Chodzi bowiem o zagwarantowanie kredytobiorcy standardów ochrony europejskiego prawa konsumenckiego. To sedno najnowszego wyroku Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN.

Ze skargą nadzwyczajną od nakazu zapłaty z weksla in blanco zabezpieczającego spłatę kredytu konsumenckiego wystąpił prokurator generalny. Ów nakaz wydał Sąd Rejonowy w Bielsku-Białej dla konsumentki, która zaciągnęła kredyt w spółce udzielającej legalnie pożyczek gotówkowych. Bank nie udzieliłby jej kredytu, bo była bezrobotna. Od nakazu zapłaty nie zdołała skutecznie wnieść odwołania, więc stał się prawomocny. Sprawę badał UOKiK i uznał, że część warunków umownych naruszała zbiorowe interesy konsumentów.

Sąd Najwyższy uchylił nakaz, uznając, że narusza konstytucyjną zasadę ochrony konsumentów, bo nie zapewniał ochrony przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi wynikającej z unijnej dyrektywy 93/13. Niezależnie bowiem od zainicjowania postępowania nakazowego na podstawie weksla, z natury prostszego i szybszego dla wierzyciela, sąd powinien każdorazowo zweryfikować nie tylko weksel zabezpieczający umowę konsumencką, ale i samą umowę.

– Aby się upewnić, że nakaz zapłaty wydany na podstawie weksla nie pozbawi konsumenta ochrony przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi – wskazał w uzasadnieniu wyroku sędzia SN Aleksander Stępkowski. – Wydawanie nakazu na podstawie samego weksla bez kontroli umowy, na podstawie której został wystawiony, mogłoby doprowadzić do obejścia unormowań dyrektywy 13/93 i zagroziłoby zbiorowym interesom konsumentów – dodał sędzia.

Sygnatura akt: I NSNc 22/20