Deweloperzy już nie bankrutują

W 2014 r. analitycy spółki ubezpieczeniowej Coface zarejestrowali o 21 proc. mniej upadłości wśród firm budowlanych w porównaniu z 2013 r. Wszystko wskazuje na to, że spółki, które przetrwały ostatnie lata, zaczęły się dostosowywać do coraz trudniejszych warunków rynkowych.

– Statystyki dotyczące niewypłacalności przedsiębiorstw budowlanych w Polsce pokazują, że udało się zrobić istotny krok naprzód. Branża, w której w latach 2010–2012 było wiele upadłości, przeobraziła się w sektor wykazujący największą poprawę pod względem liczby przypadków niewypłacalności. Na razie jednak oznaki ożywienia widać głównie w budownictwie mieszkaniowym, stanowiącym niewielką część całego sektora budowlanego – zauważa Marcin Siwa, dyrektor działu oceny ryzyka w Coface.

Bez zrywu

W branży budowlanej bankrutują przede wszystkim firmy wykonawcze oraz mniejsi deweloperzy. Znacznie lepiej radzą sobie większe spółki, zarówno wykonawcze, jak i deweloperskie. – Zaczęła rosnąć liczba sprzedanych mieszkań, wydawanych jest więcej pozwoleń na budowę. Perspektywy są zatem obiecujące. Na fali poprawy sytuacji rynku budowlanego korzystać będą producenci i dystrybutorzy materiałów budowlanych, których marże wzrosną dzięki większemu popytowi. Należy oczekiwać stopniowego wychodzenia z deflacji cen produkcji budowlano-montażowej zapoczątkowanej w połowie 2012 r. – prognozuje Grzegorz Sielewicz, główny ekonomista Coface.

Jego zdaniem nie wszystkie firmy będą jednak w stanie skorzystać z lepszej koniunktury. Wiele zależy od tego, jak szybko uporają się z negatywnymi skutkami bessy z lat ubiegłych, oraz od portfela ziemi pod kolejne projekty.

Jak jednak zapewnia Tomasz Starus, członek zarządu ubezpieczyciela Euler Hermes, rynek zdążył się już oczyścić z firm, które były na tyle słabe finansowo, że nie poradziły sobie ze spowolnieniem na budowach w drugiej połowie ubiegłego roku.

– Ubiegły rok branża budowlana zamknęła ponad 3-proc. wzrostem wartości produkcji budowlano-montażowej. Na razie nie widać jednak wiosennego odbicia. Na rynku jest mniej pieniędzy o tej porze roku – tłumaczy Tomasz Starus.

Trudne do odzyskania

Tradycyjnie kłopoty ze ściągnięciem należności mają podmioty ostatnie w łańcuchu, czyli dostawcy i podwykonawcy.

– Okresowo inwestorzy zalegają z płatnościami. Wynagrodzenia, z różnych przyczyn, nie otrzymują wykonawcy i podwykonawcy, którzy w konsekwencji nie regulują należności wobec dostawców, np. hurtowników materiałów budowlanych, a ci z kolei popadają w opóźnienie w zapłacie wobec producentów – wylicza Danuta Czapeczko, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Pragma Inkaso.

Ponadto, mimo lepszych wyników spółek deweloperskich, w całej branży budowlanej płatności nadal się opóźniają i rośnie wskaźnik tzw. trudnych długów, czyli należności przeterminowanych ponad cztery miesiące po terminie płatności.

– Aż o 30 proc. w stosunku do ubiegłego roku wzrosła wartość należności producentów budowlanych, które nie są uregulowane ponad rok po terminie płatności. W sumie już niemal 9 proc. ogółu należności to długi niemożliwe do odzyskania. Co istotne, liczba klientów kupujących od producentów materiały budowlane wzrosła o 10 proc. w stosunku do roku ubiegłego, przy obrotach, które w tym samym czasie zwiększyły się o niecałe 5 proc. Następuje więc rozdrobnienie sprzedaży, a odbiorcy, czyli wykonawcy budowlani, oszczędzają, szukając tańszych dostawców – opowiada Michał Modrzejewski, dyrektor analiz branżowych w Euler Hermes.

Sytuacja całej branży nadal powinna się poprawiać dzięki coraz lepszej koniunkturze w budownictwie mieszkaniowym oraz z powodu rosnącej liczby inwestycji infrastrukturalnych. Przedstawiciele firmy Pragma Inkaso nie spodziewają się ani spektakularnych upadłości deweloperów, ani fali upadłości wśród mniejszych spółek.