłkować się pieniędzmi z kredytu, a nieco ponad 20 proc. dostało wsparcie finansowe od rodziny. Jednocześnie tylko 44 proc. szczęśliwców może pochwalić się tym, że remont i dostosowywanie mieszkania do własnych potrzeb, zostały zakończone w okresie do sześciu miesięcy po zakupie nieruchomości. Nieco ponad 14 proc. borykało się z wykańczaniem lokalu ponad rok, ale mniej niż dwa lata.