Pracoholizm. Jak sobie z nim radzić?

Stres, brak snu, zachowania obsesyjne i problemy w relacjach to tylko niektóre zjawiska powiązane z uzależnieniem od pracy. W jaki sposób odróżnić pracoholizm od pasji i zdrowego zaangażowania? I jak sobie z tym poradzić?

Publikacja: 14.12.2019 20:23

Pracoholizm. Jak sobie z nim radzić?

Foto: Adobe Stock

Pracoholizm to rodzaj uzależnienia, którego identyfikacja nie zawsze jest prosta. Dotyczy to szczególnie entuzjastów pracy, którzy traktują aktywność zawodową jako pasję, jednak nie przekraczają często cienkiej granicy przymusu i obsesji pracy. W przypadku pracoholików obserwuje się nie tylko zaangażowanie w pracę, ale też brak równowagi między aktywnością zawodową a innymi aspektami życia (rodzina, odpoczynek, sen).

W definicji pracoholizmu mieści się zjawisko patologiczne, a więc o niepokojących motywacjach psychologicznych i negatywnych konsekwencjach. Charakterystycznymi objawami, które obserwuje się na wczesnym jego etapie, są: brak czasu wolnego spowodowany przynoszeniem pracy do domu, ciągłe myślenie o pracy i negatywne nastawienie do osób, które swój wolny czas spędzają inaczej.  Z czasem osoba uzależniona od pracy zaczyna odczuwać objawy fizyczne, które mogą wynikać z braku snu, przemęczenia i ciągłego stresu. To drażliwość, bóle głowy, złe samopoczucie, problemy z koncentracją. Takie objawy nie sprawiają, że pracoholik zwalnia tempo, ale przepracowuje się i nadmiernie obciąża organizm.

Jeśli pracoholik nie znajdzie sposobu na uporanie się z obsesyjną pracą lub nie uda się po pomoc do psychoterapeuty, może ucierpieć na tym nie tylko jego zdrowie psychiczne i fizyczne, ale też relacje małżeńskie i rodzinne.  W dalszej kolejności pracoholizm zwiększa ryzyko zawału, zaburzeń lękowych i depresyjnych.

Pracoholizm jest uzależnieniem i wymaga pomocy z zewnątrz. Wsparcie psychologiczne i leczenie psychoterapeutyczne pozwala na przepracowanie kłopotliwych kwestii. Rozpoznanie problemu i praca nad jego rozwiązaniem wymagają umiejętności zidentyfikowania związanych z pracą zachowań kompulsywnych. 

Psychoterapia pozwala na określenie przyczyn kompulsywnych zachowań ukierunkowanych na pracę. Uzależnienie od pracy może bowiem rozwijać się u osób o konkretnych cechach osobowości, doświadczeniach i sposobie myślenia. Podłożem problemu często są schematy myślowe związane z postrzeganiem siebie i innych, które prowadzą do powstawania konkretnych wzorców zachowań.

Osoba uzależniona od pracy może:

 - postrzegać swoją wartość jedynie w kontekście osiągnięć, pozycji społecznej, zarobków

- czuć się osamotniona, nie odnajdować się w grupie i wykorzystywać pracę jako sposób na unikanie sytuacji towarzyskich

- wykazywać postawę roszczeniową, mieć wysokie oczekiwania względem siebie i innych

- obawiać się opuszczenia i wchodzenia w relacje emocjonalne z innymi, dlatego lęk i dyskomfort tłumi pracą, czasem też alkoholem

- poszukiwać uznania i akceptacji poprzez pracę

- być perfekcjonistą, trzymać się sztywnych reguł i podporządkowywać im inne sfery życia.

Zidentyfikowanie schematów postrzegania rzeczywistości i sposobów reagowania to pierwsza część psychoterapii. Podczas spotkań specjalista zbiera wywiad, poznaje pacjenta i stwierdza, czy faktycznie problemem jest uzależnienie od pracy. Ustala też plan spotkań i cele terapii. Najważniejsze z nich to uniezależnienie się emocjonalnie pacjenta od pracy i zmodyfikowanie jego myślenia w taki sposób, by nie uzależniał poczucia własnej wartości od aktywności zawodowej. Ważne jest też rozwijanie umiejętności, które pozwolą mu na realizowanie się poza pracą.

Więcej: Onet

Pracoholizm to rodzaj uzależnienia, którego identyfikacja nie zawsze jest prosta. Dotyczy to szczególnie entuzjastów pracy, którzy traktują aktywność zawodową jako pasję, jednak nie przekraczają często cienkiej granicy przymusu i obsesji pracy. W przypadku pracoholików obserwuje się nie tylko zaangażowanie w pracę, ale też brak równowagi między aktywnością zawodową a innymi aspektami życia (rodzina, odpoczynek, sen).

W definicji pracoholizmu mieści się zjawisko patologiczne, a więc o niepokojących motywacjach psychologicznych i negatywnych konsekwencjach. Charakterystycznymi objawami, które obserwuje się na wczesnym jego etapie, są: brak czasu wolnego spowodowany przynoszeniem pracy do domu, ciągłe myślenie o pracy i negatywne nastawienie do osób, które swój wolny czas spędzają inaczej.  Z czasem osoba uzależniona od pracy zaczyna odczuwać objawy fizyczne, które mogą wynikać z braku snu, przemęczenia i ciągłego stresu. To drażliwość, bóle głowy, złe samopoczucie, problemy z koncentracją. Takie objawy nie sprawiają, że pracoholik zwalnia tempo, ale przepracowuje się i nadmiernie obciąża organizm.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Nauka
Niesporczaki pomogą nam zachować młodość? „Klucz do zahamowania procesu starzenia”
Nauka
W Australii odkryto nowy gatunek chrząszcza. Odkrywca pomylił go z ptasią kupą
Nauka
Sensacyjne ustalenia naukowców. Sfotografowano homoseksualny akt humbaków
Nauka
Deszcz podczas burzy może uratować życie. Mokra skóra zmniejsza skutki pioruna
Nauka
Odkryto nowy gatunek pterozaura. Latający dinozaur mógł żyć 168 milionów lat temu